De HMC-ziekenhuisgroep heeft plannen om één of twee van de drie ziekenhuizen die men heeft – Westeinde, Bronovo, Antoniushove – te sluiten. Komende week moet blijken welk scenario er gekozen wordt om verder vorm te geven.

Toen uitlekte dat HMC met zo’n operatie bezig was, was de wereld te klein. Met name de politieke wereld. Gemeenteraadsleden, wethouders, leden van de Tweede Kamer; allemaal traden ze met grote woorden in het strijdperk. Dit mocht niet gebeuren!

Inmiddels is duidelijk hoe de vlag er bijhangt. Verantwoordelijk minister Bruno Bruins (VVD, volksgezondheid) doet niets. Hij heeft begrip voor de operatie die HMC voorbereidt. Het past allemaal in de zorg van de toekomst.

Wethouder Juliette Bouw ging bij de HMC-top langs om de nood van Leidschendam-Voorburg te klagen. Ze kreeg een vriendelijk oor, meer niet. Het HMC-bestuur liet verder niets los, een houding die men ook had in het beraad met Bruins.

Bouw sprak ook de bewindsman zelf aan, maar werd ook daar weinig wijzer. Alleen werd het de wethouder duidelijk dat ze van Bruins geen steun hoefde te verwachten mocht Antoniushove het slachtoffer worden in de HMC-plannen.

De conclusie moet dan ook zijn dat de burger, de patiënt, niets van de politiek te verwachten heeft in deze. HMC beslist, onder druk van de zorgverzekeraars, en voert uit. Of, zoals minister Bruins de Tweede Kamer schreef, de patiënt zal  eraan moeten wennen dat de zorg anders wordt en dat hij die op een andere plek dan tot nu toe het geval was, krijgt.

In zijn brief aan de Tweede Kamer werkt de minister dat ook nog een ietsje uit: minder specialistische (ziekenhuis)zorg; meer zorg thuis, te verkrijgen via huisarts en wijkverpleegkundige dan wel via de computer (eHealth).

En waarom? Omdat specialistische (ziekenhuis)zorg duur is en er te weinig personeel is om die zorg te geven. Aan meer investeren in die zorg en in personeel kan kennelijk niet gedacht worden.

Uit HMC-stukken bleek eerder al dat het open houden van de drie ziekenhuizen verliesgevend is voor HMC. Antoniushove en Bronovo dicht zou zoveel aan investeringen in Westeinde kosten, dat het onbetaalbaar wordt.

Westeinde is hét centrum voor acute, spoedeisende zorg. Antoniushove is het regionaal oncologiecentrum (kankerbehandeling. Overigens gaat ook LUMC Leiden zich specialiseren op oncologie, maar dat terzijde). Bronovo richt zich op ouderenzorg en ‘planbare’ zorg. Dat wil zeggen dat ze daar al lang weten welke patiënt wanneer komt en voor welke kwaal.

Door de vergrijzing neemt de vraag naar ouderenzorg toe. Van de andere kant is het beleid erop gericht ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te houden. Eén en één opgeteld: de huisarts en de verpleegkundige moeten die vraag maar opvangen (dus niet Bronovo). Alleen als de situatie spoedeisend wordt kan betrokkene naar het ziekenhuis (Westeinde).

Planbare zorg kan in elk ziekenhuis waar er ruimte voor is. Bij Antoniushove staat sinds de nieuwbouw een hele torenflat leeg. Sloop is moeilijk tussen de nieuw gebouwde delen, en kost handenvol geld. Veel meer dan een herinrichting van de toren voor patiënten die planbare zorg nodig hebben.

Zo doorredenerend kan Bronovo vervolgens dicht. De verkoop van de grond in het Benoordenhout levert volgens experts tussen 30 en 60 miljoen euro op. Leuke zakcent voor HMC, dat nu al nauwelijks winst maakt bij een omzet van krap 500 miljoen euro, en 240 miljoen euro schulden heeft (lang- en kortlopend).

Zo is de balans snel opgemaakt. Alleen de patiënt blijft achter. Die heeft niets te vertellen en mag alleen de premie van zijn verzekering betalen. Terwijl alle betrokkenen de mond vol hebben over het belang van de patiënt en de zorg die hem ten deel moet vallen, staat diezelfde patiënt feitelijk alleen. En dat is diep treurig.