Nieuws
Peter van der Ploeg leest: Redders van de VS

Begrijpen hoe de Verenigde Staten als staat en maatschappij in elkaar steekt is niet zo eenvoudig. Het is een land van extremen, zowel in sociaal, financieel als religieus opzicht, om maar enkele aspecten te noemen. Het is een van de oudere democratieën, maar tegelijk in politiek opzicht extreem gepolariseerd. Vatbaar voor populisme. Donald Trump kon er met zijn van-dik-hout-zaagt-men-planken opstelling ver komen. Om een beetje inzicht te krijgen in die processen heb ik het altijd verhelderend gevonden te rade te gaan bij de literaire schrijvers van wat de Amerikanen The Great American Novel noemen, romans waarin je in die wereld wordt ondergedompeld. John Updike was zo iemand, lees zijn vierdelige Rabbit-reeks. Vanaf 1960 schetst hij daarin vier decennia ‘Amerika in de suburbs’. Of de late Philip Roth, in romans als The Human Stain (2000) of The plot against America (2004). In dat rijtje past ook A. (Amy) M. Homes.

De openbaring begint op 5 november 2008, de dag waarop Amerika kon kiezen tussen de koppels Barack Obama/Joe Biden en John McCain/Sarah Palin. Vroeg in de ochtend van die dag neemt Big Guy, de hoofdpersoon van de roman, zijn vrouw Charlotte en zijn achttienjarige dochter Meghan mee naar het stembureau in Laramie County, Wyoming. Daarop pakken ze het vliegtuig naar Phoenix, Arizona en checken in bij het Biltmore Hotel, het hoofdkwartier voor die avond van de Republikeinse Partij. In aanwezigheid van McCain en Palin zullen ze daar, samen met honderden andere conservatieve partijleden en geldschieters, de overwinning vieren. Hoewel, heel zeker zijn ze niet van een zege, de polls van de laatste weken waren niet bemoedigend.

Het loopt inderdaad fout af, Obama wordt die avond gekozen tot de eerste Afro-Amerikaanse president van de Verenigde Staten. Homes beschrijft fijntjes de totale verbijstering bij de feestgangers. Het gehele scala aan emoties, van teleurstelling en boosheid tot een oprecht gevoel van aangedaan onrecht. Nadat McCain even zijn neus heeft laten zien lopen de zalen snel leeg. Diep in de nacht zit Big Guy nog aan de bar, kijkend naar het rijtje lege whiskyglazen voor zich. En neemt zich ter plekke voor actie te ondernemen om de teloorgang van zijn land, en om te beginnen die van zijn partij, te repareren.

Dat is het begin van een operatie waarbij Big Guy tien mannen bij elkaar zal brengen, mannen die net als hij steenrijk zijn, macht of invloed bezitten en hartstochtelijk willen vasthouden aan het Amerika van de oprechte conservatieve normen en waarden. Alle essentiële ´bloedgroepen’ zijn vertegenwoordigd: zakenlui, een rechter, een journalist, een financieel genie, een medicus, een spindoctor, een hoge militair en zelfs een topambtenaar in het Witte Huis. Alle tien walgen ze van de Democraten – ze gebruiken liever de term ‘socialisten’ – en haten de aanhangers van Nieuw Rechts die langzaam maar zeker de oude vertrouwde Republikeinse Partij overnemen. Ze nemen zich voor zelf onzichtbaar te blijven, maar gebruikmakend van hun geld en invloed medestanders te winnen, de gevestigde orde te destabiliseren en vandaar te zien hoe ze de oude, traditionele maatschappij kunnen herstellen.

Je verwacht een grimmig getoonzet verhaal te lezen, maar daar is Homes niet van. Wel is ze een meester in het schrijven van geestige en soms ietwat absurde dialogen. Die lezen niet alleen fijn, ze bewerkstelligen ook dat ieder van de personages iets van een eigen karakter krijgt. De plotwendingen zijn verrassend, en uiteindelijk beweegt de operatie zich langzaam als een van koers veranderende olietanker naar een slot dat je als lezer niet voorzag.

Ook schrijft Homes hier, net als in haar eerdere werk, graag en met liefde over het familieleven, kruipt ze in de hoofden van de gezinsleden. Dat werkt, op een gegeven moment ga je zelfs van Big Guy houden, begrip krijgen voor zijn denkbeelden, meeleven met zijn goedbedoelde maar soms onhandige pogingen zijn dochter en echtgenote, beide op zoek naar een eigen leven, dicht bij zich te houden.

Als lezer weet je hoe de geschiedenis sinds die fameuze verkiezing van 2008 is verlopen. Dat er met Obama inderdaad een andere wind ging waaien. En dat Trump, met zijn slogan Make America Great Again de opvolger van Obama werd. Dan denk je natuurlijk dat die kennis een obstakel zou zijn, het verhaal iets ongeloofwaardigs zou verlenen. Maar niets is minder waar. Dankzij het vakmanschap van Homes.

A.M. Homes / De openbaring / Vertaald uit het Engels ´The Unfolding´ door Gerda Baardman en Monique Ter Berg / 432 blz / De Bezige Bij, 2022

 

Socials

vlietnieuwsfacebookOp Facebook

vlietnieuwtwitter Op Twitter