De gemeenten, waaronder Leidschendam-Voorburg, onderschatten de risico’s van asbest voor de leefomgeving. Dat stelt de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH). De dienst gaat vanaf 1 januari 2020 toezicht op bedrijfsmatige asbestsanering van bouwwerken en handhaving van regels voor de gemeenten gaan uitvoeren. Dat gebeurt echter niet op een wijze die ODH voorstond.

Dat blijkt uit besluitvorming binnen ODH en de betrokken gemeenten. Er is sinds juli 2017 gestreden over de wijze waarop ODH de nieuwe taak zou moeten invullen. ODH had grote ambities en wilde het toezicht veel diepgaander uitvoeren dan nu is besloten. ODH en gemeenten hebben op dit punt afgesproken dat zij het onderling niet eens zijn.

Bij de betrokken gemeenten speelden de hoge kosten van de aanpak die ODH voorstond een voorname rol. Verder zijn de gemeenten van mening dat de risico’s voor de leefomgeving met name voor de gezondheid op grond van blootstelling aan concentraties van asbestvezels bij het bedrijfsmatig verwijderen van asbest, gering zijn.

Asbestdeeltjes kunnen bij inademing kanker veroorzaken. Zij kunnen vrijkomen bij sloop van gebouwen waar asbest in verwerkt is. In vaste vorm is asbest niet gevaarlijk.

Volgens juristen zijn de gemeenten gerechtigd minimumeisen te stellen. De wet staat dat toe. ODH gaat bij asbestmeldingen de asbestinventarisatierapporten toetsen. Ook zal er toezicht zijn op uitvoering van de betreffende werkzaamheden. Gemeenten kunnen wel aanvullende afspraken met ODH maken, zo is afgesproken. Daar zal dan wel apart voor betaald moeten worden.

Nu ODH het werk van de gemeenten overneemt, krijgt die dienst ook meer geld. Naar schatting zo’n half miljoen euro per jaar. Blijkt dat niet genoeg te zijn dan zal later beslist worden hoe met die extra last om te gaan: bezuinigingen binnen ODH of extra bijdragen van de gemeenten.

Volgens ODH is het zinvol uitvoeren van risicogericht toezicht nu niet mogelijk. Een uitzondering wordt gemaakt voor grote – meer dan 500 vierkante meter asbest – projectmatige verwijderingen. Deze zullen vooraf uitgebreider inhoudelijk worden beoordeeld en er zal steekproefsgewijs toezicht worden gehouden. Met grote opdrachtgevers als woningbouwcoöperaties zullen nadere afspraken worden gemaakt om tot een verantwoorde en pragmatische uitvoering te komen.

Tot nu toe wordt gewerkt met een risico gestuurde aanpak waarbij differentiatie bij de uitvoering recht doet aan de diversiteit van de mogelijke verontreiniging van de leefomgeving met asbestvezels.