Ze zitten er nu twee jaar: de coalitie van VVD, CDA, PvdA en ChristenUnie-SGP. Halverwege de regeerperiode van formeel vier jaar, al is die feitelijk een stuk korter. Na de verkiezingen van maart 2018 duurde het immers drie maanden voordat het kwartet zich presenteerde. En eind 2021 houdt men feitelijk op met ‘beleid maken’ aangezien de verkiezingen van maart 2022 voor de deur staan.

Tijd voor een tussenbalans. En die valt niet positief uit. Neem de nieuwe oeververbinding over de Vliet in Leidschendam. Het taboeloze onderzoek dat de coalitie aankondigde naar de mogelijke aanleg ervan is al lang klaar. Maar beslissen doet men niet. Dat zou namelijk wel eens het einde van de coalitie kunnen betekenen, aangezien PvdA en ChristenUnie-SGP niets in de investering zien.

Sociale woningbouw, ook zo’n punt. Dertig procent van de te bouwen woningen moet sociaal zijn. Zo besloot de vorige coalitie al en de huidige ‘regeringspartijen’ gaven aan daarmee door te gaan. Feitelijk is er geen sociale woning gerealiseerd. Er worden er nu 48 van de geplande 750 gebouwd. Aan de Rijnlandlaan in Voorburg. En de rest? De realisatiedatum is verschoven van 2025 naar 2030; concrete bouwplannen worden alleen maar uitgesteld.

Participatie van de inwoners was voor de coalitie zo belangrijk dat zij er hun coalitieakkoord mee begonnen. Co-creatie, burgerinitiatieven, het faciliteren van burgers, minder bemoeienis van de gemeente, het luisteren naar de inwoners; ronkende ‘reclameteksten’. Feitelijk is er tot op heden niets gebeurd op dit terrein, behalve een uiterst wollige nota van burgemeester Klaas Tigelaar over het onderwerp burgerparticipatie met een cryptisch ‘uitvoeringspad’.

En wat te denken van het volgende rijtje voornemens: behoud en aanplant bomen, betere bereikbaarheid Damcentrum en Leidschendam-Zuid, gemeentelijk fietsplan, oplossing parkeerproblemen, nieuw afvalstation, economische agenda, aanpak leegstand, verbetering winkelcentrum Julianabaan Voorburg, Masterplan Damcentrum. Allemaal onderwerpen waar de inwoners in de praktijk nog niets van hebben meegekregen.

Hetzelfde geldt voor het opknappen van de vergaderzaal gemeenteraad, groen-blauwe schoolpleinen, meer schoolzwemmen, buurthuizen van de toekomst, actieplan cultuur, de bibliotheek van de toekomst, betere inzet handhavers (boa’s), het doelmatiger gebruik van het gemeentelijke servicepunt Voorburg (Herenstraat). Bij dit laatste onderwerp betekende dat overigens sluiting.

Toegegeven, er werden wel ‘stappen’ gezet inzake verduurzaming, energie-omwenteling, sociaal beleid, welzijn en gezondheidszorg. Aan die delen van het coalitieakkoord is gewerkt.

Het in de verkiezingscampagne heikele onderwerp afval werd met een miljoen euro ‘afgekocht’: er kwam weer een wekelijks inzameling en invoering van nieuwe vormen van afvalinzameling werden tot 2021 stopgezet in afwachting van een onderzoek per wijk wat het beste afvalbeleid daar zou kunnen zijn.

In het coalitieakkoord stond nergens iets over een sluitende gemeentebegroting noch over de lasten voor de burgers. Onderwerpen die in de verkiezingsprogramma’s wel aan de orde kwamen onder de kop ‘solide financieel beleid’ en ‘lastenverlaging’.

Het is inmiddels bekend: de gemeente boekt rode cijfers en de lasten zijn gestegen. In de komende jaren zal dat beeld niet veranderen gezien de financiële nood van de gemeente. Bezuinigen, beleid bijstellen, meer inkomsten; dat zal het motto zijn als het om de centjes gaat. Dat gemeentelijke leges omhoog gaan lijkt zeker. Dat was de enige lastenverhoging die in het coalitieakkoord stond.

Gekoppeld aan de tussenbalans is de vraag wie ervoor verantwoordelijk is. Met andere woorden: de dames en heren van B&W. In de politieke wandelgangen wordt gesproken over ‘een zwak college’. Een college dat geen beleid maakt. Geen initiatief toont. Daadkracht uitstraalt.

Er wordt gepraat over wethouders die onzichtbaar zijn (Juliette Bouw), geen politiek gevoel hebben (Jan-Willem Rouwendal), alleen hun eigen ding doen (Nadine Stemerdink), vooral gezelligheid belangrijk vinden (Astrid van Eekelen) en een burgemeester die nooit met zijn vuist op tafel slaat (Klaas Tigelaar).

Zo bezien is er bij deze tussenbalans weinig verbetering voor de toekomst te verwachten. Ook van de gemeenteraad zal het niet komen. Binnen de VVD is het management zwak, het CDA heeft interne problemen, de PvdA is alleen bezig met de sociale sector en ChristenUnie-SGP steunt alles wat B&W doen.

Kortom: de tussenbalans is negatief. Het rapportcijfer wordt in maart 2022 gegeven.