Het is niet bekend of medewerkers van het bureau NTA dat in opdracht van de gemeente een onderzoek deed naar radicalisering, undercover hebben geopereerd bij de El Tawheed-moskee in Leidschendam. NTA zelf zegt rechtmatig te hebben gehandeld maar dat is door de gemeente niet te controleren.

Dat heeft burgemeester Jules Bijl gezegd in een gemeenteraadsvergadering over het onderzoek. NTA zelf heeft in een verklaring laten weten dat daar waar men een moskee bezocht, dit altijd gebeurde met instemming van de rechthebbende. Bijl zei niet te weten wie dat dan geweest is.

De burgemeester gaf aan dat de hele gang van zaken rond het onderzoek niet voor herhaling vatbaar is. ,,Dit moeten we zo niet meer doen.’’ Zoals eerder al bekend was geworden heeft oud-burgemeester Klaas Tigelaar in de kwestie eigenmachtig gehandeld. Ook de wethouders wisten van niets, zo stelde Bijl in het debat.

Bijl zei dat orde en veiligheid weliswaar de bevoegdheid is van de burgemeester doch dat deze alleen in acute situaties zelfstandig kan en mag beslissen. Naar aanleiding van het onderzoek is nu ook besloten dat orde- en veiligheidsbeleid net zo behandeld worden als andere beleidszaken. Dus met ambtelijk beraad en een afweging van pro’s en contra’s zodat een afgewogen besluit kan worden genomen. Bij het NTA-onderzoek zijn ,,een aantal veiligheidskleppen gemist’’, zei Bijl.

De burgemeester erkende dat de privacy van mensen is gebruuskeerd door het verzamelen en vastleggen van gegevens over hen. Gelukkig is die schending volgens Bijl ‘gering’ geweest: maar zes mensen hebben het NTA-onderzoek gelezen. Inmiddels is er met vrijwel alle betrokkenen contact gezocht.

Bijl stelde zich in te zetten voor het herstellen van vertrouwen bij het moskeebestuur, de moskeebezoekers en de moslimgemeenschap. Daar is ‘pijn geleden’, aldus de burgemeester. Hij zei goed samen te werken met de voorzitter van het moskeebestuur en toonde zich bereid ook met moskeebezoekers in gesprek te gaan.

De gemeente had volgens Bijl nooit een verwervingsovereenkomst van NTA voor de gegevens mogen tekenen. Men had een eigen tekst moeten maken tezamen met de afdeling inkoop. Waarom signalen van de Functionaris gegevensbescherming (FG) dat het verzamelen en vastleggen van persoonsgegevens juridisch niet kon, nooit bij B&W terecht zijn gekomen, zei Bijl niet te weten.

De woordvoerders van de diverse fracties in de gemeenteraad hadden vooral veel vragen over de hele gang van zaken rond het onderzoek. Wouter Jorissen (D66) stelde dat de gemeente het eigen privacybeleid heeft overtreden. Volgens hem heeft de gemeente zich een oor laten aannaaien door NTA. Hij bestempelde het geheel als ‘een flop’.

Marie-Christine van der Gronde (GroenLinks) sprak over ,,een heel ernstige zaak’’ waarbij alle relevante gegevens nog steeds niet boven tafel zijn. Zij wilde nog geen conclusies trekken. Wel stelde het raadslid de burgemeester zeven concrete vragen die hij schriftelijk moet gaan beantwoorden.

Ole Heil (VVD): ,,Er zijn dingen niet goed gegaan. Het proces had veel zorgvuldiger gemoeten’’. Maurice Hartsinck (GBLV) noemde de gang van zaken ‘pijnlijk’. Volgens hem is de gemeente tekortgeschoten. De GBLV’er vroeg om afzonderlijke verklaringen van alle wethouders over de vraag wat zij wanneer wisten van het onderzoek.

Kees Verschoor (ChristenUnie) stelde dat er fouten zijn gemaakt en verweet alle betrokkenen een gebrek aan doordenken. Ron van Duffelen (CDA) sprak over een te opdringerige overheid die onvoldoende aandacht had voor privacy.

Sangita Paltansing (PvdA) noemde het handelen van B&W ‘onzorgvuldig’. Dat is ,,niet te rechtvaardigen.’’ Bij de besluitvorming ging het volgens haar ,,goed mis.’’ De bestuurscultuur zal moeten worden herzien, aldus Paltansing, die zich ook afvroeg hoe B&W het vertrouwen van de burgers willen terugverdienen.