(Oud-wethouder Floor Kist schrijft voor Vlietnieuws.nl columns over ‘smart cities’. Het gebruik van technologie, internet en data om maatschappelijke vraagstukken te helpen oplossen. Of het nu gaat om zorg, onderwijs, verkeer, wonen, luchtkwaliteit er komen steeds meer technologische aanpakken op ons af. In deze columns wil hij u graag meenemen in de mogelijkheden, wenselijkheden en onwenselijkheden van dit soort ontwikkelingen. Dan kunnen we daar met z’n allen een goed gesprek over voeren, voordat het ons gewoon overkomt)
,,De corona-app zal helpen de pandemie aan te pakken.” Dat is de belofte. Helaas weten we nog niet wat DE corona-app is en of het gaat werken. Berichtgeving over deze app kan u bijna niet zijn ontgaan. Het leek mij daarom goed om een en ander op een rij te zetten.
Apple en Google willen samenwerken om een corona-app te ontwikkelen, om via bluetooth contactmomenten te registreren. Zo staan smartphones met elkaar in verbinding en registreren ze het signaal van de ander. Op basis hiervan wordt berekend hoe lang en hoe dichtbij twee smartphones bij elkaar in de buurt waren. Zodra iemand met corona is geïnfecteerd kan hij/zij ervoor kiezen om de geregistreerde contactmomenten te delen. De geregistreerde smartphones ontvangen hierover een bericht. Apple en Google benadrukken dat de data geen personen identificeert en dat de app alleen op vrijwillige basis hoeft te worden gebruikt.
Volgens deze en andere principes worden zeven apps voor inzet door de Nederlandse rijksoverheid bestudeerd. De apps zouden de GGD kunnen helpen met contactonderzoek als straks bijvoorbeeld restaurants en cafés weer opengaan. Dat onderzoek is bedoeld om in kaart te brengen wie bij coronapatiënten in de buurt zijn geweest en dus ook risico lopen.
In de VS bestaan al jaren evenementen met aan het einde ‘thon’: walk-a-thon, een evenement waar mensen lopen voor het goede doel, dial-a-thon, een evenement waar mensen kunnen bellen voor het goede doel, hack-a-thon, evenementen waarbij hackers in het openbaar de digitale veiligheid van systemen testen. Omdat de evenementen een langere duur hebben, bood de marathon inspiratie. Dus het komt niet als een verrassing dat nu ook de app-a-thon zijn intrede doet.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport kondigde de app-a-thon aan. Meer dan 700 partijen schreven zich in. En zo’n 660 deden daadwerkelijk een voorstel. Daaruit kozen deskundigen 67 apps voor een volgende stap, om uiteindelijk bij zeven uit te komen.
De Autoriteit Persoonsgegevens kondigt al aan dat het de apps zal bestuderen. Ook al gaat het om een noodmaatregel zijn velen bezorgd, dat de noodmaatregel niet van tijdelijke duur zal zijn, onder het mom ‘niets is zo permanent als een tijdelijke maatregel’. Een voorbeeld uit mijn eigen praktijk: in 1986 ging ik in dienst. De barakken waren tijdelijke gebouwen die daar na de Tweede Wereldoorlog waren neergezet. En om aan te geven hoezeer de wereld sindsdien is veranderd, maar de barakken niet, mijn taak was het afluisteren van Sovjettroepen in Oost-Duitsland.
Is de app wel effectief? Ook daar zijn twijfels bij. Om een goed en bruikbaar beeld te krijgen moet zo’n zestig procent van de bevolking de app gebruiken. Dat is best veel. De reden dat hier twijfel over bestaat is dat in Singapore, maar ook in IJsland dit percentage niet is bereikt. Als een stadstaat als Singapore met 5,6 miljoen inwoners en met een directieve overheid er niet in slaagt zijn inwoners de app te laten gebruiken, hoe zal dat dan gaan met grotere democratische landen? Democratisch IJsland met tussen de 4 en driehonderdduizend inwoners slaagt er ook al niet in. En wat te denken als iemand langs je huis loopt, terwijl je aan de straatkant de krant zit te lezen? De apps registreren wel, maar het risico is er niet.
Dat maatregelen nodig zijn in de strijd tegen het coronavirus is evident. Daar is ook niemand op tegen. Maar het moet wel helpen.
(Floor Kist)
