Begin dit jaar ontvangen ruim 1,3 miljoen jongvolwassenen de uitnodiging voor vaccinatie tegen het humaan papillomavirus ( HPV humaan papillomavirus). Het gaat om zo’n 900.000 mannen en 400.000 vrouwen van 19 tot 27 jaar.

Uit onderzoek blijkt dat jongeren niet of nauwelijks bekend zijn met het virus. Eén op de vijf noemt de kans op een HPV-besmetting waarschijnlijk, terwijl vier op de vijf daadwerkelijk besmet raakt. HPV kan kanker in de mond- en keelholte, bij de penis, anus, vagina, schaamlippen en baarmoederhals veroorzaken. De vaccinatie beschermt tegen deze zes soorten kanker en werd in 2022 voor het eerst behalve aan meisjes ook aan jongens aangeboden. En met succes: Ruim 50% van de jongens heeft een eerste vaccinatie tegen HPV gehaald.

Vanwege de onbekendheid met heet virus gingen medewerkers van het RIVM (Rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu) met jongvolwassenen in gesprek om te ontdekken aan welke informatie behoefte is en via welke kanalen deze het beste kan worden verspreid. De uitkomst: een neutrale en luchtige boodschap op plekken waar jongvolwassenen toch al komen. In de voorlichtingscampagne via diverse social media staat een HPV-kennisquiz centraal, zodat jongvolwassenen een geïnformeerde keuze over de HPV-vaccinatie kunnen maken.

Jongvolwassenen die geboren zijn tussen 1 januari 1996 en 31 december 2003 en die zich tegen HPV willen beschermen, kunnen via http://www.hpvafspraak.nl zelf een afspraak plannen bij de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst).

HPV is een zeer besmettelijk en veelvoorkomend virus, waar acht op de tien mensen mee geïnfecteerd raken. Meestal ruimt het lichaam het virus zelf op, maar soms blijft het langer in de cellen aanwezig en kan na jaren (een voorstadium van) kanker ontstaan. Er zijn meer dan honderd typen HPV, waaronder een aantal varianten met een hoog risico op kanker.

De HPV-typen 16 en 18 zijn het meest gevaarlijk, samen veroorzaken ze zo’n 70% van alle gevallen van baarmoederhalskanker en het grootste gedeelte van de andere HPV-kankers. Het vaccin dat in het Rijksvaccinatieprogramma wordt aangeboden, beschermt tegen deze twee typen. Vaccinatie draagt ook bij aan de bescherming van de gehele bevolking via groepsimmuniteit doordat het virus zich minder makkelijk kan verspreiden. Jaarlijks krijgen in Nederland naar schatting 1500 mensen kanker door HPV, het gaat dan om zo’n 1100 vrouwen en circa 400 mannen.