De woningen Prins Hendrikstraat 3-33/2-36, Emmastraat 1- 21/2-38 en Oranje Nassaustraat 1C-25 in het Voorburgse Oranjekwartier moeten als gemeentelijk monument beschermd worden. B&W moeten ‘per direct’ de aanwijzingsprocedure starten op grond van de Erfgoedverordening gemeente Leidschendam-Voorburg.

Dat staat in een brief van De Stichting het Cuypersgenootschap, een landelijke monumentenorganisatie, aan B&W. Zoals bekend wil de eigenaar van de 96 woningen, woningcorporatie Wooninvest, ze slopen ten behoeve van nieuwbouw. B&W hebben zich niet tegen dat plan gekeerd. ‘Wij zien uw besluitvorming binnen de wettelijke termijnen tegemoet’, aldus de Stichting.

De panden stammen uit begin jaren twintig. Ze worden gerekend tot de eerste sociale woningen in Voorburg. Het waren woningbouwverenigingen die toen zorg droegen voor het bouwen en beheer van goede en betaalbare woningen voor minder draagkrachtigen. Het ‘wijkje’ is een zeer fraai voorbeeld van dergelijke woningbouw, schrijft de Stichting. ‘Als vroeg voorbeeld van sociale woningbouw in Voorburg heeft het voor de gemeente een duidelijke architectuur- en cultuurhistorische betekenis’.

In 2020 sprak de Stichting al haar bezorgdheid uit over de sloopplannen. Daarop reageerde toenmalig burgemeester Klaas Tigelaar schriftelijk: ‘Het college van B&W is zich bewust van de waarde van het Emmastraatcomplex. Samen met initiatiefnemer Wooninvest worden de aspecten cultuurhistorie, sociale cohesie, betaalbaarheid, behoud sociale woningvoorraad, woonkwaliteit, duurzaamheid, techniek en financiën gewogen’.

‘Om inzicht te krijgen in het aspect cultuurhistorie heeft de gemeente een cultuurhistorische verkenning gedaan. Het rapport sturen we u digitaal toe. In het rapport kunt u lezen dat met name de voorgevels, de structuur van het woonblok in en om de Emmastraat, de vorm van de kappen en detaillering behoudenswaardig zijn. Het uitgangspunt van zowel de gemeente als Wooninvest is karakteristieke elementen waar mogelijk behouden of reconstrueren als behoud niet de beste oplossing is’.

In de Erfgoedverordening staat dat B&W al dan niet op aanvraag van een belanghebbende een pand tot gemeentelijk monument kunnen aanwijzen. Dat gebeurt na advies van de Welstands- en monumentencommissie. Die commissie moet binnen acht weken nadat een adviesaanvraag binnen is, oordelen. Als dat advies er is hebben B&W 12 tot 20 weken de tijd voor een besluit.

De hele procedure wordt bij het Oranjekwartier vertraagd door de kerstvakantie/jaarwisseling en gemeenteraadsverkiezing van maart 2022. B&W kunnen geen besluiten meer nemen die hun opvolgers ‘belasten’. Wooninvest wil medio 2022 starten met het leeg maken van de woningen. Een jaar later zouden de laatste bewoners weg moeten zijn en kan de sloop starten. In 2025 zouden de nieuwe woningen er moeten staan.