De provincies houden geen echt toezicht op de wijze waarop gemeenten omgaan met monumenten of archeologische vondsten. Dat blijkt uit een onderzoek van de Inspectie overheidsinformatie en erfgoed. Leidschendam-Voorburg kent ruim 600 monumenten.

In Zuid-Holland besteedt een beleidsmedewerker erfgoed tien procent van de tijd aan het toezicht. Het bestaat eruit dat de gemeenten wordt gevraagd of zij een onafhankelijke monumentencommissie hebben.

Die commissie moet ook ‘deskundig’ zijn. Dat wil zeggen kennis hebben van culturele historie, de geschiedenis van bouw en architectuur, restauratie en landschap/stedenbouw. Kennis van archeologie wordt niet verlangd. Hoe de gemeentelijke commissie werkt, weet de provincie niet. Dat wordt ook niet nagegaan.

De provincie heeft ook geen meldpunt waar burgers terecht kunnen met kwesties inzake monumenten en/of archeologie. Volgens de provincie weten betrokken inwoners de belangenverenigingen op deze terreinen wel te vinden als zij met vragen of opmerkingen zitten.

Volgens de Inspectie is het toezicht bij alle provincies ‘summier’ opgezet, hanteert elke provincie een andere werkwijze, is er geen zicht op de werking van het monumentenstelsel, komen er weinig signalen van burgers binnen en weten burgers niet tot wie zij zich kunnen wenden.

Van de gemeenten vindt maar 34 procent dat de provincies hun toezicht inzake monumenten goed doen. Bij archeologie is dat 41 procent.