Eind 2021 besloot woningcorporatie Wooninvest na jaren van discussie 96 sociale woningen in het Voorburgse Oranjekwartier te slopen en er nieuwbouw voor in de plaats te zetten. De panden uit 1920-1921 waren door renovatie niet meer aan te passen aan de hedendaagse eisen.
Het besluit brachten het Cuypersgenootschap (op 9 december 2021) en erfgoedvereniging Heemschut (op 18 januari 2022) ertoe de gemeente te vragen de huizen tot monument te bestempelen en dus te beschermen voor de sloophamer.
B&W waren genoodzaakt de verzoeken voor te leggen aan de Welstand- en monumentencommissie. Die heeft op 10 maart aan het Raadhuis geadviseerd de 96 panden tot monument te bestempelen.
Pas op 19 april, dus ruim een maand later, heeft verantwoordelijk wethouder Jan Willem Rouwendal het nodig gevonden de gemeenteraad over het advies van de commissie te informeren.
Waarom hij daar zo lang mee heeft gewacht is een raadsel. De wethouder heeft immers geen besluit over het advies genomen. Hij stelt dat zulks pas te hoeven doen voor 31 mei en te moeten doen voor 28 juni.
In beide gevallen is de wethouder er echter niet meer en ligt het probleem bij het nieuwe college van B&W dat VVD, GBLV en D66 aan het vormen zijn. Van die drie partijen heeft alleen GBLV zich ronduit tegen sloop/nieuwbouw uitgesproken. Dat kan dus nog leuk worden.
Door zijn getreuzel heeft wethouder Rouwendal er ook voor gezorgd dat de kwestie over de gemeenteraadsverkiezing van 16 maart werd heen getild. Bewust of onbewust, dat moet eenieder zelf maar uit maken.
Opvallend is wel dat de wethouder op 25 maart nog aan GBLV-gemeenteraadslid Sanja Duijvestijn liet weten zich strikt aan de procedures te willen houden in het geval-Oranjekwartier. Het raadslid had hem een maand eerder om actie gevraagd inzake de monumentenstatus.
Op 25 maart, toen het advies van de welstand- en monumentencommissie er dus al twee weken lag, berichtte de wethouder het gemeenteraadslid: ‘Het is de verantwoordelijkheid van het college om goed geïnformeerd een besluit te nemen over de monumentale status van het Oranjekwartier. Voor het toekennen van een monumentale status is een procedure vastgelegd’.
‘Het buiten deze vastgelegde procedure om besluiten tot toekennen van de monumentale status zal tot gevolg hebben dat, indien een bezwaar tegen een dergelijk besluit wordt ingediend, de kans zeer groot is dat het bezwaar gegrond wordt verklaard, waardoor de monumentale status weer vervalt. Daarna dient alsnog de juiste procedure te worden gevolgd, waardoor bewoners nog langer in onzekerheid blijven’.
‘Om te komen tot een goede besluitvorming heeft het college ervoor gekozen om belanghebbenden de gelegenheid te bieden om hun argumenten voor of tegen een monumentenaanwijzing te presenteren, waarna het college op grond van deze argumenten een besluit kan nemen over de beschermde status’.
Fraai gecomponeerde volzinnen die verhulden dat er al een besluit genomen kon zijn. Het advies lag er immers al.
Dat wist ook Wooninvest. Sterker nog, de woningcorporatie waarschuwde de wethouder op 7 maart al schriftelijk voor de gevolgen van een monumentale status voor de panden in het Oranjekwartier.
Zonder nadere onderbouwing werd de wethouder bericht dat er nieuw onderzoek nodig was bij het verklaren tot monument. Onderzoek dat vijftien maanden ging duren. Daarbij werd dan niet alleen gekeken naar renovatie maar ook naar verkoop. Bij renovatie moest Wooninvest geld gaan uitgeven dat dan voor andere sociale woningen zou ontbreken; bij verkoop waren de 96 panden sociale woning af.
Dreigementen neigende naar chantage. En die Wooninvest dus al uitte voordat de welstand- en monumentencommissie het advies uitbracht. De woningcorporatie had kennelijk voorinformatie. Dat roept de vraag op of de wethouder die niet ook had. Zo ja, dan is de vertraging bij het informeren van de gemeenteraad nog opmerkelijker.
Duidelijk is dat B&W zich niet de vingers wil branden aan het Oranjekwartier. Uitstel is het devies. Om de bewoners, die hun huizen willen behouden, en de onzekerheid waar die in zitten, bekommert zich kennelijk niemand.
Wooninvest zelf doet ondertussen of het gek geworden is. Begin april (!) kregen de bewoners in een nieuwsbrief nog te horen dat men vast houdt aan de planning voor sloop/nieuwbouw. En dat betekent dat de laatste bewoner medio 2023 weg moet zijn.
Let wel: we spreken hier over sociale woningen. Met de nadruk op sociaal.
