‘The shit hit the fan’ is een goed Engels gezegde. In het Nederlands staat het voor ‘Er is stront aan de knikker’. Het beschrijft prima de situatie in de lokale politiek. Met de PvdA als middelpunt.

De sociaaldemocraten hebben iets uit te leggen. Na de gemeenteraadsverkiezing van 21 maart zijn zij geswitcht van centrum-links (combinatie met GBLV, D66 en GroenLinks) naar centrum-rechts (VVD, CDA en ChristenUnie-SGP).

Dit ondanks de belofte dat men met GBLV, D66 en GroenLinks verder zou gaan  de stembusgang, mits de kiezers dat mogelijk maakten. En die kiezers deden dat.

De vraag is dan ook: waarom maakte de PvdA een draai? Dat wilden 50 verontruste PvdA-leden ook wel eens weten van lokaal partijvoorzitter Jochem Streefkerk en lijsttrekker Nadine Stemerdink. De leden vreesden dat met name de sociale kernpunten van de partij te grabbel werden gegooid.

Streefkerk en Stemerdink kozen voor de aanval. Wezen met de beschuldigende vinger naar GBLV en D66. Vertegenwoordigers van die partijen hadden een voortzetting van de combinatie met hen en GroenLinks onmogelijk gemaakt. Door onmogelijke eisen te stellen (GBLV) en te kiezen voor een andere coalitie (VVD, GBLV, GroenLinks).

Toen informateur Jan Anthonie Bruijn daar ook achter kwam had die de PvdA gevraagd of zij niet wilden aanschuiven bij VVD en CDA, plus, later ChristenUnie-SGP. En had hadden ze gedaan, aldus Streefkerk en Stemerdink.

Mede in de overtuiging dat de sociale accenten van de PvdA wel eens beter gediend zouden kunnen zijn bij steun van CDA en ChristenUnie-SGP. Gedrieën kon men bovendien de wens van de VVD het anders te doen, frustreren.

Nu is aanval de beste verdediging. Alleen het moddergooien tegelijk een zwaktebod. Nadat Vlietnieuws over het PvdA-beraad berichtte was er ‘stront aan de knikker’. GBLV, D66 en GroenLinks reageerden met een gezamenlijke verklaring waarin zij de PvdA een koekje van eigen deeg gaven. De D66-top kwam bovendien met een open brief aan de PvdA-collega’s.

De operatie was goed voorbereid. Dat blijkt ook uit de toon die binnenskamers en openlijk wordt aangeslagen. De PvdA-kopstukken worden feitelijk van liegen en bedriegen beticht. En dat alles om hun eigen koerswending niet te hoeven verklaren.

Dat de draai nog steeds niet goed is uitgelegd door de PvdA-top staat vast. Men had tenslotte ook meer bedenktijd kunnen vragen aan Bruijn. Nog eens nader kunnen sonderen bij GBLV en D66. Of de indrukken die men had wel echt klopten. Of hen te wijzen op de mogelijke gevolgen: ‘jongens, dan stappen wij mogelijk in een andere combinatie’.

Dat gebeurde niet en daarmee laadt de PvdA de verdenking op zich dat men wel erg happig was om het oude bondsgenootschap te verlaten. Een indruk die blijft hangen men elke nieuwe move van de sociaaldemocraten.

In een reactie op keiharde aanval van GBLV, D66 en GroenLinks kiest de PvdA-top weer voor wegduiken. Nu is de berichtgever – de pers – de schuld. Die heeft onjuist bericht over het beraad met de 50 verontruste leden.

Onzin. Alle informatie komt vanuit de PvdA zelf. Dat was ook voor het overleg al zo. En, zo werd vanuit D66 gemeld, de berichtgeving bevestigde alleen maar wat men daar al uit andere bronnen wisten. Kortom: de informatie was juist. Alleen komt het de PvdA-top niet uit dat een en ander op straat ligt.

Nu zouden politici de belangen van de burger moeten dienen. In plaats daarvan is men bezig elkaar de pan uit te vegen. En dat op een moment dat alle betrokken partijen, inclusief B&W, met elkaar een nieuwe start wilden maken. Weg van de verzuurde verhoudingen zoals die de afgelopen jaren bestonden.

We zijn echter weer terug bij af. De nieuwe coalitie (met één zetel meerderheid in de gemeenteraad) is nu al tot elkaar veroordeeld al zal de VVD het niet echt op prijs stellen wat de PvdA over het ‘kalt stellen’ van deze partij binnen het kwartet heeft gezegd.

De PvdA op zijn beurt hoeft nergens anders meer aan te kloppen. De partij zal in de nieuwe combinatie op gepast momenten moeten slikken omdat er geen alternatief is. Dat is de prijs die men moet betalen voor de macht die men nastreeft. De hoon van de oppositie in de gemeenteraad krijgt men er gratis bij.