Oud-wethouder Floor Kist schrijft voor Vlietnieuws.nl columns over ‘smart cities’. Het gebruik van technologie, internet en data om maatschappelijke vraagstukken te helpen oplossen. Of het nu gaat om zorg, onderwijs, verkeer, wonen, luchtkwaliteit er komen steeds meer technologische aanpakken op ons af. In deze columns wil hij u graag meenemen in de mogelijkheden, wenselijkheden en onwenselijkheden van dit soort ontwikkelingen. Dan kunnen we daar met z’n allen een goed gesprek over voeren, voordat het ons gewoon overkomt.
Wat doet Leidschendam-Voorburg aan smart cities?
Op 26 maart jl hield de gemeenteraad een bijeenkomst over de kansen en mogelijkheden van smartcityconcepten voor deze gemeente. Daar kwamen de inzet van de gemeente tot nu toe aan bod, naast nieuwe concepten die elders in gebruik zijn. Daarom leek het mij goed om u mee te nemen in wat er nu al gebeurt en welke kansen er daarom liggen.
- Samenwerking met Urban Data Center
Op 31 augustus 2017 is in Leidschendam-Voorburg het Urban Data Center geopend. De gemeente heeft zichzelf twee doelen gesteld: a) komen tot effectiever beleid door slim gebruik van data; b) vergroten van het bewustzijn van het belang van data en analyse bij medewerkers.
Verrichte onderzoeken: Monitor Statushouders Leidschendam-Voorburg, 2014-2017 (16-1-2019), Huur- en zorgtoeslag in Leidschendam-Voorburg 2014-2016 (19-10-2018), Omzetontwikkeling in Leidschendam-Voorburg, 2014-2017 (6-7-2018), Indicatoren Central Innovation District, 2018 (4-7-2018), Bijstand en re-integratie, Leidschendam-Voorburg 2015 (24-5-2018), Huishoudelijke ondersteuning Leidschendam-Voorburg 2016 (23-3-2018), Parkeerboetes Leidschendam-Voorburg, 2016-2017 (24-11-2017), Doelgroepenanalyse bijstand Leidschendam-Voorburg (31-8-2017), Zzp’ers in Leidschendam-Voorburg (31-8-2017).
Zo leidde het onderzoek naar huishoudelijke ondersteuning tot de ontdekking dat mensen die net over de armoedegrens deze zorg nodig hadden, daar minder gebruik van maakten. Dat kwam door de hoogte van het eigen risico. Die eigenrisico is om die reden verlaagd.
- Verkenning autonoom shuttle vervoer
Met medewerking van MRDH verrichte de gemeente onderzoek naar twee autonome shuttleroutes. Het onderzoek vroeg aandacht voor een zorglokatie. Het technisch onderzoek concludeerde dat er geen technische belemmeringen zijn voor autonoom rijdend vervoer. Het onderzoek naar de kosten en opbrengsten wees uit dat verschillende doelgroepen bereid zijn om de shuttle te gebruiken en daarvoor een vergoeding te betalen. Dit is het eerste onderzoek in Zuid-Holland waar sprake is van een positieve business case. Dat is bijzonder omdat openbaar vervoer niet kostendekkend is. Het lijkt erop dat de combinatie The Mall of The Netherlands en een zorgbestemming hier elkaar versterken.
- Gemeentelijke luchtkwaliteitsensoren – data voor iedereen toegankelijk
Op 10 plekken hing de gemeente sensoren op die de luchtkwaliteit en het omgevingsgeluid meten. De bedoeling is om een beeld te krijgen van de luchtkwaliteit en het geluidsniveau in woonwijken. In het bijzonder de invloed van (snel)wegen, geluidsschermen en houtkachels en open haarden op de luchtkwaliteit. Ook is onderzocht of sensoren bruikbaar zijn om het geluid van de Randstadrail te meten.
De proef is onderdeel van het programma Nationaal Smart City Living Lab. In samenwerking met het RIVM is getest of sensoren een goede aanvulling kunnen zijn op het landelijk meetnet luchtkwaliteit. De data zijn voor iedereen toegankelijk. Dat had als doel om inwoners zelf te kunnen laten volgen wat er gemeten wordt. Daarnaast konden bedrijven of andere organisaties het materiaal gebruiken en wellicht via apps ontsluiten. Die data kunnen dan bijvoorbeeld gelegd worden naast de grenswaarden voor fijnstof en geluid.
De proef is gestopt en zijn er verder geen analyses op de uitkomsten gepleegd. Zo op het eerste gezicht lijkt de geluidshinder om meer aandacht te vragen.
- Verkenning flexibel openbaar vervoer Leidschendam-Zuid
Bij de eerste verkenning naar de mogelijkheden van flexibel openbaar vervoer in Leidschendam-Zuid zijn verschillende actoren betrokken: HTM, Connexxion, Woej, technische bedrijven en de gemeente. Het ligt op het grensgebied van HTM en Connexxion. Dus als het hier lukt is het ook in andere gebieden in de gemeenten en/of de Metropoolregio te herhalen. Deze poging is helaas gestaakt.
- Zorgverlener van de toekomst mbo Rijnland
mbo Rijnland maakte een begin aan de zorgverlener van de toekomst. Hierbij vroeg hij ook om advies aan de gemeente. De bedoeling is om onderwijs en arbeidsmarkt in de nieuwe tijd beter te laten aansluiten. mbo Rijnland is lid van het platform economie, arbeidsmarkt en onderwijs van de gemeente.
Deze vraag van mbo Rijnland is van belang omdat World Economic Forum aangeeft dat 65% kinderen die nu op school zitten, nu nog niet bestaande banen zullen krijgen. Als samenleving hebben we hier een bijzondere opgave.
- Digitale verkeersborden Damcentrum
Om het verkeer in het Damcentrum te verlichten, zijn digitale verkeersborden gebruikt die op basis van het verkeersbeeld automobilisten de kortste route aan te raden. Daarbij werd gebruik gemaakt van signalen afkomstig van mobiele telefoons in de auto’s. Dan gaat het niet om de hoeveelheid gesprekken, maar om de zendsignalen die telefoons met zendmasten verbindt.
In het Damcentrum gaat het verkeer over een kleine Sluisbrug. Het doel van dit digitale bord was om automobilisten aan te geven welke route sneller was: via de Sluisbrug of via de N14. In meer dan 95% van de gevallen was de N14 de snelste optie. Met meer van dit soort verkeersborden wordt het dan mogelijk om het verkeer over de Sluisbrug te beperken.
- Koeling Mall of the Netherlands via Bergambacht waterleiding
De gemeente stimuleerde het te realiseren koelsysteem van Mall of the Netherlands door met subsidie bij te dragen aan de haalbaarheidsstudie. De infrastructuur aan waterleidingen – de Bergambachtleiding – van Dunea wordt dan ingezet om bij te dragen aan de vraag naar warmte en koude. Als dit lukt, reduceert het nieuwe systeem de CO2-uitstoot met 10%. Het contract tussen Dunea en Unibail Rodamco is getekend.
Het doel van de bijeenkomst bij de gemeente was om raadsleden en bezoekers bewust te maken van de kansen en mogelijkheden die nu al benut worden. Maar belangrijker nog om verdere slagen te maken om nieuwe kansen te vinden om de leefbaarheid voor inwoners van de gemeente te verbeteren.
(Floor Kist)
