Geachte leden van de Commissie Ruimte van de Gemeenteraad Den Haag,
Onlangs is in uw Commissie de Structuurvisie CID besproken. Bij die gelegenheid hebben vele vertegenwoordigers van wijkorganisaties in en rondom het CID hun zorgen uitgesproken over de gevolgen van de bouwplannen voor de leefbaarheid ter plaatse. Eén van de deelgebieden van het CID betreft de Binckhorst, waar op en rondom het Maanplein (direct aan de gemeentegrens met Leidschendam-Voorburg) al zeer concrete bouwplannen voorliggen. Met dit schrijven brengen wij – bewoners van Voorburg – u onze zorgen hierover onder de aandacht.
Ook in Voorburg komt de leefbaarheid ernstig onder druk te staan. Want Den Haag voorziet nauwelijks in eigen maatschappelijke voorzieningen en voor zover die voorzieningen gerealiseerd worden, is dat toekomst-muziek. Dus waar gaan de kinderen van de nieuwe inwoners straks naar school? Waar moeten de nieuwe inwoners recreëren, of parkeren? Het lijkt erop dat deze problematiek wordt afgewenteld op Voorburg, hetgeen leidt tot extra druk op openbaar groen, voorzieningen, parkeerplaatsen e.d. Wij hebben daarom eerder gepleit voor een zgn. LER (leefbaarheids-effectrapportage) voor Voorburg, maar voormalig wethouder Revis bleek daartoe niet bereid. In zijn woorden (debat 22 januari 2020): ,,Dat mag Leidschendam-Voorburg zelf doen…”
Op en rondom het Maanplein – waar in eerdere instantie al 250 woningen zijn gerealiseerd – worden thans diverse woontorens gepland, w.o. Maanplein 110, Hoekblok, One Milky Way, Frank is een Binck. Dit betekent dat er nog ten minste 800 woningen bijkomen, waardoor het totaal aantal woningen op en rond het Maanplein meer dan 1000 zal bedragen. Langs de direct naast het Maanplein gelegen Maanweg worden bovendien nog eens ca. 900-1100 woningen gerealiseerd. En de teller loopt door…. enkele dagen geleden is een omgevingsvergunning aangevraagd voor de 1e fase van ‘De Nieuwe Hallen’ ( 2 torens met ca. 250 woningen). In totaal dus meer dan 2000 woningen op een fractie van de oppervlakte van de Binckhorst… met slechts minimale maatschappelijke voorzieningen. De verdichting is in dit gebied volstrekt doorgeslagen en met deze (over)concentratie van woningen en gebouwen is ook nooit rekening gehouden bij de botsproeven die gebruikt zijn ter onderbouwing en legitimatie van het Omgevingsplan Binckhorst.
Inwoners van Voorburg zijn op geen enkele wijze betrokken geweest bij de concrete plannen voor de herontwikkeling van dit deel van de Binckhorst. Terwijl wij nog steeds in afwachting zijn van enige serieuze vorm van participatie, ‘regent’ het al omgevingsvergunningen en daartoe strekkende aanvragen: bouwvergunningen, kapvergunningen, sloopvergunningen, etc. De trein lijkt ondertussen gewoon door te denderen en de vraag is of de politieke discussie die zou moeten plaatsvinden -is dit reëel?- niet wordt ingehaald door het tempo van de vergunningverlening. Hierdoor rest ons geen andere optie dan de juridische. En wij zullen dan ook met overtuiging de inmiddels afgegeven vergunningen aanvechten want zowel de gevolgde procedures als de inhoud van de verleende vergunningen zijn in strijd met vigerende wet- en regelgeving alsook met het beleid van de gemeente Den Haag zelf. Ons beeld is als volgt.
De gemeente Den Haag is voor wat betreft het Maanplein ernstig tekort geschoten in het participatietraject. Wij verwijzen in dat verband naar de Participatieleidraad Samenwerken in de Binckhorst, maar ook naar de Omgevingswet en het Omgevingsbesluit. De Omgevingswet is weliswaar nog niet in werking getreden, maar het Omgevingsplan Binckhorst is daar (als pilot) wel op gebaseerd. Dit betekent dat bij besluiten gebaseerd op dit Omgevingsplan de artikelen uit de Omgevingswet en het Omgevings-besluit inzake participatie ook toegepast moeten worden. Dit wordt stelselmatig genegeerd. Wij verwijzen in dit verband ook naar het overzicht, waarin de Rijksoverheid aangeeft hoe in de verschillende fases participatie moet worden gewaarborgd binnen de Omgevingswet.
De vele plannen voor dit deel van de herontwikkeling van de Binckhorst werken qua effecten op elkaar in en versterken elkaar op onderdelen. Elk van deze plannen wordt echter afzonderlijk beoordeeld op overeenstemming met het Omgevingsplan Binckhorst en de vereiste doelmatigheid. Hierdoor wordt met de cumulatieve effecten van al deze plannen tezamen (bv. op gebied van parkeren en verkeersafwikkeling) ten onrechte geen rekening gehouden. Deze salamitactiek – het opknippen van de effectbeoordelingen – leidt tot onzorgvuldige besluitvorming.
De wijze waarop de in het Omgevingsplan opgenomen salderings-systematiek in de praktijk wordt toegepast, leidt tot een ernstige aantasting van de rechtszekerheid van belanghebbenden vanwege het volstrekt arbitraire en ondoorzichtige karakter ervan; het criterium is of door saldering de totale gebiedskwaliteit toeneemt, hetgeen in zgn. ‘vergunningstafels’ wordt beoordeeld. Binnen deze tafels wordt dan getoetst of de initiatiefnemer voldoende meerwaarde creëert om te mogen salderen. Dit niet transparante proces leidt tot onnavolgbare uitkomsten: waarom heft het overkappen van een parkeerterrein en het verbreden van een voetpad de overschrijding van een harde hoogtenorm op, in die mate dat er voldoende meerwaarde is gecreëerd om te mogen salderen?
Uit de aanvragen blijkt dat door de bouw WHO-normen (o.a. concentraties voor zeer fijn stof) worden overschreden. Wij wijzen erop dat de gemeente Den Haag – ook in het meest recente coalitieakkoord (2019-2022) de ambitie heeft uitgesproken om de normen voor luchtkwaliteit van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) na te streven: ,,Daarom blijft de coalitie zich inzetten om de luchtkwaliteit in de stad te verbeteren. We streven naar de norm van de WHO.’’ Logischerwijze geldt deze ambitie dan ook als toetssteen voor vergunningverlening. Dit blijkt echter niet het geval; er vindt vergunningverlening plaats in weerwil van deze normen. Wij vinden dat kwalijk, omdat de luchtkwaliteit ter plaatse reeds verre van optimaal is.
Wij ondersteunen het streven van de gemeente Den Haag naar alternatieve vervoersmogelijkheden en duurzame mobiliteit. Zodoende kan de extra verkeers- en parkeerdruk worden beperkt. Het College van BenW gaat echter uit van een papieren werkelijkheid. Bij wijze van voorbeeld: ten behoeve van de 183 luxe appartementen op Maanplein 110 wordt voorzien in slechts 89 parkeerplaatsen, hetgeen betekent dat er slechts voor ca. de helft van de appartementen een parkeerplaats beschikbaar is. Deze verhouding – het betreft dure appartementen in de onmiddellijke omgeving van een snelweg (A12) – getuigt van weinig realiteitszin, hetgeen betekent dat de parkeerdruk in Voorburg-West fors zal toenemen.
Wellicht belangrijker is nog dat er op geen enkele wijze rekening wordt gehouden met de ‘nieuwe wereld’ en de lessons learned van de coronacrisis; steeds meer werkgevers zetten voor de toekomst in op structureel thuiswerken. Hierdoor zal naar verwachting veel bestaande kantoorruimte worden afgestoten, ook in de regio Den Haag. Deze kan dan worden getransformeerd tot woningen. Ook zullen reispatronen en -bewegingen blijvend veranderen. Dit betekent bijvoorbeeld dat de parkeervraag gaat veranderen, hetgeen bijvoorbeeld weer gevolgen heeft voor de mogelijkheden van dubbelgebruik van parkeerplaatsen. Dit is de spreekwoordelijke ‘olifant in de kamer’.
De bouwplannen zullen een forse toename van de verkeersbelasting in de Binckhorst en op de toegangswegen tot gevolg hebben. Dit geldt in het bijzonder voor de Maanweg , de centrale verkeersader in het gebied. Deze is ook voor de ontsluiting van Voorburg-West van groot belang. Gevreesd moet worden voor een verkeersinfarct ter plaatse (mede ook door de voorgenomen versmalling van de Maanweg en positionering van in- en uitritten) met als consequenties sluipverkeer door Voorburg-West.
Het is opvallend dat in de studies over bereikbaarheid en doorstroming wel wordt gekeken naar de effecten op het kruispunt Maanweg-Regulusweg (aan de kant van Den Haag), maar bv. niet naar de kruising met de Laan van Nieuw Oost Einde (Voorburg) of de op- en afrit van de A12. Hiervoor heeft de gemeente Leidschendam-Voorburg eerder aandacht gevraagd in haar zienswijze bij het ontwerp-Omgevingsplan. Ook bij andere studies zijn de effecten op Voorburg niet onderzocht of gebagatelliseerd. Hiermee wordt de werkelijkheid en het goede nabuurschap geweld aangedaan.
Met vriendelijke groet, M.Schröeder, L. van Vliet, R. Langen, A. Douwes, J. Geelen, F. de Nijs. Mede namens zes Verenigingen van eigenaren, Bewonersorganisatie Binckhorstlaan Voorburg, bewoners van Voorburg-West en Oud-Voorburg. (illustratie bouw Maanweg)
