‘Iedere organisatie kent de noodzaak om inzicht te hebben en te houden in de eigen financiële situatie. Zonder inzicht ga je vroeg of laat onderuit. Dat geldt ook voor onze gemeente. Wie uit belangstelling de cijfers wil leren kennen, loopt al jaren vast in een getallenmoeras dat veroorzaakt wordt door de chaotische weergave. De gemeente presenteert een groep getallen waarvan de onderlinge samenhang onduidelijk is, ook na lang puzzelen. Veelal is onduidelijk welk getal een deelverzameling is van welk ander getal of getallen. Echt inzicht is zodoende niet te verkrijgen.
Dat roept twijfel en zorg op. Die worden versterkt door uitspraken die ik eerder opving. Enkele zijn: ‘het is al jaren hopeloos’, ‘ik weet het ook niet’, ‘de app ziet er mooi uit’, en nog heel recent: ‘We hebben het niet zien aankomen’, en ook: ‘Nee, we hebben niet aan de kosten gedacht’. Juist van het college van B&W mag echter verwacht worden dat men zicht heeft, ook op getallen. Wijzen naar anderen en voorliggende controlemechanismen kan geen verontschuldiging zijn: gemeenteraad en college hebben ieder een eigen verantwoordelijkheid.
De twijfel en zorg worden versterkt doordat geheimhouding te vaak wordt ingezet om onverwachte (financiële) narigheid uit het zicht te houden, en dan nog op een manier die niet te verenigen is met de wettelijke openbaarheid van bestuur. Wel komen andere uitingen in de media: ‘gemeente financieel gezond’, maar ook: ‘de reserves zijn bijna op’ en ook: ‘de inwoners krijgen een flinke rekening gepresenteerd’. Wat moeten we hier toch van denken?
Het wordt tijd voor een nieuwe aanpak. Geen app, maar helderheid. Transparantie, niet als sleets modewoord, maar in daad. Balans, winst en verlies en de begroting in tabelvorm. Dan kan een ieder met basale boekhoudkennis het begrijpen. Linkerkant is hebben. Rechterkant is geven. De bestanddelen uitgesplitst op factoren als inhuur, automatisering, loonkosten enz. Dat is ook voor inwoners hanteerbaar. En dat is niet onbelangrijk: want verantwoording dragen is verantwoording afleggen. Ik heb eerder bij de gemeente de aandacht gevraagd voor het bovenstaande, schriftelijk en mondeling, maar nooit inhoudelijke reactie gehad’.
Paul Baak, Voorburg