(Oud-wethouder Floor Kist schrijft voor Vlietnieuws.nl columns over ‘smart cities’. Het gebruik van technologie, internet en data om maatschappelijke vraagstukken te helpen oplossen. Of het nu gaat om zorg, onderwijs, verkeer, wonen, luchtkwaliteit er komen steeds meer technologische aanpakken op ons af. In deze columns wil hij u graag meenemen in de mogelijkheden, wenselijkheden en onwenselijkheden van dit soort ontwikkelingen. Dan kunnen we daar met z’n allen een goed gesprek over voeren, voordat het ons gewoon overkomt.)

Covid-19 zal voor veel mensen de zomervakantieplannen behoorlijk hebben veranderd. Het is zomaar mogelijk dat mensen korter weg zijn, in eigen land blijven of helemaal niet weggaan. En als ook zomeractiviteiten in de buurt de nodige voorzichtigheidsmaatregelen kennen, is wellicht een eigen zomerplan op z’n plaats. Ik stel u voor om een pratende hond te maken.

In de Pixarfilm ‘Up’ wil een gepensioneerde man, Carl Fredricksen, een reis naar Zuid-Amerika maken. Daarvoor bindt hij heliumballonen aan zijn huis en vertrekt letterlijk met huis en haard. Hij weet echter niet dat hij de jonge padvinder Russell meeneemt, die bij hem een goede daad wilde verrichten. De bestemming is Paradise Falls waar Fredricksen met zijn vrouw naartoe wilde. Helaas is zij inmiddels overleden.

Op de plaats van bestemming komen Fredricksen en Russell een pratende hond tegen.

,,Mag ik hem houden”, vraagt Russell.

,,Nee”, zegt Fredricksen.

,,Maar het is een pratende hond.”

,,Nee. Het is vast een truc.”

En Fredricksen vervolgt zijn reis. Het blijkt dat de hond een halsband draagt die zijn hersengolven kan vertalen naar woorden. Ik zal het einde van de film niet verklappen, voor het geval u die deze zomer ook wilt zien.

Als wethouder mocht ik de jury zitten van de European Robotics Week in Amsterdam. Eén van de activiteiten was een techniekweekend waarin teams een idee moesten bedenken en uitvoeren op het gebied van robots en zorg.

De winnaar was – u raadt het al – een pratende hond. Het winnende team had een halsband gemaakt, dat via bluetooth met een computer in verbinding stond. De computer stond op zijn plaats in contact met een kunstmatige intelligentie. De gedachte was om mensen die wat vergeetachtig werden toch de mogelijkheid te geven om een hond te houden. De hond kon het baasje helpen herinneren aan dat hij uit moest of dat hij nog moest eten.

Het team wilde in eerste instantie een hond die 112 kon bellen als het baasje op de grond lag. Maar aanwezige ‘adviesouderen’, die de teams van advies konden dienen over hun ideeën, gaven aan dat een grotere zorg was dat zij niet voor hun huisdier konden zorgen.

Deze uitvinding vind ik nog steeds fantastisch en ik hoopte inmiddels een variant van zo’n halsband op de markt aan te treffen. Maar dat is nog niet echt het geval.

Toen ik vorig jaar een lezing gaf op een smartcitycongres in Barcelona vertelde iemand uit het publiek dat één van haar collega’s met een dergelijk project bezig was.

Nu, alweer drie jaar verder, zocht ik de pratende hond op.

Dat het mogelijk is om een microfoontje in de halsband van de hond te plaatsen en vanuit je smartphone je hond te laten praten, is natuurlijk niet wat ik bedoel. Bij het zoeken, kom je deze variant dan ook als 1 aprilgrap tegen.

Het project Wüf op Kickstarter belooft al veel meer. De laatste updates zijn al drie jaar oud en de laatste opmerkingen van mensen die het project financieel steunden is dan ook: ‘mag ik mijn geld terug’. Dus verder zoeken. Twee voorbeelden die ik vond wil ik u niet onthouden.

De website Instructables staat vol met doe-het-zelf-instructies en -projecten. Eén daarvan is de pratende hond. De eigenaar, die zichzelf Schmidtn noemt, laat zien hoe je een halsband maakt zodat je met je hond kunt spreken over: buitenlandse politiek, literaire kritieken, citaten uit films en natuurlijk hondendrollengrapjes ( https://www.instructables.com/id/How-To-Have-A-Talking-Dog/ ). Het project kost 100 dollar als je over de juiste gereedschappen beschikt.

Stefanie Anderson, Veronica Holloway en Amanda Maher zijn studenten aan de Universiteit van Illinois in de VS. Zijn laten hun hond Alma praten door hersensignalen te registreren. En in hun blog vertellen ze hoe ze dat hebben gedaan ( https://mechanical.illinois.edu/blogs/its-talking-dog-collar ). In deze video ziet u het resultaat: https://youtu.be/2w7HGoklyUA

Nu zijn de drie studenten niet echt de hersengolven van Alma aan het vertalen in klare taal. Maar ze registreren wel de elektrische signalen van de neuronen in de hersenen van hun hond. Dat gebeurde met slechts twee elektroden aan de buitenkant van Alma’s kop.

De frequentie van deze signalen is anders als de hond verschillende dingen doet. Als Alma rustig is, detecteert de halsband zogenaamde Betagolven tussen de 7 en 12 Hz. De halsband detecteert Alphagolven tussen de 12 en 30 Hz als de hersenen motorische instructies stuurt.

Als Alma een hondensnoepje kreeg, noteerden de drie studenten de bijbehorende frequentie. Dus programmeerden ze de halsband om ‘Brokje! Brokje! Ik wil een echt heel graag een brokje!’ te zeggen als die hersengolven gemeten werden.

Het project van Schmidtn is deze zomer te doen. Voor het project met Alma, moet u waarschijnlijk wachten tot uw kinderen een technische studie volgen. Fijne zomer! (Floor Kist)