Mooie woorden genoeg. In onze eigen begroting 2020, in de Regionale Energiestrategie, in de babinetsplannen: we gaan de omslag maken naar een duurzame samenleving, ‘een CO2-arme energievoorziening die veilig, betrouwbaar en betaalbaar is’. In 2030 moet 70% van alle elektriciteit duurzaam zijn. En moet de CO2 uitstoot met 49% verminderd zijn (ten opzichte van 1990). In 2050 moet Nederland 95% CO2 verminderd hebben. Prachtig. Maar gaan we het halen? Ik kan u gelijk uit de droom helpen: met de maatregelen zoals die nu voorzien zijn: nee, van zijn levensdagen niet.
Dat geldt voor Nederland, als je naar de kabinetsplannen kijkt. Maar het geldt ook voor Leidschendam-Voorburg, als je naar het uitvoeringsprogramma Duurzaamheid kijkt, en naar de begroting 2020, die komende weken op de tafel van de gemeenteraad ligt. Leest u maar wat er staat: ‘Om in 2050 een gezonde, duurzame, klimaatbestendige en CO2-neutrale gemeente te zijn, zetten we in op ander grondstoffengebruik, duurzame energie en klimaatadaptatie’.
Ja, en hoe dan?? Dat betekent dat we ruim 36.000 woningen van het gas af moeten hebben. Om maar een voorbeeld te noemen. Hoe gaan we dat betalen? Voor 2020 staat er alleen een subsidie op groene daken en op isolatie op het programma. En een schamel bedrag van 525.000 euro. Terwijl het van het aardgas afhalen van een woning al 20.000 per woning kost. Dat alleen al gaat dus meer dan een miljoen kosten. En dat gaan eigenaren en woningcorporaties echt niet zonder subsidie zelf doen…
Er moet dus meer gebeuren, fors meer. Ik werd getriggerd door een uitzending van NPO’s Andere Tijden (https://www.uitzendinggemist.net/aflevering/466873/Andere_Tijden.html), waar iemand mij op wees. Prachtige uitzending waarin uit de doeken werd gedaan hoe Nederland in een soort Marshall-plan in de 60-er jaren áán het gas ging. In 1963 begon een grootscheepse operatie om alle huizen op aardgas aan te sluiten. Forse subsidies, rijksbrede programma’s, voorlichtingsspotjes, met onder andere Willeke van Ammelrooy. In iets meer dan 5 jaar tijd was 98% van alle huizen op aardgas aangesloten. Lag er bijna 6000 kilometer aan aardgasbuizen in de grond en waren 5000 kachels en fornuizen omgebouwd op aardgas. P.S.: misschien een tip om bouwers weer aan werk te helpen?
Zo’n landsbrede actie is in het gedecentraliseerde en geïndividualiseerde Nederland bijna niet meer mogelijk. Jammer. Maar waarom zou onze wethouder duurzaamheid dit niet kunnen initiëren? Een Van Eekelen-Energieplan? Klinkt toch goed? Het rijk kan ons wel de kaders bieden. Met de Klimaatwet kan voorgeschreven worden dat eigenaren binnen een x-aantal jaren hun huis aardgasvrij en energieneutraal gemaakt moeten hebben. De gemeente kan dit nu al verplichten voor nieuwbouw. En kan brede subsidieprogramma’s opzetten om de koplopers onder de eigenaren en woningcorporaties te ondersteunen. Met energiemakelaars de wijken in. Met voorlichtingscampagnes. Met afspraken met producenten/leveranciers over grootschalige en dus goedkopere inkoop van zonnepanelen, warmtepompen, dubbel glas etcetera. Er is al zoveel mogelijk. Het is alleen voor de individuele huiseigenaar nog niet te betalen. Gezamenlijk wel!
Onze inwoners willen wel, ze kunnen echter niet alles zelf. Je ziet nu in verschillende wijken eigen initiatieven ontstaan om te proberen het als wijk gezamenlijk op te pakken. Maar waar blijft de gemeente? Kom op, gemeentebestuur, 78.000 inwoners en 36.000 woningen wachten op Andere Tijden! Dan is er meer nodig dan slechts een half miljoen euro en een schamele subsidie op groene daken! Zo halen we nooit onze duurzaamheidsdoelstelling van energieneutraal in 2050. Er komt komend jaar 80 miljoen euro bij op de begroting van de gemeente, met de verkoop van de Eneco-aandelen. Waarom stoppen we daar niet een deel van in een speciale Reserve Energietransitie? Zodat de mooie plannen tot 2030 ook echt uitgevoerd kunnen worden. We moeten om, Leidschendam-Voorburg moet van de fossiele energie af, tijd voor Andere Tijden dus!
(Marjan van Giezen, voorzitter Stichting Duurzaam Leidschendam-Voorburg)