Dat burgerinitiatieven onmisbaar zijn in het effectief realiseren van beleid weet Penchi Harteveld als geen ander. Deze initiatieven creëren sociale waarde in de buurten die we nog steeds niet goed kunnen meten. Daarom pleit Penchi voor meer aandacht, waardering en aanpassingsvermogen.

In mijn rol als gebiedsregisseur voor de gemeente Leidschendam-Voorburg werk ik veel met initiatiefnemers. Ik zie prachtige netwerken ontstaan en mensen met passie die actie ondernemen door zelf activiteiten op te starten waar behoefte aan is. Tegelijkertijd zie ik ook die andere kant.

Als gemeente maken wij beleid. We ‘rollen dat uit’. Lang niet altijd effectief. Burgerinitiatieven hanteren een bottom-up benadering, creëren draagvlak en zetten beleid om in waarde. Op dat moment ontstaat er iets moois. In bedrijfseconomische term spreken we dan van het break-even-point. Jammer genoeg wordt dit door de professionals niet altijd zo gezien, gewaardeerd of erkend.

Burgerinitiatieven zijn niet meer weg te denken uit onze samenleving. Ik probeer deze initiatieven zo goed als mogelijk te gidsen door systemen, netwerken en andere zaken heen die voor hun initiatief belangrijk zijn. Zo is er in Voorburg Fenomeen Bovenveen, een groep actieve bewoners die zich inzetten voor hun wijk Bovenveen. In Bovenveen is de armoede hoog, terwijl sociale veiligheid en sociale cohesie laag zijn. Dat laten de cijfers zien uit de Vitaliteitskaart Leidschendam-Voorburg.

Fenomeen Bovenveen spreekt regelmatig met elkaar af op plekken waar vergaderruimte gratis is. Via de mail en WhatsApp regelen zij snel de zaken, bellen kost geld terwijl internet gratis is in de winkels. Onlangs hebben ze hun vierde evenement georganiseerd en langzaam zijn ze een begrip aan het worden in de wijk.

De meeste evenementen die Fenomeen Bovenveen organiseert zijn gebaseerd op gezellig samenzijn in het teken van sport en spel aangezien de wijk daarvoor heeft gekozen tijdens de buurttender. Met de buurttender konden bewoners aangeven wat zij nodig hadden in de wijk. Vervolgens hebben verschillende organisaties een voorstel gedaan hoe deze behoefte op te pakken en hebben de bewoners zelf keuze gemaakt voor het aanbod dat het beste past bij hun buurt.

Als gebiedsregisseur wil ik het wijknetwerk steviger maken zodat iedereen die actief is in de wijk – zoals bedrijven, bewoners en organisaties – elkaar kunnen vinden. Ik help Fenomeen Bovenveen verbinding te maken met dit netwerk door bijvoorbeeld aan te schuiven bij het groepsoverleg waar ook bibliotheek, welzijn en de school aan zit. Maar ik besef dat dit nogal wat van hen vraagt.

Bij het overleg met deze partijen, waar ik zelf ook onderdeel van uitmaak, beseffen we ons niet altijd dat samenwerken met bewoners om een andere taal en een ander tempo vragen. Begrippen zijn hen niet eigen. Wat is bijvoorbeeld een buurtsportcoach of een sociaal coach? En wat doen die mensen? Bewoners moeten zich dan ineens gaan verdiepen in samenwerkingsverbanden tussen organisaties die de gemeente aangaat. Dat kost hen energie en tijd.

Ondanks dit lukt het ze snel voet aan de grond te krijgen in een wijk. Ik zie hoe de groep groeit, zelfvertrouwen krijgt en met elkaar evenementen met een goed programma in elkaar zet. Het vraagt van hen flexibiliteit en creativiteit, ook al heeft iedereen zo zijn eigen sores. Samenwerken is voor de professionals continu een punt van aandacht. Fenomeen Bovenveen doet dat gewoon.

Gewoon is alleen in dit geval niet zo gewoon. Zij doen het voor hun buurt: de buren, de kinderen, voor elkaar. En uiteindelijk ook voor het wijknetwerk dat zij met hun inzet sterker maken. Ik heb hier waardering en respect voor.

Onlangs heeft Fenomeen Bovenveen een jaarplan gepresenteerd. Daarmee gaan ze een nieuwe fase in: het aanbieden van gratis sport en spel in de wijk voor en door bewoners. Het jaarplan geeft inzicht in de waarde die zij toevoegen aan de wijk.

Met hun aanpak creëren ze sociale waarde die voor hun wijk erg belangrijk is. Daarmee gaan ze  voorbij het break-even-point: met hun jaarplan gaan ze namelijk winst maken. Helaas wordt dat nog niet door iedereen gezien.

Een wijknetwerk is net zo sterk als een draad in een spinnenweb. Als er één draad knapt heb je een boel werk om het web te herstellen.

Als overheid hebben we nog geen passend meetinstrument om de meerwaarde van initiatieven zoals Fenomeen Bovenveen in kaart te brengen. De toegevoegde sociale waarde zal zich uiteindelijk vertalen in positievere cijfers in de Vitaliteitskaart. Dit vraagt om geduld, investering en een lange adem, en dat is een kwestie van tijd. Tijd waarvan ik me afvraag of Fenomeen Bovenveen die wel heeft? Hoe lang houden bewonersinitiatieven zoals deze dit vol? Waardering is dan van groot belang.

Voor mij staat vast dat een wijknetwerk net zo sterk is als een draad in een spinnenweb. Als er één draad knapt heb je een boel werk om het web te herstellen tenzij het web sterk genoeg is.

Het laatste evenement van Fenomeen Bovenveen leverde veel vrijwilligers op en de kinderen weten inmiddels dat ze er een leuke dag kunnen hebben. Gratis, want dat is een absolute randvoorwaarde van Fenomeen Bovenveen, en nodig, zo laat de huidige Vitaliteitskaart tenslotte zien. Initiatieven zoals Fenomeen Bovenveen maken mijn werk als publiek dienaar waardevol.

(Penchi Harteveld schreef dit voor Buurtwijs, platform voor buurtontwikkeling)

Socials

vlietnieuwsfacebookOp Facebook

vlietnieuwtwitter Op Twitter