Gemeenteraadsleden worden buitenspel gezet bij afvalbedrijf Avalex. Ze mogen geen lid meer zijn van het algemeen bestuur, noch toehoorder. Ook hebben zij straks niets meer te vertellen over wijzigingen  in de zogenoemde ‘Gemeenschappelijke regeling’: de basis waarop het bedrijf, dat eigendom is van zes gemeenten waaronder Leidschendam-Voorburg, draait.

Dat blijkt uit de stukken waarin de onderneming een nieuwe bestuurlijke opzet presenteert. De stukken zijn door het dagelijks bestuur, bestaande uit zes wethouders (Floor Kist namens Leidschendam-Voorburg), goedgekeurd en worden aan de gemeenteraden voorgelegd.

De gemeenteraadsleden van de zes gemeenten worden onder druk gezet akkoord te gaan met een nieuwe opzet. Hen wordt voorgehouden dat zij unaniem akkoord moeten gaan ‘anders blijft alles zoals het nu is’.

In het algemeen bestuur van Avalex zitten nu wethouders en gemeenteraadsleden. In de nieuwe opzet verdwijnt dat algemeen bestuur. Er komt één bestuur, bestaande uit wethouders.

Gesteld wordt dat de gemeenteraden op grond van nieuwe wetgeving geen partij meer kunnen zijn in een ‘Gemeenschappelijke regeling’.  Vandaar dat zij er uit moeten. Dat betekent echter tegelijk dat zij niet meer kunnen meebeslissen over een wijziging van die ‘Gemeenschappelijke regeling’. Met andere woorden: over de toekomstige opzet van Avalex.

Er is algemeen kritiek op het functioneren van Avalex . Een dagelijks bestuur bestaande uit wethouders stuurt de directie aan. De wethouders hebben allemaal eigen politieke belangen gekoppeld aan hun gemeente en politieke partij. Tegelijk controleren diezelfde wethouders het Avalex-beleid.

Gemeenteraden controleren de wethouders maar hebben daarnaast ook inspraak bij de begrotingen van Avalex, en dus het te voeren beleid. Bovendien zitten ze in het algemeen bestuur van Avalex. Vanuit de gemeenteraden is er veel kritiek op het reilen en zeilen van Avalex. Er wordt openlijk gesproken over verkoop van de onderneming omdat politici het bedrijf niet kunnen runnen.

Volgens de voorstanders van de plannen moet Avalex nu eerst veranderen in een bedrijfsvoeringsorganisatie. Gemeenteraden kunnen dat alleen tegenhouden op grond van het algemeen belang of om juridische redenen.  Beiden zijn niet aan de orde, zo wordt de hen voorgehouden.

In de toekomst kunnen  de gemeenteraadsleden alleen nog oordelen over het beleid van de eigen wethouder, en een overeenkomst tussen de gemeente en Avalex inzake dienstverlening en prijs.

Op 15 november komen de gemeenteraadsleden van de zes gemeenten bijeen in Voorburg. Daar ligt voor hen dan al een uitgeschreven concept besluit dat elke gemeenteraad zou moeten aannemen. In het beraad van de raadsleden zouden de aanwezigen daarmee akkoord moeten gaan.

Besluitvorming zou medio januari 2018 moeten plaatsvinden: twee maanden voor gemeenteraadsverkiezingen en in een periode waarin gemeenteraden normaliter geen gewichtige besluiten meer nemen. Bij Avalex gaat het in het geval Leidschendam-Voorburg om een betaling van zo’n 7,5 miljoen euro.