D66 wil weten welke algoritmes – computerprogramma’s die aan kansberekening doen op grond van bepaalde kenmerken – de gemeente gebruikt. Want, zo stelt de partij, steeds vaker maken niet mensen, maar computers keuzes over hoe de overheid inwoners behandelt. ,,Computers kunnen het leven van onze inwoners fundamenteel beïnvloeden. Daar moet openheid over zijn”, vindt D66-fractievoorzitter Jacco van Maldegem.
,,Algoritmes kunnen helpen om beperkte capaciteit slim en snel in te zetten”, legt uit Van Maldegem uit. Algoritmes herkennen namelijk patronen en verbanden in grote massa’s gegevens. Zo kunnen ze inzicht geven hoe bijvoorbeeld de gemeente de kansen van mensen kan vergroten, de dienstverlening kan verbeteren en het leven kan vereenvoudigen. Alleen dat moet dan wel, zo meent Van Maldegem, onder strikte voorwaarden gebeuren en met een duidelijk omschreven doel.
Van Maldegem kent voorbeelden van Nederlandse gemeenten die op basis van analyses het toezicht op de leerplicht en uitkeringsfraude bepalen. Ook zijn er gemeenten die wel of geen zorg toekennen aan inwoners op basis van een computergestuurde beslissing. Volgens de D66-fractievoorzitter moet duidelijk zijn of en op welke manier inwoners van Leidschendam-Voorburg daarmee te maken krijgen.
,,Als algoritmes gegevens over geslacht, nationaliteit, religie of etniciteit gebruiken, dan gaat het fout.” Denk bijvoorbeeld aan de Belastingdienst die mensen met een dubbele nationaliteit selecteerde voor de aangifte controle. Dat is ongeoorloofd onderscheid maken tussen inwoners en dus discriminerend.
Eigenlijk zou de gemeente een overzicht moeten publiceren van alle algoritmes die gebruikt worden. ,,Als je nu het woord ‘algoritme’ intikt op de website van de gemeente levert dat geen zoekresultaten op.” D66 hoopt dat aandacht voor algoritmes de gemeente aanzet om informatie aan te bieden aan inwoners.