‘Sinds duidelijk werd dat de gemeente Leidschendam-Voorburg één van de laatste stukjes groen in de regio wil opofferen voor een vakantiepark vragen ruim 17.000 omwonenden zich af waarom je dat juist in deze tijd nog zou doen. Als Burgerinitiatief Vlietland probeerden we die zwaarwegende reden te achterhalen. We stelden de gemeente en provincie 93 vragen over het bestemmingsplan voor Vlietland. Uit de antwoorden blijkt waarom Vlietland niet gered zou kunnen worden: het is geen natuur, het is onveilig en uitstel van het bestemmingsplan gaat een flinke schadeclaim opleveren. Wij denken daar anders over. We roepen de gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg daarom op om moedig te zijn en Vlietland als schaarse natuur en groene long in de regio te beschermen in het belang van de leefbaarheid voor de burgers.
In de beantwoording van de vragen wordt door de gemeente Leidschendam-Voorburg maar liefst 5 keer gesteld dat Vlietland geen natuur is:
= ‘Het betreft geen natuurgebied maar een kunstmatig aangelegd gebied dat is bestemd voor intensieve recreatie’,
= ‘Vlietland-Noord is geen natuurgebied maar een aangelegd recreatiegebied. Daarmee is de vraag niet relevant’,
= ‘Vlietland-Noord is geen natuurgebied. Vlietland-Noord is aangelegd en bestemd voor intensieve (dag)recreatie’,
= ‘Omdat Vlietland geen natuurgebied maar een aangelegd recreatiegebied is’,
= ‘Vlietland is geen natuurgebied. Vanaf het moment dat dit gebied is ontstaan door de afgraving van de plassen, is Vlietland geoormerkt als gebied voor intensieve recreatie’.
Met dit argument vindt men de schade die aan de natuur in Vlietland ontstaat te verantwoorden. Maar dergelijke argumentatie is achterhaald. Wetenschappelijke inzichten over biodiversiteit en ecosystemen tonen juist aan dat al het groen waarde heeft. Ook en misschien wel juist niet-beschermde natuur. Daarnaast is álle natuur in Nederland aangelegd. Als we de redenering van de gemeente hierin zouden volgen is daarmee helemaal niets het beschermen waard.
Het is een stokpaardje binnen Leidschendam-Voorburg: Vlietland is onveilig. Het is een plek voor ‘onbedoelde recreatie’, een ‘ontmoetingsplek’, er zou ‘drugsgebruik’ plaatsvinden en bezoekers zouden zich daardoor onveilig voelen. Het is onduidelijk op welke cijfers deze beweringen gestoeld zijn en daarmee ook of ze überhaupt wel kloppen. Maar het is een belangrijk argument voor de gemeente om dit stukje groen op te offeren voor een vakantiepark. Want juist het volbouwen van Vlietland is door die vermeende criminaliteit duurzaam. Zo zou het gebied namelijk veiliger worden. Maar de vraag is of dat zo is. In veel gevallen trekken vakantieparken juist criminaliteit aan en voor die bewering is genoeg onderbouwing.
We deden B&W en de gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg een voorstel: neem een voorbereidingsbesluit als raad en stel het vaststellen van het plan daarmee uit. Maak vervolgens een nieuw en beter plan en betrek daar wél burgers en omwonenden bij. B&W raden de gemeenteraad af een dergelijk voorbereidingsbesluit te nemen uit angst voor een schadeclaim van de exploitant en/of ontwikkelaar. Het is opnieuw een stellingname die slecht – juridisch – onderbouwd is. Daardoor rijst de vraag of de angst voor een claim wel gegrond is. De brief waarin B&W een voorbereidingsbesluit afraadt ademt angstdenken en bevat een aaneenschakeling van boterzachte aannames en mógelijk onwelgevallige gevolgen voor de gemeente. Er wordt bij de vele halfslachtige stellingnames – zou kúnnen leiden tot …, kán sprake zijn van …, mogelijk dit …, mogelijk dat … – veelal geen wetsartikel of jurisprudentie genoemd die deze aannames ondersteunen. Bovendien is er verzuimd om dit onafhankelijk juridisch te laten onderzoeken. En daarom roepen wij de gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg op om dat alsnog te doen. Win zelfstandig een deugdelijk en objectief juridisch advies in. En laat via zo’n second opinion beoordelen of de angstige houding van het college terecht is.
Daarnaast is het wonderlijk dat de gemeente overeenkomsten aangaat met een zodanige inhoud dat het een gemeenteraad dwingt tot het vaststellen van een bestemmingsplan. Wordt de gemeenteraad hier gekidnapt door het eigen bestuur? En wat betekent dit voor het democratisch proces en onafhankelijk functioneren van een gemeenteraad? Is deze mogelijke claim de reden dat de gemeente het commerciële belang van enkelen wil laten prevaleren boven het publieke belang van velen? We vroegen B&W om opheldering en roepen de gemeenteraad op om dat ook te doen. Want welke overeenkomst je ook afsluit, de gemeenteraad is per definitie het hoogste orgaan. Geen enkele overeenkomst kan zo zijn opgesteld dat de gemeenteraad maar bij het kruisje moet tekenen. Ook in het geval van Vlietland is de gemeenteraad op geen enkele wijze gebonden om het bestemmingsplan vast te stellen op de wijze zoals de exploitant en ontwikkelaar dat het liefste zien.
We hebben de gemeente en provincie om inzicht gevraagd in de overeenkomsten tussen provincie en gemeente enerzijds en tussen de overheden en private partijen zoals de gebiedsexploitant en de projectontwikkelaar anderzijds. Om zo ons voorstel voor een voorbereidingsbesluit goed juridisch te kunnen onderbouwen. De provincie voorzag ons vervolgens meteen van de privaatrechtelijke overeenkomsten tussen hen en de exploitant en ontwikkelaar. De wethouder gaf echter aan dat zij hier niet bij betrokken waren. Wat ons heeft verbaasd is dat zij toen verzuimde te melden dat er wel degelijk privaatrechtelijke overeenkomsten zijn gesloten tussen de gemeente en de exploitant en ontwikkelaar. Die kwamen pas uit de hoge hoed na diverse keren vragen door het Burgerinitiatief.
Tegenover het Burgerinitiatief gaf wethouder Bianca Bremer aan dat ze het plan zal tegenhouden als daar een mogelijkheid toe is. De vraag is natuurlijk waarom daar dan niet actief naar gezocht wordt of waarom onze handreikingen niet worden aangenomen. Uiteraard zit daar een risico in. Maar een goede volksvertegenwoordiger gaat voor haar inwoners staan. Én voor de inwoners van buurgemeenten. Want het kan toch niet zijn dat inwoners van Voorschoten, Leiden en Zoeterwoude machteloos moeten toekijken hoe een geliefd natuurgebied hen wordt ontnomen door een gemeente die 10 kilometer verderop ligt? Misschien word je teruggefloten door een rechter of gaat het gemeenschapsgeld kosten. Maar niemand kan dan zeggen dat je je plicht als bestuurder en volksvertegenwoordiger niet hebt gedaan.
Wij roepen de gemeenteraad van Leidschendam-Voorburg daarom op om moed te tonen: bescherm de schaarse stukjes groen en natuur die we hier nog hebben. De waarde die dat oplevert is misschien niet altijd in geld uit te drukken, maar wel in een schonere lucht, in onderdak voor dieren en insecten, in ontspanning voor iedereen die graag in Vlietland komt. Durf daarom B&W uit te dagen door hardop de vraag te stellen wanneer natuur eigenlijk natuur is en wat de werkelijke waarde is van de schaarse groene ruimte die nog resteert in de volle Randstad? Het Burgerinitiatief Vlietland roept de gemeenteraad op om te vechten voor dat schaarse groen. Juist in deze tijd van crises. In plaats van het gebied te verkopen aan die heel kleine groep die het zich kan permitteren. Om er vervolgens de zaag in te zetten en beleggingsobjecten van te maken. Onze natuur is onbetaalbaar en is van ons allemaal. Daar kan geen claim tegenop’.
(Burgerinitiatief Vlietland)
