De smalspoor spoorbaan rond het Valkenburgse Meer wordt afgerond. Sinds 1992 ligt er driekwart van de lijn. Destijds was de verwachting dat de rest tien jaar later aangelegd kon worden als de zandwinning ter plaatse klaar was. Dat bleek echter allemaal veel langer te gaan duren.

De provincie Zuid-Holland en ‘Stichting Nationaal Smalspoor / Stoomtrein Katwijk-Leiden’ hebben nu een akkoord gesloten om de spoorlijn af te ronden. Vanwege de opgelopen vertraging betaalt de provincie de stichting 150.000 euro schadevergoeding.

Dit blijkt uit een brief die Gedeputeerde Willy de Zoete aan Provinciale Staten heeft gestuurd. Het smalspoor is in de regio enorm populair.

De oorspronkelijke spoorlijn van de Stichting is in 1992 op verzoek van de Provincie verplaatst vanuit de duinen nabij Katwijk naar de huidige locatie aan het Valkenburgse Meer, welke toen al in gebruik was als zandwinning beheerd door de provincie.

In de erfpachtakte uit 1993 tussen de Stichting en de Provincie is afgesproken dat zij het rondje af zouden mogen maken zodra de zandwinning afgerond zou zijn. Sindsdien heeft de Stichting voor driekwart dit rondje aangelegd. De verwachting was destijds dat de zandwinning nog circa 10 jaar zou gaan duren, maar dat was te optimistisch.

Rond 2000 bleek dat de zandwinning veel langer zou gaan duren dan in 1992 was voorzien waardoor het afronden van de spoorlijn tot op de dag van vandaag niet mogelijk is gebleken. De belangrijkste reden was dat juridisch niet was vastgelegd met de exploitant van de zandwinning dat deze dan ook zou worden beëindigd.

Bovendien is in de 2000 de zandwinningsovereenkomst met de exploitant uitgebreid vanwege het verplaatsen van de zandwinning in het Oosterduinse Meer, omdat deze daar niet meer mogelijk was.

De Stichting heeft de afgelopen tijd intensief met de provincie, de zandwinner en de gemeente Katwijk overlegd ten einde het rondje rondom het Valkenburgse Meer te kunnen af maken.

De Stichting Smalspoor heeft in overeenstemming bereikt met de zandwinner over het eerder beschikbaar stellen van een gedeelte van het zanddepot waardoor het ontbrekende deel vrij komt ten behoeve van de aanleg van het smalspoor. De Stichting viert dit jaar haar 50-jarig bestaan en wil dan de spoorlijn afgerond hebben.

Door de aanleg van een historische spoorbrug ziet de stichting Smalspoor zich voor grote financiële uitgave gesteld. De provincie op haar beurt heeft vanuit haar toeristische ambities middelen beschikbaar om een bijdrage te leveren.

Het resultaat is een overeenkomst waarbij de Stichting zelf voor haar rekening en risico een historische spoorbrug opknapt en aanlegt die zowel de afronding van de spoorlijn mogelijk maakt, als ook de exploitatie van de zandwinning niet in de weg zit. Als compensatie draagt de provincie éénmalig € 150.000 bij.

De afronding van de spoorlijn vergroot de aantrekkelijkheid als recreatiegebied, maar ook als woon- en werklocatie. De karakteristieke spoorlijn met authentieke brug en spoortreinen is een vorm van historisch erfgoed die door deze overeenkomst in luister wordt bijgezet. (foto industrieel erfgoed)