Nu het laatste verzoek om informatie over het Vlietland-dossier op basis van de Wet open overheid (WOO) door de gemeente is afgewezen, is het tijd de balans op te maken.
De balans maken we op aan de hand van de verschillende partijen:
= B&W. Hebben vanaf het begin ingezet op geheimhouding. Niet alleen wat de eigen informatie betreft, ook inzake de informatie van anderen, met name de gemeenteraad. De eigen juridisch adviseur zat bij vergaderingen van de Begeleidingscommissie uit de gemeenteraad en ‘stuurde’ daar de gang van zaken. B&W voegden stukken bewust samen om het geheel het etiket ‘geheim’ te kunnen geven. Men liet de eigen advocaat La Gro ook namens de gemeenteraad optreden. De Wet open overheid (WOO) wordt misbruikt om alle verzoeken tot informatie, ongeacht de inhoud, mee te beoordelen. Niet alleen nu maar tot de Raad van State ooit de bouw van 222 woningen in Vlietland goed- dan wel afkeurt.
= Gemeenteraad. Heeft overhaaste en onduidelijke besluiten genomen waardoor men de zaak niet diende. Een gebrek aan bestuurlijke- en juridische kennis leidt ertoe dat men afgaat op hetgeen B&W, ambtenaren en juristen beweren. Dat die partijen allen ook eigen belangen hebben, en daar naar handelen, wordt over het hoofd gezien.
= Begeleidingscommissie. Liet zich ringeloren door een griffier, een juridisch adviseur van de gemeente en de huisadvocaat van de gemeente. Men benoemde geen ‘eigen’ voorzitter, ging zonder besluit daartoe akkoord met geheimhouding, regelde de interne zaken niet zoals men zelf wilde, doorzag de rol van de voorzitter niet. Men liet zich overdonderen door geciteerde wetsteksten en juridische formuleringen. Er was geen eigen mening. Zo werd niet eens de rol van commissielid Louise Kortman (VVD) besproken, echtgenoot van H. Kortman, jurist en huisvriend van Bart Carpentier Alting, eigenaar van Recreatiecentrum Vlietland (RCV) en ‘ambassadeur van de VVD’. Beide heren kennen elkaar bovendien uit de besturen van Hollandse Plassen (ondernemersvereniging onder andere voor Vlietland) en Watersport Leidschendam.
= De griffier. Trad eigengereid op en werd niet gecorrigeerd. Koos de kant van B&W, en niet van de gemeenteraad. Bleek een politiek VVD-verleden te hebben en actief te zijn voor een bureau dat overheden, lees: ook colleges van B&W, adviseert. Toen de spanning in de begeleidingscommissie opliep claimde ze plots geen voorzitter te zijn. Zwaaide tegelijk wel met artikel 82 gemeentewet om ‘aan te tonen’ dat de commissie gebonden was aan geheimhouding. Terwijl de commissie nooit volgens de procedures beschreven in dat artikel, is aangesteld.
= Commissie voor bezwaarschriften. Een drietal goed willende burgers die door een ambtelijke staf op het Raadhuis geschreven stukken over te behandelen zaken tot zich nemen om, al dan niet na een hoorzitting, besluiten te nemen. Feitelijk zijn het adviezen aan B&W. Zijn die gunstig voor het bestuursorgaan dan worden ze meteen overgenomen. Zo niet, dan worden ze genegeerd. De Commissieleden doen geen eigen onderzoek, graven niet, stellen geen kritische vragen. Men speelt rechtbankje. Met de nadruk op ‘spelen’. Volgens menigeen ontbreekt het de commissie aan juridische kennis van zaken.
= Vlietnieuws. Tijdens de hele periode is gebleken dat er door de acteurs die daar baat bij hadden werd gegoocheld met woorden en benamingen van stukken. Men schrok van de inhoud van het eerste verzoek om informatie van 9 mei 2023; ‘dat je aan email- en whatsapp hebt gedacht’. Daarop kwam ‘wat’ informatie maar die was, zo bleek uit het geleverde, onvolledig. Daarna gingen de luiken dicht. Bij navraag werd de bewijslast omgekeerd: Vlietnieuws moest eerst gaan bewijzen dat de gevraagde informatie en stukken er waren. Zelfs als bekend was dat bijvoorbeeld een notitie bij de Begeleidingscommissie ter tafel lag. Alleen die commissie stond onder geheimhouding.
Bovendien verdeelden de gemeenteraad en B&W de rollen. De gemeenteraad ging ineens alleen nog over ‘eigen’ stukken. Documenten aangeleverd vanuit het Raadhuis werden een exclusieve zaak van B&W. Met drogredenen over vrije interne communicatie, persoonlijke beleidsopvattingen en mogelijke schade in de toekomst werd daar alle informatievoorziening geblokkeerd. Inclusief een goedkeurend stempel van de commissie voor bezwaarschriften.
Bizar dieptepunt, een onderzoek naar lekken vanuit de Begeleidingscommissie naar Vlietnieuws. De gemeenteraad stemde op 11 juli 2023 unaniem voor. Ook de gemeenteraadsleden die dit medium roemden vanwege de berichtgeving over het dossier Vlietland. ‘Ja, als ik tegenstem denken ze allemaal dat ik het lek ben’, luidde het excuus.
In de commissie zelf was al ettelijke malen gevraagd waar Vlietnieuws toch zijn nieuws vandaan haalde. De leden kregen onder andere te horen dat Vlietnieuws vanuit het Raadhuis bewust om de tuin werd geleid. De angst zat er zo ver in dat commissieleden zelfs meldden dat ze door Vlietnieuws waren benaderd. ‘Nu zullen jullie ook wel gebeld worden’.
Het onderzoek leverde niets op anders dan de constatering dat de door Vlietnieuws verwoordde informatie ‘op dat moment hoogstwaarschijnlijk nog niet geheim was’. Een dooddoener.
Overigens, op die elfde juli 2023 werd ook gepleit voor een evaluatie van de gang van zaken in en rond de begeleidingscommissie. Die evaluatie is tot op de dag van vandaag niet gehouden. Er werden alleen afspraken gemaakt over het behandelen van WOO-verzoeken en het aantrekken van een eigen advocatenkantoor.