Iedereen klaagt er al jaren over: gemeenteraadsleden, wethouders, ambtenaren, bezoekers. Maar niemand doet er echt iets aan. Periodiek wordt er wel over gepraat maar besluiten worden steeds weer uitgesteld.

Waar gaat dit over? Over de zaal waar de gemeenteraad vergadert. Huize Swaensteyn, Herenstraat 72-74 in Voorburg. Een monument waarin ook de griffie werkruimten heeft en de fracties van de politieke partijen die in de gemeenteraad zitten, vergaderen.

De zaal van de gemeenteraad is te klein, te onpraktisch, het geluid is er slecht, net als de luchtkwaliteit. Huize Swaensteyn zelf is onbereikbaar voor mensen met een beperking en qua energieverbruik hopeloos uit de tijd. Het etiket ‘duurzaam’ zit er in elk geval niet op.

Wat te doen? De hele zaak up-to-date brengen of verhuizen naar een nieuwe locatie? Die nieuwe plek moet dan wel in Voorburg gevonden worden want ooit is afgesproken dat B&W en de ambtenaren weliswaar in Leidschendam konden gaan zitten, doch dat de gemeenteraad, griffie en fracties dan in Voorburg moesten blijven.

Begin 2019 vroegen de bewoners van Huize Swaensteyn een voorstel aan B&W. Dat ligt er nu. B&W willen onderzoeken of Huize Swaensteyn zodanig aangepakt kan worden dat het aan de eisen van de gemeenteraad en deze tijd gaat voldoen. Dat ‘haalbaarheidsonderzoek’ zou er voor de zomer moeten zijn. Daarna zouden knopen doorgehakt moeten worden.

Probleem: als blijkt dat het aanpakken van Huize Swaensteyn eigenlijk niet haalbaar is (te duur of te verwoestend voor het monument), wat dan? Wat is dan het Plan B?

De gemeente heeft tot nu toe een reservering op de eerste 20 meter achter de gevel van Herenstraat 42. Daar zat ooit het Raadhuis van de gemeente Voorburg. Inclusief raadszaal. Daar zouden gemeenteraad, griffie en fracties dus heen kunnen alhoewel ook daar nog wel het nodige geïnvesteerd moet worden.

Een logisch denkend mens zou dus zeggen: dan gaan we daar heen. Helaas, zo werkt het niet in de politiek. Want er is meer. In het hele gebied rondom Herenstraat 42 gaat Waaijer Projectrealisatie een ondergrondse parkeergarage, een nieuwe supermarkt en tientallen woningen realiseren. Daar is de lokale politiek zeer enthousiast over.

Nu wil Waaijer Projectrealisatie door. En dus heeft hij B&W gevraagd of zij de reservering bij Herenstraat 42 niet willen laten vervallen. Uiteraard tegen een behoorlijke vergoeding. Dan kunnen daar ook woningen en commerciële ruimten komen.

B&W zijn voor. Binnen de gemeenteraad is er echter twijfel. Men wil een Plan B hebben en Herenstraat 42 meenemen in het haalbaarheidsonderzoek voor Huize Swaensteyn. Dat onderzoek gaat dan wel langer duren en meer kosten.

Verantwoordelijk wethouder Jan-Willem Rouwendal wil wel met de gemeenteraad mee gaan maar onder twee voorwaarden: 1) als blijkt dat Herenstraat 72 en 42 ongeveer gelijk scoren in het haalbaarheidsonderzoek wordt door Herenstraat 72 gekozen. 2) Mocht blijken dat Herenstraat 72 onhaalbaar is, dan volgen automatisch het opknappen van en verhuizen naar Herenstraat 42. Er volgt dan geen nieuwe discussie meer.

Met deze vorm van ‘chantage’ wil de bestuurder niet alleen Waaijer tegemoet komen bij diens plannen, maar ook de Voorburgse musea Huygens Hofwijck en Swaensteyn. Die hebben meer dan vijf jaar geleden een plan op tafel gelegd om Swaensteyn te laten verhuizen van Herenstraat 97-101 naar Huize Swaensteyn.

Dat zou kunnen als Huize Swaensteyn niet alleen werd opgeknapt, maar de de huidige raadszaal (geen monument) werd afgebroken en vervangen door een nieuwe constructie van twee verdiepingen – met de raadszaal boven – waarbij de binnenplaats tegelijk werd overdekt.

Huize Swaensteyn zou zo een politieke en culturele hotspot worden. De musea zouden niet alleen ‘eigen’ geld inbrengen (verkregen van derden), de verkoop van Herenstraat 97-101 zou ook nog het nodige opleveren.

Met de verhuizing zou Museum Swaensteyn de vleugels kunnen uitslaan; kunst in bruikleen tentoon kunnen gaan stellen om zo meer bezoekers – ook voor het Huygenskwartier – en geld binnen te halen.

Wethouder Rouwendal wil deze optie ook meenemen in het haalbaarheidsonderzoek Herenstraat 72. Naar eigen zeggen moet hij dat ook wel doen om het plan een kans te geven. Waarbij hij nog verzwijgt dat Museum Swaensteyn ten dode is opgeschreven als het allemaal niet door mocht gaan.

In maart 2022 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. De laatste maanden voordien doen B&W en gemeenteraad feitelijk al niets meer. Door een langer durend haalbaarheidsonderzoek dreigt het scenario dat besluiten door worden geschoven naar een volgende coalitie.

Waaijer en de musea willen daar echter niet meer op wachten. Zij willen nu duidelijkheid. Ze hebben Jan-Willem Rouwendal al aan hun zijde (zie zijn ‘chantage’). Nu de gemeenteraad nog. Of heeft er iemand in Voorburg nog een geschikt leegstaand pand voor weinig beschikbaar?