In 2005 stapte hij voor het eerst naar de rechter. Inzet, de voorkomen dat het Damplein in Leidschendam werd volgebouwd. Met als neveneffect dat het aantal auto’s tot 5000 per etmaal beperkt zou worden in verband met de normen inzake luchtvervuiling. In 2007 won hij zijn zaak voor de Raad van State. Het bestemmingsplan waardoor het volbouwen van het Damplein mogelijk werd, werd vernietigd.
Reynier Overhoff, inwoner van Leidschendam, weegt zijn woorden zorgvuldig. ,,Niettemin kreeg de projectontwikkelaar toch vergunning te bouwen. Heel merkwaardig. De overheid moet uitvoering geven aan een besluit van de Raad van State. Maar Leidschendam-Voorburg deed dat niet.’’
Dus startte Overhoff een nieuwe juridische procedure. Leidschendam-Voorburg wist die echter zo lang te rekken dat het hele Damplein volgebouwd was toen de Raad van State zich in 2010 opnieuw over de zaak boog. De Raad van State keurde de bouw, die illegaal plaatsgevonden had op basis van een vernietigd bestemmingsplan, alsnog goed.
Daarbij ging de Raad van State onder meer af op scenario’s die de gemeente zelf op tafel legde. Scenario’s die aangaven dat het aantal voertuigen in het gebied in 2015 tot maximaal 5000 per etmaal beperkt kon worden zodat aan het Besluit Luchtkwaliteit uit 2005 zou worden voldaan.
,,In 2007 bepaalde de Raad van State dat de gemeente verkeersonderzoek moest doen. Dat deed men niet. In plaats daarvan kwam men met zelf geproduceerde scenario’s die vervolgens nooit zijn uitgevoerd’’, aldus Overhoff.
Nu de gemeenteraad beslist over een nieuwe Vlietbrug om zo het autoverkeer in het Damcentrum te beperken 6000, is de zaak opnieuw actueel. Reynier heeft zijn verhaal dan ook gedaan bij de gemeenteraadsleden. Vragen werden niet gesteld. Er waren ook geen opmerkingen.
,,Ik voel me enorm gefopt. Het is het totaal miskennen van de rechtsstaat. De rechtsstaat is er gewoon niet. Voor mij is dat onbegrijpelijk. De overheid is gehouden aan de wet. In de Tweede Wereldoorlog hebben we gezien wat er gebeurt als de overheid dat niet doet. De rechtsstaat gaat ergens over. Die moet je serieus nemen.’’
,,Het respecteren van de rechtsstaat zit niet meer in het hoofd en hart van politici. Er is geen aandacht voor. De politici hebben er lak aan. We zijn rechtsstaatloos. Het is een enorme schande. Een schandvlek. Ze zijn geen knip voor de neus waard.’’
Om zijn betoog kracht bij te zetten wijst Overhoff op een geheime overeenkomst tussen de gemeente en de projectontwikkelaar Damcentrum uit 2004. Hij heeft dat vuistdikke stuk later in handen gekregen. Letterlijk staat erin dat de gemeente zich tot bij de Raad van State zal verzetten tegen afwijkingen van het in de overeenkomst bepaalde.
,,Ze hebben destijds een burgerraadpleging gehouden. Maar aan de uitkomsten werd gezien de overeenkomst voorbij gegaan. Toen ik mijn eerste zaak won, wist ik nog niets van die overeenkomst. Met dat stuk werd de achilleshiel van de democratie geraakt. Er was zero over van de democratie.’’
,,Een week voor de uitspraak van de Raad van State in 2007 kreeg de ontwikkelaar vergunning om te gaan bouwen. Een week er voor. De gemeente heeft dus voorinformatie gehad wat de Raad van State zou gaan beslissen.’’
,,Nu praten ze over 6000 auto’s per etmaal. Het was 5000. Je kunt die uitspraak niet aanpassen met als argument ‘het is nu een andere tijd’. Als je een boete krijgt wegens een verkeersovertreding kun je ook niet 15 jaar wachten met betalen en dan zeggen ‘ja maar nu staan er andere borden’. Zo werkt het niet. Maar kennelijk is de overheid in een andere positie dan de burger.’’
Hij heeft, gezien zijn ervaringen, geen zin meer in een nieuwe juridische procedure. Reinier Overhoff heeft het vertrouwen in de rechtsstaat verloren. ,,Als ze indertijd open waren geweest en hadden gezegd dat er een akkoord lag met de projectontwikkelaar had ik er geen seconde van mijn tijd aan besteed. Men heeft de mond vol over transparantie. Maar die is er niet. Gemeenteraadsleden krijgen volgens hem zelfs stukken in rode enveloppen. En dat betekent ‘ten alle tijden zwijgen’.’’
Voor de goede orde, Overhoff is voor een nieuwe Vlietbrug (met als alternatief een tunnel). Hij ziet dat als enige mogelijkheid het aantal auto’s in het Damcentrum tot beneden de 5000 per etmaal terug te dringen. Bovendien biedt de brug (of tunnel) de mogelijkheid vrachtverkeer uit het historische Sluisgebied te weren en zo te voorkomen dat de eeuwenoude panden daar verworden tot ruïnes vanwege alle trillingen die de zware voertuigen veroorzaken.