Er is bij uitontwikkelde woningbouwprojecten met een vergunning terughoudendheid om te starten met de bouw. Ook is er terughoudendheid voor het afsluiten van nieuwe contracten en het aanvragen van omgevings- en bouwvergunningen. De onderliggende oorzaak is de onrust en onzekerheid die de marktomstandigheden en beleidswijzigingen met zich meebrengen.

Dat stellen B&W van Den Haag in een brief die zij samen met de collega’s van Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Eindhoven aan het kabinet hebben geschreven. ‘Zonder extra maatregelen is het goed mogelijk dat het slagingspercentage van de jaarlijkse planvoorraad woningbouw terugvalt van de gebruikelijke 55% a 60% naar 40%’, zo staat in de brief. Dat scheelt in de vijf steden 40.000 woningen in de periode 2023-2025.

De briefschrijvers bepleiten drie maatregelen:

= Invoering van een bouwstartpremie; een rijkssubsidie voor de start van de woningbouw,

= Het invoeren van een bouwgarantie waarbij de rijksoverheid garant staat voor een percentage van het nog niet verkochte vastgoed voor aanvang van de bouw. Normaliter start de bouw pas als 70 tot 80 procent van de te bouwen woningen is verkocht. Met de stijgende hypotheekrente duurt het langer voordat particulieren de financiering rond hebben en durven in te stappen bij een nieuwbouwproject. Datzelfde geldt voor institutionele beleggers. Als het rijksoverheid voor 20% garant staat kan de bouw al starten bij een voorverkoop van 50%,

= Een tijdelijke verlaging van de overdrachtsbelasting. Door de huidige marktomstandigheden met hogere rente en dalende waarde van de vastgoedportefeuille zijn beleggers terughoudend om in te stappen in vastgoedprojecten. De lagere belasting kan hen ertoe brengen dat toch te doen.