Het was oud-wethouder Floor Kist (GroenLinks) die eind 2020 voor het eerst repte over een initiatief tot woningbouw Vlietweg 3 Leidschendam. Een half jaar nadat de combinatie Wibaut/1828Groep de grond van timmerfabriek Groenewegen had gekocht.
Achter de gemeentelijke schermen werd een intentieovereenkomst met Wibaut/1828Groep afgesloten. Er werd ook een ontwikkelvisie voor het betrokken gebied gemaakt.
Inzet van het geheel: de realisatie van een flat vol appartementen voor jongeren tussen 18 en 28 jaar. 138 appartementen (80 procent sociale huur) om precies te zijn, voor 162 bewoners. Probleem: het stuk grond dat aangekocht is door Wibaut/1828Groep is te klein.
Het eerste ontwerp voorziet in een flat van 18,5 meter hoog, 20 meter breed, 70 meter lang. Vanaf de rotonde Vlietweg/Nieuwstraat/Delftsekade recht naar achteren.
De omwonenden steigeren. Net als ondernemers in de buurt. Het pand is te fors, de bewoners zorgen voor overlast, er is te weinig parkeerruimte. Het geheel moet maar naar het naastgelegen Overgoo. Daar gaat toch gebouwd worden (ook hoogbouw), dus kan het daar mooi ingepast worden.
De burgerparticipatie moet georganiseerd worden door Wibaut/1828Groep zelf. Er zijn presentaties, inloopbijeenkomsten en er komt een klankbordgroep. Volgens direct betrokkenen is het allemaal een farce.
Wibaut/1828Groep houden vast aan hun plan. Er van af zien en de gekochte grond weer verkopen, komt niet in hun hoofden op. Ze weten zich bovendien gesteund door de gemeente. Daar rept men over ‘het maatschappelijk belang’ van jongerenhuisvesting.
De dienende rol van de gemeente komt tot uiting bij het tekenen van een intentieovereenkomst (2022) door verantwoordelijk wethouder Bianca Bremer (GBLV) met A.M. van der Meijde, eigenaar van de 1828Groep (in mei 2019 opgericht) en directeur van Wibaut. Het eigendom van de 1828Groep is geregeld via de A.M. van der Meijde beheer b.v..
Bij deze gelegenheid laat de wethouder weten dat de flat niet lager kan vanwege ‘financieel-economische redenen’. Lees: de winstrekening van Wibaut/1828Groep. Ook stelt Bremer dat de gemeente grond aan de initiatiefnemer moet verkopen voor het bouwwerk want anders past het allemaal niet (dat was al bekend).
Normaliter zouden Wibaut/1828Groep te horen hebben moeten krijgen: als uw bouwplan niet past binnen het perceel heeft u pech. Dan maakt u het maar passend of u ziet van uw initiatief af. Doch zulks gebeurt niet.
De gemeente verkoopt 395 vierkante meter grond (Vlietweg 7) aan Wibaut/1828Groep om hen in staat te stellen de gedachte jongerenflat te realiseren. Die verkoop gebeurt onderhands want er waren, volgens de gemeente, geen andere serieuze kopers.
Probleem: die waren we wel. R. Smeijers en W. van den Berg. De eerste wilde de grond kopen als parkeerplek voor de werknemers van zijn onderneming ITS, Nieuwstraat. De tweede om zijn garagebedrijf op Vlietweg 8A te redden.
R. Smeijers spant een rechtszaak tegen de gemeente aan die hij verliest. Het ‘maatschappelijk belang’ gaat voor. Hij tekent beroep aan bij een hogere rechterlijke instelling. W. van den Berg ziet vooralsnog van een rechtsgang af.
Ondertussen hebben Wibaut/1828Groep de plannen, met de van de gemeente aangekochte grond, aangepast. Het gebouw wordt maximaal 16,5 meter hoog. Het schuift ook verder naar achteren, weg van de rotonde. Een onderdoorgang verdwijnt.
De voorziene parkeeroverlast wordt weggeredeneerd met de stelling dat jongeren veel minder auto’s hebben. Bovendien is de gemeente zo ‘vriendelijk’ 1830 vierkante meter grond ter beschikking te stellen als parkeerterrein.
Let wel: Wibaut/1828Groep hoeven dat dus niet zelf binnen hun project te regelen zoals elke andere ontwikkelaar dat wel moet. Zij moeten de gemeente alleen een vergoeding betalen. En de inrichting bekostigen.
Het aangepaste plan leidt er wel toe dat W. van den Berg de toegangsweg tot zijn garagebedrijf ziet verdwijnen. Dit ondanks een deal met de gemeente uit 2021 dat die weg bleef liggen waar hij lag.
Nee, de toegangsweg moest ter wille van de realisatie van de jongerenflat verlegd worden. Dat mocht de gemeente eigenhandig doen, volgens de wethouder, omdat er geen verandering optrad in ‘genot’ voor W. van den Berg.
Er was echter nog een vuiltje dat weggewerkt moest worden. Van den Bergs bedrijf kent milieucategorie 3.2. Dat betekent dat er binnen 50 meter niets gebouwd mag worden. De jongerenflat kwam echter tot 10 meter van de garage te staan.
Bedenk een list: de gemeente verlaagde de milieucategorie eigenhandig van 3.2 naar 2. Dat mocht, zo stelde het Raadhuis, omdat er geen beperking in de bedrijfsvoering voor Van den Berg optrad. Dat de man voortaan met dichte deuren moest gaan werken (vanwege geluidbelasting, luchtvervuiling) deed niet ter zake.
Eerder dit jaar probeerde de gemeente al eens de grond van Van den Berg te kopen. De garagehouder weigerde toen. Het bod was kennelijk te laag. Inmiddels ligt er een nieuw bod van de gemeente.
Met Van den Bergs grond in handen zouden de problemen met de toegangsweg en de milieucategorie voorbij zijn. En zou, nu er meer grond voor handen is, ook nog eens naar het ontwerp van de flat gekeken kunnen worden, ten faveure van omwonenden. Logisch toch?
Niet volgens de wethouder. De flat blijft de flat. Vlietweg 8A kan hoogstens gebruikt worden voor parkeren en groen. In het garagepand kunnen eventueel zes bedrijfsruimten komen die eerder op de begane grond van de flat gedacht worden. Hoe die vrije ruimte dan wordt ingevuld? Ongetwijfeld met meer woningen. Goed voor Wibaut/1828Groep. O nee, sorry, het maatschappelijk belang.
Wie dacht dat de jongerenflat ten dienst staat van de jongeren uit Leidschendam-Voorburg komt bedrogen uit. ‘Indien redelijkerwijs mogelijk’ wordt de helft van de appartementen toegewezen aan de lokale jongeren. De rest is bestemd voor jongeren onder 23, jongeren die zorg nodig hebben, leerkrachten van de Spinozagroep en werknemers van CompaNanny (kinderopvang).
Alsof dit alles nog niet genoeg is hoeft Wibaut/1828Groep de gemeente niet te betalen voor geleverde ambtelijke hulp en bijstand. En hoeft men ook de rekening niet te betalen van het opruimen van bodemvervuiling op de percelen. De gemeente legt daarvoor 250.000 euro op tafel; mogelijk meer als de kosten verder stijgen.
Samenvattend: als ontwikkelaar koop je een stuk grond, je maakt een bouwplan waarvan je weet dat het niet past, burgerparticipatie doe je voor de vorm, en de gemeente helpt je uit de brand. Met extra grond, met parkeerproblemen, met lastige buurlieden, met ambtelijke dienstverlening om niet en bodemvervuiling. Een pakket waar alle andere ontwikkelaars in Leidschendam-Voorburg niet alleen jaloers op zijn, maar waar ze zeker ook naar zullen verwijzen als zij iets willen realiseren.
En de omwonenden? Die staan in de kou. De burgerparticipatie (paradepaardje van de coalitie VVD, GBLV, D66) is mislukt. Als doekje voor het bloeden mag men nu mee praten over de inrichting van Vlietweg 8A (mits W. van den Berg inderdaad verkoopt) en omgeving.
De gemeenteraad vindt het allemaal best. Op de SP na. Die vertrouwt de hele gang van zaken niet. Gemeente en Wibaut/1828Groep vormen twee handen op één buik. De gemeente als dienaar van de ontwikkelaar. Terwijl men toch de belangen van de inwoners zou moeten dienen; degenen die hen betalen en ook hebben gekozen. Tenminste de politici, de rest zijn ambtenaren.
Over ambtenaren gesproken: de rechter- en linkerhand van wethouder Bremer werken al heel lang voor de gemeente. Ons kent ons. Naar één van beiden is recent een integriteitsonderzoek gedaan. De uitkomst, u raadt het al, was negatief.