De huisadvocaat van de gemeente, het kantoor La Gro Geelkerken, heeft de gemeenteraad op 28 juni 2023 geadviseerd een advies van mr. T. Lam over het plan voor de bouw van 222 recreatiewoningen in natuur- en recreatiegebied Vlietland, geheim te houden. Het was voor intern beraad bedoeld, bevatte persoonlijke opvattingen en ‘voorts schaadt openbaarmaking het goed functioneren van de gemeente’.

Dat blijkt uit een door de gemeenteraad vrijgegeven memo van La Gro Geelkerken. Die vrijgave volgde op een verzoek op basis van de Wet open overheid (WOO). Het memo werd op verzoek van de voorzitter van de zogenoemde Begeleidingscommissie Vlietland, Ita Joosten (destijds griffier) opgesteld.

De Begeleidingscommissie bestond uit acht gemeenteraadsleden die een onafhankelijk jurist moesten zoeken die een advies over het bouwplan voor Vlietland ging maken. Centrale vraag daarbij: is het door B&W gewilde bouwplan nog te wijzigen dan wel af te wijzen.

La Gro Geelkerken adviseerde eerder B&W over dezelfde zaak. Conclusie: er kon niet meer aan het bouwplan getornd worden. Het advies van de advocaat werd vervolgens door B&W geheim verklaard. Daarbij werden exact dezelfde argumenten gebruikt als het advocatenkantoor richting de Begeleidingscommissie hanteerde bij het advies-Lam. (Het advies-Lam is overigens in december 2023 na een WOO-procedure alsnog vrijgegeven, red.).

In het memo aan de Begeleidingscommissie stelt La Gro Geelkerken dat de feitelijke gegevens in het advies-Lam zo nauw verwerven zijn met persoonlijke opvattingen, dat ze niet te scheiden zijn. Ook wordt opgemerkt dat het in deze zaak niet uitmaakt of Lams advies is verwerkt in een ander stuk, dan wel een apart document is. (Lam deed eerder tekstvoorstellen en maakte opmerkingen in de kantlijn bij een ambtelijk stuk waarin ook de mening van La Gro was verwerkt, later kwam hij met een apart stuk, red.).

Inzake het argument dat openbaarmaking van Lams advies het goed functioneren van de gemeente zou schaden staat in het memo van La Gro Geelkerken: ‘Als de gemeente overgaat tot openbaarmaking van de second opinion (advies-Lam, red.) dan heeft dat bovendien een precedentwerking voor de toekomst. De gemeente kan dan voortaan niet meer, zoals elke andere cliënt van een advocaat, zo vrij en open communiceren met haar advocaat om haar juridische positie en strategie te bepalen’.

‘Bovendien kan de gemeente in het thans lopende dossier Vlietland door openbaarmaking van de second opinion in haar belangen worden geschaad aangezien een (potentiële) wederpartij kennis kan nemen van dit advies waardoor de gemeente mogelijk wordt benadeeld in haar (eventueel toekomstige) procespositie’.

‘Volledigheidshalve merk ik op dat ik het college van burgemeester en wethouders eerder heb geadviseerd over de behandeling van een aantal WOO-verzoeken waarin onder meer werd verzocht om openbaarmaking van het ambtelijke (concept-)advies en het daarin verwerkte advies van de huisadvocaat. Ten aanzien van deze documenten heb ik over de toepasselijkheid van de uitzonderingsgronden hetzelfde geadviseerd als ten aanzien van de second opinion’.