De gezondheidsklachten van mensen die in de buurt van windturbines wonen, binnen een straal van 500, 1000 of 2000 meter, hebben geen verband met die turbine. Dat stelt het Nivel op basis van een nieuw onderzoek. Het Nivel is een publieke kennisorganisatie die onderzoek doet naar de gezondheidszorg. Langs de A4 staat een windturbine, direct bij het Zeeheldenkwartier. Bij Stompwijk zijn plannen voor de bouw van windturbines.

Het doel van het Nivel-onderzoek was om objectief en onafhankelijk te monitoren of mensen die bij windmolens wonen vaker gezondheidsklachten hebben en zo na te gaan of de suggestie dat wonen nabij windturbines negatieve gezondheidseffecten zou hebben enige grond kent.

‘Er zijn geen consistente significante associaties gevonden tussen wonen in de buurt van windturbines en bijbehorende geluidniveaus en door huisarts gediagnostiseerde gezondheidsproblemen’, aldus het Nivel.

‘Symptomen als spanningshoofdpijn en depressieve gevoelens worden wat vaker gezien bij mensen dichter bij windturbines, ten opzichte van mensen die verderop wonen. Het gaat om kleine aantallen en om niet statistisch significante verschillen’.

‘Hogere geluidniveaus (gemiddeld boven 42 decibel) worden geassocieerd met een hoger risico op door de huisarts voorgeschreven pijnstillers. Dit wordt echter niet gevonden, ook niet nabij een windturbine’.

‘In dit landelijke onderzoek werd gebruik gemaakt van betrouwbare gezondheidsgegevens, van een grote steekproef en van een lange onderzoeksperiode. Naast deze sterke punten zijn er ook enkele belangrijke beperkingen. Met name de geringe statistische kracht omdat maar een klein percentage van de bevolking in de directe omgeving van windturbines woont’.

‘Dit onderzoek heeft zich gericht op de relatie tussen het wonen in de nabijheid van windturbines, het geluid dat zij produceren en de gezondheidsproblemen die mensen bij hun huisarts melden. Deze verkennende studie besloeg een periode van tien jaar. Het doel was om te monitoren of er sprake kan zijn van mogelijke risico’s voor de gezondheid van de omwonenden in nabijheid van windturbines, in termen van het voorkomen van aandoeningen, symptomen en klachten gepresenteerd aan en gediagnostiseerd door de huisarts’.

‘De conclusie is dat er over de jaren geen consistente verband is tussen het wonen in de buurt van windturbines, de bijbehorende geluidniveaus en het voorkomen van aan de huisarts gepresenteerde gezondheidsproblemen. Bevindingen wijzen in de latere jaren van de onderzoeksperiode wel op een trend van toename van enige symptomen, bij mensen die dichter bij windturbines wonen. Dit betreft vooral spanningshoofdpijn, depressief gevoel en problemen met de buurt of woning. Benadrukt moet worden dat het aantal mensen in deze categorieën klein was en de resultaten niet statistisch significant’.

‘De enige uitzondering was een significant hoger risico op het (niet-medische) sociale probleem ‘huisvesting en de buurt’ bij mensen die wonen binnen 500-1000 meter van windturbines’.

‘Extra, verdiepende analyses hebben een significant verband laten zien, tussen geluidniveaus boven de 42 decibel en het gebruik van door de huisarts voorgeschreven pijnstillers. Maar ook hier was het aantal mensen klein’.

‘We hebben dit onderzoek gebaseerd op objectieve gegevens van huisartsenregistraties, wat de kans op methodologische beperkingen (bias) die zich kunnen voordoen als mensen zelf hun problemen rapporteren, kleiner maakt. Met een grote steekproef en een uitgebreide selectie van relevante gezondheidsproblemen over een lange periode biedt dit onderzoek resultaten die in andere landen niet kunnen worden gevonden’.

‘De studie heeft echter ook beperkingen. Het aantal mensen dat daadwerkelijk dicht in de buurt van windturbines woont was beperkt, waardoor de statistische power gering was. Gegevens over de locatie en geluidniveaus van de windturbines waren niet altijd beschikbaar. Berekeningen werden vanwege privacy- en haalbaarheidsoverwegingen gedaan op het niveau van viercijferige postcodegebieden en niet op individueel adresniveau, wat enige onnauwkeurigheid in schattingen kan veroorzaken’.

‘Een aantal relevante verstorende en andere verklarende factoren die een invloed zouden kunnen hebben op gezondheid, zoals andere omgevingsfactoren en blootstellingen (bijvoorbeeld verkeersgeluid) zijn niet meegenomen in dit verkennende onderzoek’.