Onze voorouders waren dol op vogels in kooitjes. Daarin hielden ze niet alleen uitheemse vogels als kanaries en parkieten, maar ook inheemse vogels, die we nu liever vrij zien rondvliegen. Op tal van 17e en 18e eeuwse schilderijen en tegels staan gekooide of aangelijnde vogels afgebeeld.

Echter niet alleen in de schilderkunst, maar ook in de archeologie is die voorliefde voor gekooide vogels terug te vinden. Zo heeft de archeologische werkgroep in 1991/1992 bij een opgraving in de Schoolstraat op het terrein van de voormalige kaas- en eiergroothandel Hoogendam twee vogelvoeder- of drinkbakjes gevonden: een van aardewerk en een van glas. Dat van aardewerk is vierkant, gemaakt van roodbakkende klei en geglazuurd. Bij dat van glas is behalve het drink- of eetgedeelte ook een deel van het glazen reservoir gevonden.

Ongeveer vijf jaar later kwamen bij een opgraving in de voortuin van de woning van de directeur van de Van Wassenaer-Hoffmanschool in de Herenstraat de wand en de bodem van een veelhoekig vogelbakje van aardewerk tevoorschijn.

De bakjes waren bestemd om aan de kooi te hangen, gevuld met zaad of water. De glazen exemplaren werden met name in het laatste kwart van de 17e eeuw in grote aantallen uit Duitsland geïmporteerd. Een handelaar in Amsterdam bestelde in 1685 bijvoorbeeld 6000 blauwe, rode en groene ‘Finkengläser’ of ‘Vogelgläser’, van elke soort 2000. Daar was dus een grote markt voor. (Tekst en foto: Wim van Horssen)