Een gemeenteraad is niet gebonden aan een exploitatie-overeenkomst die de gemeente met een ontwikkelaar heeft gesloten. De gemeenteraad is daar geen partij in geweest. De overeenkomst verplicht de gemeenteraad ook niet om iets vast te stellen, zelfs geen bestemmingsplan dat een uitvloeisel is van de overeenkomst.
Dat blijkt uit een uitspraak van de Raad van State inzake een conflict tussen een ontwikkelaar en de gemeente Goeree Overflakkee. Volgens de ontwikkelaar had de gemeenteraad in moeten stemmen met een aangepast bestemmingsplan, nadat een eerder bestemmingsplan was vernietigd. Het ging om de bouw van 242 recreatiewoningen en 73 villa’s bij de Brouwersdam.
De ontwikkelaar verwees naar de exploitatieovereenkomst met de gemeente waarin een inspannings- en resultaatverplichting voor de gemeente was opgenomen inzake de realisatie van de ontwikkeling. Daarmee stond het de gemeenteraad niet meer vrij ‘nee’ te zeggen, aldus de ontwikkelaar. Bovendien had men al eerder ‘ja’ gezegd tegen het later vernietigde bestemmingsplan waarin het project ook was opgenomen.
B&W van Leidschendam-Voorburg gebruiken een exploitatieovereenkomst met ontwikkelaar DLR voor de bouw van 222 grondgebonden recreatiewoningen in Vlietland als argument om de gemeenteraad ertoe te bewegen een ontwerp-bestemmingsplan dat die ontwikkeling mogelijk maakt, goed te keuren. En om alternatieven, aangedragen door Burgerinitiatief Vlietland, op juridische gronden af te wijzen.
Op 6 juli 2022 stelde de Raad van State dat ‘de definitieve vaststelling anders kan uitvallen dan bij het sluiten van de overeenkomst was voorzien’. Ook staat volgens de Raad nergens dat de gemeenteraad een bestemmingsplan moet vaststellen.
De gemeenteraad wees het bestemmingsplan af vanwege een mogelijk aantasting van de natuur. Men baseerde zich daarbij op artikel 2.8 van de Wet natuurbescherming. Daarin staat dat onder het hoofdstuk Beoordeling plannen en projecten dat een plan uitsluitend wordt vastgesteld als zekerheid bestaat dat de natuur in het gebied niet wordt aangetast.
Bovendien bleek dat verkeersbewegingen die door de komst van de woningen en villa’s ontstonden ten onrechte niet waren meegerekend bij de beoordeling van het plan hetgeen wel had gemoeten op grond van regels inzake berekening stikstofbelasting in natuurgebieden en mogelijke compensatie daarvan.
In 2016 oordeelde de Raad van State in een zaak over een door de gemeenteraad van Gennep afgewezen bestemmingsplan dat de gemeenteraad een eigen beleidsvrijheid toekomt, dat de gemeenteraad een eigen afweging moet maken en dat plannen niet leiden tot een verplichting van de gemeenteraad iets vast te stellen dat de raad niet in overeenstemming acht met goede ruimtelijke ordening.
Inzake Vlietland ligt er een bestemmingsplan uit 2005 dat de Raad van State heeft geaccordeerd en daarmee onherroepelijk heeft gemaakt. Daarin staat de bouw van de 222 recreatiewoningen in Vlietland ook al, alleen daar gaat het nog om gestapelde bouw. De bouwplannen zelf stammen uit de jaren negentig en zijn gebaseerd op onderzoeken uit die tijd.
Zoals bekend bestaat er veel weerstand tegen de bouwplannen zowel binnen als buiten de politiek. De gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg zou dit najaar over het ontwerp-bestemmingsplan moeten oordelen. De uitspraken van de Raad van State zijn bij de gemeenteraad bekend. Ze maken onderdeel uit van stukken die Hekkelman advocaten voor de raad opstelde in het kader van de oordeelsvorming over het ontwerp-bestemmingsplan.
