Ietwat verstopt in het historische centrum van Pietrasanta bevindt zich een collectie van wereldklasse. Het is geen verzameling die mooi uitgelicht wordt getoond in strakke designvitrines, je komt er nauwelijks andere bezoekers tegen en er is zéker geen museumwinkel. Integendeel, de verzameling is uitgestald op de zolder van een slecht onderhouden gebouw dat nog het meeste wegheeft van een gigantische schuur. Het is de oude, bij beeldhouwers vermaarde Studio Cervietti. Ik moet eigenlijk schrijven ‘voormalige’ studio, want enkele jaren geleden is het bedrijf verhuisd naar een modern gebouw net buiten de stad. De voormalige ateliers op de begane grond worden nu gebruikt door veelal jonge kunstenaars, terwijl de zolder nog herinnert aan de grandeur van weleer.
Wat zie je dan op die zolder? Wel, duizenden beelden, groot en klein, en allemaal van gips. Het zijn de modellen op basis waarvan vooral in de 19de eeuw beelden werden vervaardigd. Als klant kon je op je gemak snuffelen, een model uitzoeken en aangeven op welk formaat je dat wilde hebben, en in welk materiaal. Dan ging een beeldhouwer aan de slag en werd je bestelling na verloop van tijd afgeleverd.
De collectie is een fraaie afspiegeling van de smaak van de tijd. De negentiende-eeuwer was net als zijn voorouders verzot op de beeldhouwkunst van de klassieke oudheid. Je struikelt er dan ook over versies van Venus, in allerlei houdingen en altijd in haar natuurlijke staat. Of wordt getroffen door de Spinario of Doornuittrekker, een ontroerend mooi Romeins beeldje uit de eerste eeuw voor Christus. Ook heiligenbeelden waren geliefd, wat in het uiterst katholieke Italië natuurlijk niet verwonderlijk is. Kopieën naar de grote meesters van de Renaissance sierden menig palazzo, te zien aan de David van Michelangelo die we aantroffen. Mij sprak de categorie eigentijdse helden het meest aan. Dat zijn vooral mannen die beroemd werden tijdens de gewelddadige eenwording van de staat Italië, de Risorgimento. De machtige, massieve kop in marmer van Giuseppe Garibaldi, de Italiaanse ‘Vader des Vaderlands’ was dan ook een van de grote verkoopsuccessen van Studio Cervietti.
Die zolder is een tijdcapsule, je waant je anderhalve eeuw geleden. Het was dan ook lastig om ons ervan los te rukken en de gewone wereld weer te betreden. Maar we hadden een afspraak in de beroemde Studio Sem. Over marmer. Daarover morgen meer.
(Tekst: Peter van der Ploeg / Foto: John Sillevis te midden van Apollo, Venus en Jezus)
