Een ochtend op de polikliniek fysiotherapie van HMC-ziekenhuisgroep (Antoniushove, Bronovo, Westeinde). Een groep ex-coronapatiënten volgt daar elke week een revalidatieprogramma. Fysiotherapeut Dennis: ,,Emoties komen los, wij zitten als fysiotherapeut soms met één bil op de stoel van de psycholoog.” De meeste mensen herstellen na Covid-19. Maar een aantal ex-patiënten houdt langdurig klachten. Voor deze groep is HMC gestart met Covid-longrevalidatiegroepen. Bij de eerste intake is het voor veel van deze patiënten confronterend om te ervaren hoeveel ze fysiek en mentaal hebben ingeleverd.
Het is iets na negen uur in de ochtend. In de oefenzaal trainen drie jonge stoere vrouwen op diverse fitnessapparaten. Niet het stereotype beeld van oudere mensen die corona krijgen. Toch hebben deze vrouwen corona gehad. Margriet, Nynke en Rianne volgen het Covid-longrevalidatietraject in HMC. Alle drie hebben ze dezelfde voorgeschiedenis. Ze waren gezond en fit. Volop in het leven. Gezin, drukke baan of eigen bedrijf. Tijdens de eerste coronagolf werden ze ziek en maanden later zijn ze nog steeds extreem vermoeid, benauwd en kunnen ze zich minder goed concentreren. Ze worstelen met de vraag: ‘kom ik wel weer op mijn oude niveau.’
Nynke kreeg in maart vorig jaar corona. Ze was niet erg ziek maar haar klachten bleven. Bizarre vermoeidheid, kortademig en ook neurologische klachten zoals concentratieproblemen en continu druk en pijn in het hoofd. Haar huisarts schrok en stuurde Nynke direct met de ambulance door naar de afdeling cardiologie in het ziekenhuis. ,,Ze dachten aan een vaatvernauwing, maar dezelfde avond is ze weer thuis, alle tests waren in orde.” Nynke scoorde zelfs heel goed op de fietstest. ,,Ik sport al heel mijn leven, beachvolleybal, mijn basisconditie is op orde.” Toch moest ik van de fietstest een week bijkomen. ,,Op en af is het, na elke inspanning ben ik letterlijk ziek.” Nynke werd doorgestuurd naar de longarts in HMC. ,,Dit komt door corona zei de longarts. Hier twijfel ik niet aan, je moet gaan revalideren.”
Roos van der Heijde is longarts in HMC. ,,Er is een groep patiënten die Covid-19 heeft gehad, niet in het ziekenhuis is opgenomen en toch langdurig klachten houdt. In Nederland noemen wij dit het post-Covid-19 syndroom en kan tot maanden na een Covid-infectie optreden. We hebben aanwijzingen dat deze patiënten baat hebben bij een revalidatietraject in groepsverband waarbij naast de fysiotherapeuten ook een diëtist en psycholoog betrokken is.”
Het samen trainen met lotgenoten heeft effect. Herkenning. Van der Heijde: ,,De buitenwereld ziet niets aan deze ex-corona patiënten maar ondertussen voelen ze zich echt niet goed en zijn het vertrouwen in hun lichaam volledig kwijt.”
Ook Annelies, fysiotherapeut in HMC, ziet het in haar Covid-revalidatiegroep. ,,De emotionele onzekerheid en angst voor bewegen in de thuissituatie. Normaal voeren wij het tempo op maar je mag deze groep absoluut niet overbelasten. Al bij het begin van de coronapandemie heeft onze beroepsvereniging voor fysiotherapeuten richtlijnen opgesteld voor het behandelen van patiënten met Covid-19. Deze richtlijnen volgen wij en samen met een longverpleegkundige, diëtist en psycholoog geven we ze het vertrouwen terug om te bewegen.”
Margriet is in de eerste coronagolf lang in quarantaine geweest. Door de immuunstoffen in haar bloed wist ze dat ze corona heeft gehad. Margriet terwijl ze krachttraining doet: ,,Je weet niet meer waar je grens ligt. Maar als ik er door heen ga, heb ik de volgende dag een terugval. De eerste keer dat ik hier een oefening deed, vroeg de fysiotherapeut hoe ik mij voelde. Dat was zo’n wake up call. Confronterend, in tranen was ik.”
Ook Rianne kreeg te horen dat ze corona heeft gehad nadat ze een maand flink ziek is geweest. ,,Ja, hoe voelt dat. Welcome to the club.” Het gaat na lange tijd weer beter met Rianne. ,,Weer gezond worden is een fulltime job, ik ben aan het opbouwen. Het grootste probleem is mentaal, ik kan me niet goed meer concentreren. Ik wil dolgraag weer volledig aan de slag als IT-manager.”
Deze pandemie is voor iedereen nieuw. Er is nog niet veel bekend over wat corona op lange termijn doet met deze groep patiënten. Door het speciaal opgezette Covid- longrevalidatietraject ziet fysiotherapeut Annelies bij de meeste van haar patiënten de patiënt specifieke klachten gelukkig naar beneden gaan. Nynke: ,,Ik heb mijn balans gevonden en snap beter waar mijn grens ligt. Ik ben nu mijn eigen verandercoach en weer voor 100% aan het werk.”
Huisartsen kunnen patiënten verwijzen naar de polikliniek Longgeneeskunde voor verder onderzoek. Daarna is het voor een aantal patiënten mogelijk om deel te nemen aan de Covid-longrevalidatiegroepen op de polikliniek Fysiotherapie. Deze revalidatiegroep is voor mensen die Corona hebben gehad en nog kampen met hieraan gerelateerde klachten.
Patiënten worden door de longarts doorverwezen en komen in een multidisciplinair longrevalidatietraject terecht. Hierin zit naast de longarts ook de longverpleegkundige, psycholoog, diëtist en fysiotherapeut. Na een intake bij de fysiotherapeut wordt doorgaans gestart met een 8 weken durend trainingsprogramma. Er volgt 2x per week een uur training in groepen van maximaal 8 personen onder begeleiding van de fysiotherapeut. HMC werkt volgens de hiervoor recent opgestelde richtlijn van het KNGF in combinatie met jarenlange ervaring in de longrevalidatie. Patiënten die meedoen aan dit revalidatietraject ervaren, naast de steun die ze onderling hebben, over het algemeen een toename in conditie en merken dat het beter lukt hun leven weer op te pakken.
(Bron en foto HMC)