De Rekenkamer gaat onderzoek doen naar alle samenwerkingsverbanden waar de gemeente deel van uitmaakt, wat leden van B&W daar binnen afspreken en hoe de gemeenteraad dat kan controleren.
‘Onze gemeente neemt deel aan een groot aantal intergemeentelijke en regionale samenwerkingsverbanden. Deze samenwerkingsverbanden zijn vaak thematisch of functioneel van aard, bijvoorbeeld op het gebied van jeugdzorg, afvalinzameling of wonen. Daarnaast zijn samenwerkingsverbanden verschillend georganiseerd. Naast verbonden partijen (opgenomen in de paragraaf Verbonden partijen in de begroting) werken gemeenten samen binnen diverse andere overlegconstructies, zoals regionale netwerken.
De samenwerkingsverbanden verschillen sterk in aard, omvang, juridische structuur en bestuurlijke inbedding. In de praktijk blijkt dat deze diversiteit leidt tot bestuurlijke complexiteit. In veel gevallen participeren wethouders in algemene- of dagelijkse besturen. Vaak betreft dit een deelaspect van hun portefeuille, waardoor er fragmentatie van beleid kan ontstaan.
Voor een gemeenteraad blijkt het lastig te zijn om te bepalen of en welke mogelijkheden er zijn om sturing te geven aan en verantwoording te vragen over de prestaties en keuzes binnen deze verbanden. Vanwege de verscheidenheid en veelheid aan verschillende samenwerkingsconstructies ervaren raden bestuurlijke afstand, wat vervolgens vragen kan oproepen over de democratische legitimiteit van hetgeen zich binnen die verbanden afspeelt’.
De Rekenkamer gaat uitzoeken welke samenwerkingsverbanden er nu bestaan, hoe ze in elkaar zitten, wat de voordelen zijn om er deel van uit te maken, welke financiële verplichtingen en risico’s er zijn, hoe doeltreffend en doelmatig de samenwerking is, welke bevoegdheden de gemeenteraad heeft, hoe verantwoording over de samenwerking en de controle erop door de gemeenteraad vorm is gegeven, wat de rol van wethouders is en of raadsleden vinden dat ze genoeg grip hebben op de samenwerkingsverbanden.
Het speurwerk moet voor de zomer van 2026 zijn afgerond.
