Zegt de naam John Maynard Keynes u iets? De man was een Brits econoom. Hij leefde tussen 1883 en 1946. In 1936 bracht hij een boek op de markt waarin hij een recept beschreef voor de economische crisis van de jaren dertig.

Volgens Keynes moesten overheden bij een crisis geld in de economie pompen. Dat zou zorgen voor meer banen. Degenen die zo aan het werk kwamen zouden hun loon vervolgens gaan uitgeven. Hetgeen zou leiden tot een verhoging van de productie. Met als gevolg meer werkgelegenheid. En weer meer mensen die een baan vonden, en salaris kregen.

Het zou dit ‘vliegwiel’ zijn dat de economie uit de crisis zou halen. Waarbij de overheid via de belastingen ook nog extra inkomsten zou kennen. Daarmee kon men het veelal geleende geld dat in de economie was gepompt, weer terugbetalen.

B&W zijn aanhangers van dit model zo blijkt uit de plannen die zij voor de periode 2021-2024 bekend hebben gemaakt. Plannen die vorm zijn gegeven middels een 62 pagina’s tellende ‘Nota van wijziging’ op de al eerder bij de gemeenteraad neergelegde Programmabegroting 2021-2024.

Die ‘Programmabegroting’ was beleidsarm, zoals dat zo mooi heet. Geen enkel nieuw initiatief stond erin. Het stuk was dan ook grotendeels opgesteld gedurende de zomer. Toen de coronacrisis leek af te vlakken, een recessie nog gauw voorbij leek, en GroenLinks nog niet bij de coalitie zat.

De tijden zijn veranderd. De tweede coronagolf is gaande, de economische recessie wordt dieper en langer en met de deelname aan de coalitie door GroenLinks is het oude coalitieakkoord voorzien van een aanhangsel met nieuwe beleidsaccenten.

Dus wordt er komend jaar 2,6 miljoen euro extra uitgegeven, het jaar erop 3,3 miljoen, in 2023 nog eens 1,6 miljoen en in 2024 tenslotte 0,9 miljoen euro. Geld dat opgaat aan de energie omwenteling, duurzaamheid, sociaal beleid, sport/cultuur/recreatie, de lokale economie en verkeer/vervoer.

Nu stond de gemeentelijke begroting al in het rood. Dat tekort wordt alleen maar groter door extra geld uit te geven. Dat erkennen B&W ook. Maar het is volgens het college nodig gezien de effecten van de coronacrisis en de economische recessie.

De extra lasten worden gedekt door een greep in de reserves. Die dalen dan ook van 216 miljoen euro eind dit jaar naar 179,5 miljoen eind 2024. Een teruggang met 36,5 miljoen euro. Omgerekend 17 procent.

Is de gekozen aanpak verstandig? Het is een gok. Veel van de extra uitgaven zullen niet leiden tot meer banen in Leidschendam-Voorburg en hebben zo dus ook weinig effect op de bestedingen van inwoners bij lokale ondernemers.

Het sociaal beleid steunt weliswaar de zwaksten in de samenleving maar of het genoeg is hangt af van de duur van de coronacrisis en de diepte van de recessie. En in beide gevallen staat die in de sterren geschreven.

Die onzekerheid maakt ook het interen op reserves tot een risico. Bovendien is al meer dan de helft van het geld dat verkregen werd uit de verkoop van aandelen Eneco – 76,5 van de 140 miljoen euro – ‘bestemd’. Dus, toegedeeld aan concrete beleidsonderdelen. De ruimte om nieuwe tegenslagen op te vangen is dus beperkt.

En dan zijn er nog onzekere factoren. Zoals de almaar stijgende tekorten bij de jeugdhulp en de voorzieningen Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). B&W erkennen jaarlijks 5 tot 7 miljoen euro op beide terreinen te kort te komen. Alleen is dat niet meer ‘zichtbaar’ aangezien het rijk die beleidsvelden meeneemt in een algemene uitkering via het Gemeentefonds.

Hoezeer dat klemt blijkt wel uit een recente notitie van Servicebureau jeugdhulp Haaglanden (het vroegere H10), de instelling die jeugdhulp inkoopt, ook voor deze gemeente. Dit jaar stijgen de kosten met minimaal 6,7 procent, zo wordt gemeld. En daar is ook in de ‘Nota van wijziging’ geen rekening mee gehouden. Voor de goede orde, binnen de WMO is die stijging zo’n 10 procent.

Dat B&W er van af hebben gezien de lasten voor de burgers fors te verhogen – zoals voor de zomer nog door de fractieleider van GroenLinks in de gemeenteraad bepleit – is logisch. Het zou de inwoners immers weer ‘bestedingsruimte’ hebben ontnomen daar waar B&W die bestedingen juist willen stimuleren.

Opvallend is wel dat in het stuk van B&W twee zaken ontbreken die beiden toch een prominent onderdeel waren van het aanhangsel op het coalitieakkoord bij toetreding van GroenLinks: het afvalbeleid en de (sociale) woningbouw. Terwijl de door een meerderheid in de gemeenteraad afgeschoten nieuwe Vlietbrug in Leidschendam er wel in voor komt. Ook een gokje?

Terug naar Keynes. In de jaren zeventig kwam men er achter dat zijn aanpak leidde tot een grote invloed van de overheid in de economie. Bovendien zat de overheid met enorme schulden aangezien men, toen het weer goed ging, de eigen uitgaven niet (meer) terugbracht naar het niveau van voor de crisis en de recessie. Schulden die uiteindelijk voor keiharde bezuinigingen en lastenverhogingen moesten worden afgelost. In Leidschendam-Voorburg wordt dat het lonkend perspectief voor een volgende coalitie.

Die volgende coalitie is er overigens begin 2022, direct na de gemeenteraadsverkiezingen in dat jaar. Waarmee deze coalitie met de voorstellen die er nu liggen tot ver over haar graf regeert. Waarbij men tegelijk afstand neemt van de eis van de provincie Zuid-Holland (toezichthouder inzake gemeentefinanciën) om in 2022 een sluitende begroting te presenteren. Dat perspectief is stilletjes naar 2024 verschoven.