Op 5 juli zal het 140 jaar geleden zijn dat het marineschip Zr. Ms. Adder met man en muis voor de kust van Scheveningen verging. Dit feit zal op dinsdag 5 juli 2022 op ceremoniële wijze herdacht worden door een herdenking in de Oude Kerk Scheveningen en een kranslegging op de boulevard en bij het wrak van Zr. Ms. Adder. Zowel de ceremonie in de Oude Kerk, als de kranslegging zijn vrij bij te wonen. Start ceremonie Oude Kerk Scheveningen: 17:00 uur. Start kranslegging locatie Gedenkteken (ter hoogte van de vuurtoren) boulevard: 18:25 uur.
Op de oude begraafplaats in Voorburg ligt de luitenant ter zee der tweede klasse Evert van Voorthuijsen begraven in hetzelfde graf als zijn vader en zuster. Evert van Voorthuijsen werd geboren op 14 september 1858 en ging op 15 jarige leeftijd naar het Koninklijk Instituut voor de Marine om opgeleid te worden tot zeedienst officier .
Op 1 september 1877 volgt de benoeming tot adelborst der 1ste klasse en volgden varende plaatsingen. Eerst in West Indië (tot juli 1878) en daarna in Oost Indië tot januari 1882. In de Oost wordt hij in 1879 benoemd tot luitenant ter zee der tweede klasse. Na 3 jaar in de Oost komt hij met de mailboot Celebes terug in Nederland en wordt zoals toen der tijd gebruikelijk was in de Nederlandse marine op non-actief gesteld in afwachting van een volgende plaatsing.
Zr Ms Adder wordt die volgende plaatsing op 1 juli 1882. Gelijktijdig aan boord van de Adder worden zijn jaargenoten George Borel en Gerhardus Jonckheer geplaatst. Het had een gezellige reis kunnen worden, helaas zou het niet zo lopen.
Zr.Ms. Adder was een rammonitor tweede klasse, schepen bestemd om de Zuiderzee en de zuid Nederlandse zee-engten te beschermen. Het schip, eigenlijk een door stoom aangedreven drijvende tank vanwege zijn geschutstoren, had een zeer laag vrijboord, was bijzonder slecht manoeuvreerbaar en totaal niet zeewaardig. Door gebrek aan personeel werd er slechts drie maanden per jaar gevaren met een aantal van deze schepen. Het vaaropdracht was dan het oefenen van nieuw marinepersoneel. De bemanning werd ad hoc samengesteld uit beschikbaar personeel van de wachtschepen.
De samengestelde bemanning onder leiding van de commandant LTZ 1 Ernst Simon van der AA bestond totaal uit totaal 34 man, officieren, onderofficieren en manschappen. Daarnaast waren er 15 leerlingen/miliciens,11 mariniers, een loods (vanaf IJmuiden) en een burger opstapper aan boord voor deze oefenreis. Totaal dus 65 opvarenden.
Op 1 juli 1882 kwam de bemanning aan boord, vervolgens was de indienststelling op 3 juli en voer de Adder op 4 juli vanuit Amsterdam naar IJmuiden. De commandant had de opdracht om van de Marinekazerne Amsterdam naar de Marinekazerne Hellevoetsluis te varen en vanuit daar een oefen/trainingsreis te maken in de Zuidelijke wateren.
De volgende ochtend om 10 uur verliet het schip IJmuiden en zette bij mooi weer koers naar Hellevoetsluis. In de loop van de middag sloeg het noodlot echter toe, de wind ruimde van zuidoost naar zuidwest en nam in kracht toe zelfs tot windkracht 5. Het tij kenterde en een tegenstroom was het gevolg. Getuigen verklaren dat het schip bij ieder golf onderwater verdween en de golven kapot sloegen tegen het kanon. Ter hoogte van Scheveningen/Kijkduin bleek het voor de Adder niet meer mogelijk om tegen deze wind en stroom vaart te houden.
Om 6 uur ’s-avonds schrijft Gerhardus Jonckheer als officier van de wacht “trachten te draaien om IJmuiden te bereiken, doch het schip weigert herhaaldelijk met schroeven te sturen”
Wat er precies heeft afgespeeld aan boord weten niemand maar vanaf 2030 uur worden noodseinen uitgegeven en om 2110 uur is het schip ontploft/gezonken. Alle 65 opvarenden zijn hierbij omgekomen, 42 lichamen zijn geborgen en 23 hebben een zeemansgraf. De grote verslagenheid en het medeleven van de bevolking uitte zich ook bij de begrafenis in Voorburg, de laatste woonplaats van Evert van Voorthujsen. (bron: Stichting Mooi Voorburg / Het Vaderland)
