Voorburg was niet alleen een fijne plek voor de familie Huygens om te vertoeven, ook Benedictus de Spinoza woonde in het dorp aan de Vliet. Tussen 1663 tot 1670 woonde Spinoza aan de Kerklaan op loopafstand van de buitenplaats Hofwijck. Met de broers Constantijn Jr. en Christiaan Huygens deelde hij een gemeenschappelijke interesse: lenzen slijpen.

Deze bijzondere band wordt op de zolder van Hofwijck uitgelicht in de kleine expositie ‘Spinoza op zolder’, te zien van 16 oktober tot en met 28 november.

Benedictus de Spinoza wordt op 24 november 1632 in Amsterdam geboren als Baruch d’Espinoza, zoon van uit Portugal gevluchte Joodse ouders. Op 23-jarige leeftijd wordt hij verstoten uit de joodse gemeenschap en wordt er een banvloek over hem uitgesproken. Hij wordt vervloekt om zijn ‘slechte denkbeelden, afschuwelijke ketterijen en schandelijke daden’.  Noodgedwongen vertrekt Spinoza uit Amsterdam naar Rijnsburg en kiest vol voor de filosofie. Hij wilt zich losmaken van filosofische en godsdienstige tradities en schrijft zijn ideeën uit in de Tractatus theologico-politicus en zijn later uitgegeven Ethica.

In 1663 verhuist Benedictus de Spinoza naar een bescheiden huisje op de Kerklaan in Voorburg. Hier woont hij in bij kunstschilder en collegiant Daniël Tydeman. Spinoza leeft sober en verdient zijn geld met het slijpen van lenzen voor telescopen en microscopen. In Voorburg komt hij in contact met de broers Huygens. Ze delen hun interesse voor het slijpen van lenzen en het zoeken naar methoden om deze te verbeteren.  Daarnaast hebben Christiaan Huygens en Spinoza ook discussies over natuurkundige en wiskundige zaken, zoals de lichtbreking, kansberekening en de fouten in Descartes’ berekening van de bewegingswetten. In briefwisselingen is terug te lezen hoe de heren over elkaar dachten, van kritiek tot waardering.

De bescheiden presentatie ‘Spinoza op zolder’ wordt georganiseerd in het kader van de Spinoza oktobermaand van de Stichting Spinoza Den Haag. In de tentoonstelling worden bruiklenen uit het Spinozahuis in Rijnsburg, de Collectie Duijvestein en andere privécollecties getoond en omringd door de uitvindingen van Christiaan Huygens. De tentoonstelling is te zien tot en met 28 november 2021 en geopend van woensdag tot en met zondag 12.00-17.00 uur.