D66 gaat de gemeente opnieuw mede besturen. Samen met VVD en GBLV hebben de Democraten een coalitie gevormd die de komende jaren wil werken aan ‘verbinden, vertrouwen, vooruitgang’, zoals hun coalitieakkoord het noemt.

D66 (vijf gemeenteraadsleden) was numeriek nodig om VVD en GBLV aan een meerderheid in de gemeenteraad te helpen. VVD en GBLV samen kwamen immers maar tot zestien vertegenwoordigers in die raad, terwijl er minstens 18 nodig zijn.

Daar kwam bij dat er gezocht werd naar een stabiele coalitie. Lees, een aantal partijen met een ruime meerderheid in de gemeenteraad en niet, zoals de afgelopen vier jaren, een partijencombinatie die door één zetel meerderheid uiterst fragiel bleek.

D66 heeft de eigen machtspositie echter niet weten uit te buiten. In het coalitieakkoord zijn geen punten te vinden die als ‘typisch D66’ te herkennen zijn; geen onderwerpen waaruit blijkt dat D66 ze ten opzichte van VVD en GBLV heeft weten door te drukken.

Dat zulks zo is, wordt ook binnen D66 erkend. Verwezen wordt echter naar de portefeuille van de enige wethouder die de partij mocht aandragen: Marcel Belt. Iemand die zich bij het Hoogheemraadschap Delfland bezig hield met water, biodiversiteit, ruimtelijke ordening.

Nu mag Marcel Belt zich binnen B&W gaan bemoeien met duurzaamheid (energietransitie, klimaatadaptatie, circulariteit, biodiversiteit en inclusief groen, regionale groenontwikkelingen, milieu en afval); openbare ruimte; Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) en zorg; burgerkracht (burgerparticipatie, maatschappelijk verantwoord verenigen en inburgering); cultuur en kunst; ontwikkeling Vlietzone; bouwproject Appelgaarde.

Een zware portefeuille. Ook een takenpakket waarvan D66-onderhandelaar en fractieleider Wouter Jorissen in de gemeenteraad zei dat duurzaamheid en burgerparticipatie voor zijn partij de prioriteiten zijn binnen de ambities van de coalitie.

Nu heeft Marcel Belt vooral ervaring inzake duurzaamheid. Ook dat wordt bij zijn partij toegegeven. Bij de rest van zijn taken zal hij zich moeten inwerken en vervolgens waar maken.

Probleem voor D66 vormt echter de zetelverdeling binnen B&W. Marcel Belt zal moeten opboksen tegen vier collega-wethouders: twee VVD en twee GBLV. Indien die samen spannen krijgt Belt, krijgt D66, geen poot aan de grond. Feitelijk eten ze genadebrood. Meedoen mag; spats krijgen niet.

Dat de harmonie tussen de drie liberale partijen niet zo groot is als men die nu tentoon spreidt blijkt wel uit de coalitieonderhandelingen zelf. Die sleepten twee maanden aan waarbij de gesprekken op een gegeven moment op klappen stonden vanwege het onderlinge gebekvecht.

Tot in het Pinksterweekeinde werd er geruzied over de portefeuilleverdeling terwijl die op dinsdag moest vaststaan wilde het akkoord naar de drukker kunnen ten behoeve van de presentatie op woensdag.

Binnen D66 beroept men zich nu op ‘afspraken’ met VVD en GBLV die zouden moeten voorkomen dat men het kind van de politieke rekening wordt.

Leuk, maar de partij vergeet dan men zo binnen de coalitie ingewisseld kan worden voor het CDA. Die partij heeft weliswaar maar vier vertegenwoordigers in de gemeenteraad doch ook met 20 zetels (VVD, GBLV, CDA) is er een ruime meerderheid.

GroenLinks (vijf raadszetels) is ook nog een optie als D66-vervanger. Die partij had er in 2020 tenslotte ook geen enkele moeite mee van oppositie naar coalitie over te gaan. Zelfs al was dat met twee partijen (VVD en CDA) waarvan men eerder aangaf er ‘nooit’ mee samen te zullen gaan werken in een coalitie.

Op woensdag 6 juli bespreekt de gemeenteraad het coalitieakkoord uitvoerig. Inclusief een financiële vertaling van het beleid in 2023. Dan moet het trio liberale partijen met de billen bloot. En kan blijken hoe comfortabel D66 zich (nog) voelt.