Afgelopen week was een oude bekende in de raadszaal: voormalig burgemeester Michiel van Haersma Buma. Van 1996 tot 2002 burgemeester van Voorburg, daarna van Leidschendam-Voorburg (tot 2007). Daarop volgde elf jaar als Dijkgraaf van het Hoogheemraadschap Delfland. Nu is Van Haersma Buma directeur-eigenaar van een consultancy bureau.

De liberaal, lid van de VVD, kwam de gemeenteraadsleden een spiegel voor houden. Een reflectie van hun eigen besluit in mei 2023. Het betrof de geplande aanleg van een nieuwe tramverbinding Den Haag CS, Binckhorst, Station Voorburg met aftakking naar Rijswijk/Delft via Voorburg-West. Inmiddels de Vlietlijn gedoopt.

Destijds bepaalde de gemeenteraad unaniem dat er een ‘tussenevaluatie’ moest komen in het proces voor de totstandkoming van de Vlietlijn. Dat moest waarborgen dat er genoeg aandacht werd besteed aan:

– leefbaarheid (trillingen, geluid, co-creatie van het tracé met inwoners, groen, snelle maatregelen om de Pr. Mariannelaan veiliger te maken, onderzoek autoluw Voorburg-West door het afsluiten van doorgaand verkeer bij de Binckhorstlaan/gemeentegrens),

– bereikbaarheid (verkeer naar Rotterdamsebaan, verkeersonderzoek, kopstation tram Maanweg),

– verkeersveiligheid (veilige en kindvriendelijke inpassing bij Huygenstraverse, onderzoek naar doorstroming verkeer richting A12).

De motie is waarschijnlijk door de meeste gemeenteraadsleden al vergeten. Sommige ondertekenaars zijn al geen gemeenteraadslid meer, zoals Michiel van Haersma Buma snedig constateerde. Hoe dan ook, er is tot nu toe niets mee gedaan. Sterker nog: het was de afgelopen twee jaar doodstil rond de Vlietlijn.

Die stilte werd door de oud-burgemeester luid en duidelijk verstoord. Hij kwam, zoals hij zelf aangaf, de gemeenteraadsleden gegevens aanbieden, en adviezen geven. ‘Wij geven u input. Het is aan u met de gegevens en vragen die wij achterlaten de discussie aan te gaan’. Van Haersma Buma gaf de raadsleden ook te verstaan dat ze dit nú moeten doen, willen ze straks niet te laat zijn met opmerkingen als alle plannen al zijn afgerond.

De raadsleden kregen te horen dat er een alternatief is voor de Vlietlijn (doortrekken tram 15 vanaf Den Haag CS naar de Binckhorst). Daardoor zijn zware verkeersingrepen in Voorburg-West niet nodig; ingrepen die elders weer verkeersproblemen opleveren zo is uit een verkeersonderzoek gebleken.

Daarnaast moet er breder gekeken worden, aldus Van Haersma Buma. Ook naar de parkeerproblemen in Voorburg-West, de ontwikkelingen op het bedrijfsterrein Westvlietweg (Den Haag wil dat uitbreiden), naar een nieuwe fietsbrug over de Vliet nabij de Trekvliet, de bouwplannen Binckhorst, de kruising Laan van Nieuw Oosteinde/Pr. Mariannelaan/Pr. Bernhardlaan, een nieuwe tunnel onder de Vliet door.

Kortom: gemeenteraad/B&W kijk verder dan alleen de Vlietlijn. En zorg dat ‘oplossingen’ die u bedenkt ook op langere termijn werken.

De bewoners van het gebied voelen zich onder druk staan, aldus Michiel van Haersma Buma. Het gaat om een erg ingewikkelde problematiek waarbij het moeilijk is door de bomen het bos nog te zien.

Vragen stuiten op opdrachten die onderzoeksbureaus hebben gekregen; kaders waar ze niet buiten mogen. Of op dooddoeners als ‘dat komt nog’. Ook zijdens B&W. Herhaaldelijk vroeg de oud-burgemeester de aanwezige raadsleden ‘waar staat u nu eigenlijk?’ afgewisseld door ‘wat vindt de gemeente eigenlijk? Het logo van de gemeente staat er wel onder’.

Het hele betoog was doorspekt met steken onder water. ‘Ik ga ervan uit dat u kunt lezen’. ‘U begrijpt wat ik bedoel’. ‘Er zal wel over nagedacht zijn’. ‘Bewoners kijken er anders tegen aan’. ‘Ik kan u mijn uurtarief geven’. ‘Ik ben ook zzp’er’. ‘Het is handig het nu te doen want volgend jaar zijn er verkiezingen’. ‘Dat hoef ik u niet uit te leggen’. ‘Denk eens even na wat we doen in dit land’. ‘Ga dat uitzoeken’. ‘Voer uw eigen motie uit’. ‘U heeft dit zelf met uw motie bedacht’. ‘Hoe kijk je als gemeente aan tegen ontwikkelingen. Je moet een koers uitzetten’.

Feitelijk was het geheel – dat een uur in beslag nam – bedoeld als een wake up-call voor de gemeenteraad. Of de aanwezigen het hebben begrepen is twijfelachtig. Veel verder dan vragen als ‘wat is uw oplossing voor het parkeerprobleem’ en ‘wat is nu eigenlijk de rode lijn?’ kwam men niet. Met als dooddoener: ‘Ik ben onder de indruk van uw betoog’.

De bijeenkomst bevestigde eens te meer dat gemeenteraadsleden drijven op informatie vanuit het Raadhuis. Ze denken in dossiers. In agenda’s van commissies uit de gemeenteraad en raadsvergaderingen. Er is geen, zoals Van Haersma Buma het noemde , ‘geïntegreerde projectaanpak’. Terwijl de gemeenteraad daar wel een instrument voor heeft: het benoemen van het geheel tot ‘groot project’.

Daarnaast missen de raadsleden kennis en kunde. Natuurlijk, Van Haersma Buma heeft vanwege zijn bestuurlijke verleden, makkelijker toegang tot beleidsbepalers. Hij krijgt met zijn mensen rapporten boven water, komt binnen bij adviesbureaus/projectleiders/wethouders, heeft contacten met soortgelijke groepen bewoners in Den Haag en Rijswijk.

Maar toch, ook gemeenteraadsleden kunnen de informatie krijgen, binnen komen bij de belangrijke instanties en personen. Dat vraagt inzet en toewijding. Maar daar ben je ook raadslid voor. Je doet het voor de bewoners.

In het geval Vlietlijn/Voorburg-West is dat tot nu toe achterwege gelaten. Het is een oud-burgemeester en drie medestanders die de gemeenteraad nu moeten wakker schudden. Mondeling en met een ‘paper’ van 9 pagina’s. ‘Dat krijgt u mee. Kunt u het allemaal nog eens nalezen’. Als raadslid zou je je dood moeten schamen. Er gebeuren rare dingen in de lokale politiek.