Op verzoek van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland start een onderzoek naar misstanden bij de aanleg van de zogenoemde Corbulotunnel in de Rijnlandroute: de verbinding tussen A4 en A44 ten noorden van natuur- en recreatiegebied Vlietland.

Het onderzoek wordt gedaan door Chris van Dam (voorzitter en oud-lid Tweede Kamer voor het CDA), Evelien Bruggeman (hoogleraar Bouwrecht TU Delft) en Willem Jelle Berg (bestuurder vakbond CNV en lid Sociaal economische raad, SER). Het moet in september klaar zijn.

Dat heeft gedeputeerde Frederik Zevenbergen bekend gemaakt. In februari publiceerde NRC over misstanden bij de bouw van de Corbulotunnel. Hierbij ging het om het werken onder mogelijk gevaarlijke arbeidsomstandigheden, het maken van té lange werkweken, onderbetaling van werknemers, arbeidsongelukken en andere zaken.

Bij het onderzoek gaat het om zeven kernpunten:

= Wat zijn gedurende het hele proces belangrijke (beslis)momenten geweest in de totstandkoming van de Rijnlandroute, daar waar het ging om het garanderen van de veiligheid en de arbeidsomstandigheden van individuele werknemers (bouwvakkers). Wie waren bij die (beslis)momenten betrokken? Maak dit inzichtelijk aan de hand van een tijdlijn,

= Hoe is gekomen tot de keuze van een hoofdaannemer? Beschrijf daarbij welke plaats de aspecten veiligheid en arbeidsomstandigheden in dat proces hebben gehad. Beschrijf op welke wijze de hoofdaannemer via onderaannemers tot de inhuur van personeel is gekomen (de keten). Beschrijf op welke wijze door de provincie gestelde eisen aan de hoofdaannemer door vertaald zijn tot op het niveau van individuele arbeiders,

= Welke verplichtingen en beperkingen zijn er in de wet, regelgeving, beleid en door afspraken in de sector waar het gaat om het inhuren van werknemers en het creëren van veilige werkomstandigheden en fatsoenlijke betaling? In welke mate zijn deze regels toegepast dan wel hebben ze in de weg gestaan,

= Welke arbeidsincidenten- en ongelukken hebben zich tijdens de bouw voorgedaan? Is hier een patroon in het type incident te ontdekken? Hebben deze incidenten tussentijds geleid tot bijstelling van de werkwijze,

= Welke aandacht is er bij de aanbesteding geweest voor de aspecten veiligheid en arbeidsomstandigheden? Hoe hebben die thema’s zich verhouden tot de financiële en voortgangsaspecten van de bouw van de weg en tunnel? Welke rol heeft de provincie hierbij gespeeld,

= Op welke wijze is toezicht gehouden op de aspecten veiligheid en arbeidsomstandigheden tijdens de bouw? Wie had daarin welke rol? Op welke wijze konden incidenten en klachten gemeld worden? Hoe is daarmee omgegaan en wat is daaruit gekomen,

= Wat zijn de lessons learned van bij de bouw van de RijnlandRoute betrokken overheidsorganisaties (op de verschillende bestuursniveaus) en particuliere partijen (aannemers, uitzendbureaus, enzovoorts)?

Het project startte in 2017. Vanuit Provinciale Staten is vanaf de allereerste bespreking aangedrongen op het tegengaan van uitbuiting van werknemers, het tegengaan van schimmige arbeidsconstructies, het bevorderen van veilige werkomstandigheden en daarmee het realiseren van een integer project. Gedeputeerde Staten hebben die wensen overgenomen ook om daarmee een nieuwe, verantwoorde aanpak voor toekomstige projecten te ontwikkelen.

Zevenbergen: ‘Centraal in dit onderzoek staat of het door de provincie ingerichte systeem om juist de veiligheid en de arbeidsomstandigheden bij de bouw van de Rijnlandroute te borgen, wel of niet deugdelijk is geweest. We hebben allerlei maatregelen genomen, voorwaarden gesteld en toezicht georganiseerd, maar naar het zich laat aanzien is het niet voldoende geweest. De provincie is als bestuursorgaan betrokken bij veel infrastructurele projecten. Dat zal in de toekomst niet minder worden. Wat moeten we anders doen, waar kunnen we van leren van dit project? Want het is en blijft onze ambitie om in alle opzichten integer werk af te leveren’. (foto Rijnlandroute)