(Hij keek bijna vier jaar in de lokale politieke keuken: Jacco van Maldegem, D66-fractieleider in de gemeenteraad. Per 1 september vertrekt hij naar Zeeland. Zijn openhartige verhaal over verleden, heden en toekomst)

,,Ik kwam hier in 2015 wonen vanuit Den Haag. Ik was daar al D66-lid en toen ik hier kwam kreeg ik een welkomskaartje van D66 in de bus. Handgeschreven. Er stond ook op dat ze een secretaris voor het bestuur zochten. Ik dacht, dat doe ik. Is leuk om de gemeente te leren kennen.

Bij de voorbereiding van de gemeenteraadsverkiezing van 2018 bleek dat allerlei mensen niet door gingen. Toen ik degenen zag die zich aanmelden dacht ik ‘dat kan ik ook’. Mijn oom was raadslid en wethouder. Toen ik klein was had ik de poster van hem als lijsttrekker boven mijn bed hangen.

Ik wilde altijd al gemeenteraadslid worden. Als gemeenteraadslid kun je de kleur de stoeptegels veranderen. Je zit overal heel dichtbij. En dat is tof. Je hebt directe invloed op de leefomgeving van mensen, van kennissen, buren. Wat je doet raakt mensen. Ik kwam als derde op de lijst. En na het vertrek van Lia de Ridder werd ik fractievoorzitter.

Toen ik hier in de gemeente kwam speelde er van alles. Er was net een breuk geweest in de coalitie van GBLV, D66 en VVD (VVD eruit, PvdA en GroenLinks erin, red.), de enquête over de Duivenvoordecorridor (DVC) liep, er was het DVC-informatielek, er kwam een nieuwe burgemeester. Maar ik had toen niet de idee dat het een bende was. Het was een redelijk goede coalitie. Het liep soepel. Individueel falen (GBLV-wethouder Frank Rozenberg stapte op, red.) is iets anders dan collectief falen.

Bij de coalitievorming in 2018 was Lia was eerste onderhandelaar, ik tweede. Wij wilden niet te gretig over komen. We zakten van 7 naar 4 zetels in de gemeenteraad. Dan past bescheidenheid. Vooraf hadden we gezegd dat we door wilden met de oude coalitie (GBLV, D66, PvdA, GroenLinks) als dat reken technisch kon. En dat kon ook.

De PvdA besliste anders. Dat was ook de reden waarom ik tegen de benoeming van Nadine Stemerdink tot wethouder heb gestemd. Uit emotie. Ik heb van haar nooit uitleg gekregen over de beslissing met VVD, CDA en ChristenUnie-SGP in zee te gaan.

COALITIE

Mijn oordeel over deze coalitie? Welke, we zijn al aan de derde toe. In het algemeen: visieloos. Wat wil je? Waar wil je heen? Er is geen stip aan de horizon. Geen inhoud. De persoonlijke relaties hebben deze coalitie bepaald. Astrid (van Eekelen, VVD) en Nadine konden goed met elkaar, Astrid en Juliette (Bouw, CDA) ook. Ze hebben ChristenUnie-SGP erbij gehaald om de coalitie rond te maken. Wij zagen die partij nooit als coalitiepartner en waren ook totaal verrast toen dezer coalitie er kwam.

Ik denk dat wij goed oppositie hebben gevoerd. We zijn vanuit ons programma met veel initiatiefvoorstellen en amendementen gekomen. We liepen alleen wel eens tegen een muur aan, een muur die de coalitie optrok.

De oppositie (GBLV, D66, GroenLinks) was vanaf het begin echt hard. En we zijn ook gas blijven geven. Het was ook geen oppositie vanuit de het dwars willen zijn of vanwege mensen in de coalitie. Je hoeft niet ‘ja’ en ‘amen’ te zeggen tegen alle coalitievoorstellen. Tegelijk heb ik getracht de persoonlijke relaties goed te houden. Want daar gaat het vaak fout.

Deze gemeenteraad staat bekend als een vechtraad. Discussie is niet erg want anders wordt het een theatershow. Maar hier is erg veel discussie. En daarbij gaat het fout op persoonlijk relaties, niet de inhoud. Het gaat om de afzender van de boodschap en dat is het probleem in deze gemeenteraad.

De persoonlijk relaties verbeteren de laatste tijd wel iets, vind ik. Er is meer ruimte ontstaan. De verhoudingen normaliseren zich. Daar heeft de gang van zaken rond woningbouw op Schakenbosch en de overstap van Arnold Brans van VVD naar GBLV medio vorig jaar, veel toe bijgedragen. De coalitie waande zich te veilig. Sinds de zomer wordt er meer met elkaar gepraat, ook buiten de raad om.

Wij zijn vorig jaar niet in de coalitie gestapt omdat we het coalitieakkoord uit 2018 moesten onderschrijven. Dat wilden wij niet. Dat akkoord moest van tafel. In de plaats daarvan wilden wij een A4tje maken met per coalitiepartij drie punten erop die nog voor de gemeenteraadsverkiezing van 2022 gerealiseerd moesten worden. Dat was onbespreekbaar voor VVD, CDA, PvdA en ChristenUnie-SGP.

De coalitiepartijen spraken tegelijk met ons en met GroenLinks. GroenLinks stelde de minste eisen en kon dus het goedkoopst voor de coalitie instappen. Zij konden leven met het coalitieakkoord en stemden in met een addendum daarop. Bovendien hadden zij iemand die per se wethouder wilde worden (Floor Kist, red.), wij niet.

En dat Kees Verschoor (fractieleider ChristenUnie-SGP, red.) dan nu zegt dat wij machtspolitiek pleegden is niet waar. Ik heb in een gesprek met hem en Jochem Streefkerk van de PvdA alleen gezegd dat één van die twee partijen in een coalitie overbodig was als wij erin stapten.

TOEKOMST

Wat de politieke toekomst in deze gemeente betreft, het hangt op persoonlijke relaties. Een coalitie met GBLV en VVD samen erin zou goed zijn. Maar ik denk niet dat die er komt met de mensen die er nu zijn. Als er personele verversing bij beide partijen optreedt, akkoord.

Ik denk dat D66 bij de verkiezingen wint. Dat we hier naar 6 of 7 zetels gaan. Dan moet je ook in een coalitie willen meedoen. Ik geloof dat wij het cement kunnen zijn tussen GBLV en VVD. Maar een combinatie met VVD, PvdA en GroenLinks kan ook. Nu lijkt het net alsof ik CDA uitsluit, maar dat is niet zo. We willen met alle partijen praten. Alleen een combinatie met ChristenUnie-SGP zie ik niet.

En dan komt er komend jaar ook een nieuwe burgemeester. Met deze gemeenteraad heb je iemand nodig die met de vuist op tafel slaat, ook richting Den Haag. Die ook de koppen van de fractieleiders tegen elkaar slaat en zegt ‘hier moeten we mee ophouden’. Als we met deze personen doorgaan is dat echt nodig.

Klaas Tigelaar heeft een poging gedaan de onderlinge verhoudingen te verbeteren. Maar het ligt ook aan de fractieleiders zelf, de gemeenteraad. Het is geen kleuterschool. Je moet normaal met elkaar kunnen omgaan ook als je van mening verschilt. Het gaat om de inhoud en niet de persoon of diens persoonlijke stijl.’’