(Oud-wethouder Floor Kist schrijft columns over ‘smart cities’. Het gebruik van technologie, internet en data om maatschappelijke vraagstukken te helpen oplossen. Of het nu gaat om zorg, onderwijs, verkeer, wonen, luchtkwaliteit er komen steeds meer technologische aanpakken op ons af. In deze columns wil hij u graag meenemen in de mogelijkheden, wenselijkheden en onwenselijkheden van dit soort ontwikkelingen. Dan kunnen we daar met z’n allen een goed gesprek over voeren, voordat het ons gewoon overkomt).
Veel ouderen in onze gemeenten maken gebruik van huishoudelijke ondersteuning die de gemeente voor ze inkoopt. Dit geldt vanaf de invoering van de nieuwe Wet op maatschappelijke ondersteuning in 2014. Eén aspect van de huishoudelijke ondersteuning die de ouderen van belang vonden, was het contact met de ondersteuner. Maar dat contact stond niet in de eerste contracten, waardoor dat achter bleef. Intussen heeft de gemeente Leidschendam-Voorburg meer financiële ruimte gemaakt voor dat contactmoment.
Wat we de afgelopen jaren merkten, is dat er tekorten ontstaan in de huishoudelijke ondersteuning – vooral in de zomer. Het vervelende is dat, in potentie, minder mensen meer werk moeten doen. En dat is voor die mensen niet fijn, maar ook voor de inwoners die de huishoudelijke ondersteuning ontvangen niet.
Mijn stelling is dat een schoon huis en het contactmoment niet noodzakelijkerwijs duurder hoeft te zijn door het toevoegen van enige automatisering. Het is zeker niet de bedoeling het contactmoment te vervangen door een robot!
Ik ga een voorbeeld uitwerken. Laten we uitgaan van een driekamerappartement: zitkamer, slaapkamer, logeerkamer, keuken, badkamer, wc en hal. De huishoudelijke ondersteuning bestaat dan uit stofzuigen, bedden opmaken, badkamer en wc schoonmaken, keuken schoonmaken en opruimen, ramen zemen, ijskast schoonmaken en keukenkastjes schoonmaken. Strijken en was draaien laat ik even buiten beschouwing. Voor het rekengemak gebruik ik hele eenheden. En ik ga uit van een bedrag van €20,- die de gemeente betaalt. De tijdduur en kosten zijn bedoeld als voorbeeld.
Als alleen de huishoudelijke hulp langskomt, dan ziet het er ongeveer zo uit (plaatje links). Als we een deel van de werkzaamheden automatiseren, dan ziet het er ongeveer zo uit (plaatje rechts):
Daar zit een tijdbesparing in van anderhalf uur in en een financiële besparing van ongeveer €1.800,-. De besparing in tijd komt omdat er nu meerdere werkzaamheden naast elkaar gedaan kunnen worden.
Nu maakt de huishoudelijke hulp gebruik van de apparaten bij de cliënt. En niet iedereen heeft een huishoudelijke robots. En de vraag is natuurlijk of we iedereen die huishoudelijke hulp ontvangt op kosten moeten jagen door ze robots te laten aanschaffen. De jaarlijkse besparing kan hier uitkomst bieden.
Ik heb meerdere apparaten opgezocht en daar de prijzen van opgeteld. De robotstofzuiger, robotzeem, robotzwabber, zelfopmaakbed, robotwcborstel, makkelijke lakenhoezen kosten bij elkaar zo’n €1.450,-. Het is niet mijn bedoeling producten aan te prijzen, maar ik wil wel laten zien waar de bedragen vandaan komen.
Dus het eerste jaar is ook al een besparing te maken van €350,-. De jaren daarna, dus telkens €1.800,-. Niet slecht!
Natuurlijk realiseer ik mij dat de praktijk altijd weerbarstiger is dan in dit voorbeeld. Maar al zouden we maar een deel van de vrijgekomen tijd kunnen besteden aan het sociale contact of meerdere cliënten, dan is dat de moeite waard.
(Floor Kist)
