Burgemeester Jules Bijl heeft de gemeenteraad geen enkele informatie willen geven over een onderzoek dat bureau NTA in opdracht van de gemeente heeft uitgevoerd bij onder andere de El Tawheed moskee in Leidschendam. ,,Alles wat ik nu zou zeggen is niet behulpzaam. Het kan zelfs schadelijk zijn’’, aldus Bijl in een vergadering van een commissie uit de gemeenteraad. ,,Mijn handen zijn gebonden.”

NTA kreeg in 2019 opdracht onderzoek te doen naar radicalisering in linkse, rechtse en islamitische hoek binnen de gemeente. Bij het geheime onderzoek zouden wet- en regelgeving zijn overtreden zou gebruik zijn gemaakt van onrechtmatige methoden. Er zou zijn gewerkt met informanten en infiltranten en er zouden persoonlijke gegevens zijn verzameld.

Het onderzoek werd in 2020 afgerond. Het onderzoeksrapport werd voor de gemeenteraad geheim gehouden. NTA claimt dat het ook geheim moet blijven. Bij openbaarmaking dreigt men met schadeclaims. De zaak kwam aan het rollen door een artikel in NRC, nu tien dagen geleden.

Burgemeester Bijl gaf aan de zaak heel serieus te nemen. Tegelijkertijd moet er echter prudent worden opgetreden. Hij zei de gemeenteraad open en transparant te willen informeren ‘maar daarbij moeten we wel oppassen. Het gaat over kwetsbare zaken uit het verleden die niet allemaal vast staan’, aldus Bijl.

De gemeenteraad moet zodanig geïnformeerd worden dan die zich een goed oordeel kan vormen. Zaken als waarborgen van privacy, overtreding van wetgeving, de vraag hoe het zo ver heeft kunnen komen en de besluitvorming spelen daarbij een rol.

Aan het vergaren van alle informatie wordt nu hard gewerkt, zo stelde de burgemeester. Maar dat heeft zijn tijd nodig. Betrokken zijn de advocaat van de gemeente, de privacy-ambtenaar en een controler.

Bijl beloofde een ‘goed onderbouwd’ stuk aan de gemeenteraad inclusief een tijdlijn alsmede een hoofdstuk over de lessen die de gemeente zelf uit het geheel trekt voor de toekomst. Daarnaast moet het geschonden vertrouwen bij het moskeebestuur worden hersteld.

Om dat alles mogelijk te maken zal eerst bekend moeten zijn wat er nu precies is gebeurd en moet er een veel beter beeld zijn over de rechtmatigheid van het geheel. Daarbij spelen ook inmiddels aangespannen procedures Wet openbaarheid van bestuur (WOB) een rol net als de NTA-claim dat zij over de geheimhouding van het onderzoeksrapport gaan. De burgemeester zinspeelde op het vragen van het oordeel van de rechter over deze WOB-vragen.

De burgemeester bood wel aan om de fractievoorzitters achter gesloten deuren een inhoudelijke bespiegeling te geven over de zaken waar nu op het Raadhuis naar wordt gekeken. De daar gedeelde informatie moet dan wel geheim blijven.

De diverse fractiewoordvoerders hadden vooral veel vragen inzake het onderzoek, de gebruikte methoden en de rol van de gemeente in het geheel. Zij hamerden allen op de enorme maatschappelijke gevolgen van de zaak.

Marie-Christine van der Gronde (GroenLinks) benadrukte de positie van de moskee waar het bestuur en de gelovigen zich nu onveilig voelen. Zij riep B&W op hen bij de verdere gang van zaken te betrekken. Burgemeester Bijl liet weten dat de voorzitter van het moskeebestuur een ‘live’ ontmoeting had afgewezen.

Ole Heil (VVD) maande tot kalmte. ‘Op basis van een krantenartikel wordt nu moord en brand geschreeuwd, zonder dat eerst rustig gekeken wordt wat er aan de hand is. Dat is kwalijk’. Volgens hem moeten eerst de feiten boven water komen voordat er allerlei conclusies getrokken kunnen worden. Hij noemde de strijd tegen radicalisering en het doen van onderzoek daar naar goed. Of wet- en regelgeving zijn overtreden moet nog blijken, aldus de liberaal.