Nieuws
De Vondst van de Week (20): een steekpasser

In september 2007 is bij een kort onderzoek door de archeologische werkgroep aan de Leidsekade 39, op hoek van de Starrevaart, een kleine steekpasser gevonden. Een steekpasser bestaat uit twee scharnierende benen die uitlopen in een scherpe punt. Er kan in hout of metaal een cirkel of een cirkelboog mee worden gekrast. Ook kan hij gebruikt worden om gelijke afstanden mee af te passen. Daarvoor zet je een punt van de passer op het gewenste begin en de tweede op de gewenste afstand. Omdat de passer door de stijfheid van het scharnier op de ingestelde wijdte blijft staan, kan vanuit het tweede punt weer een derde punt op dezelfde afstand worden bepaald. Zo ‘wandelt’ de steekpasser over zijn ondergrond. Die ondergrond kan het werkstuk zijn van een timmerman, maar ook een zeekaart. In het laatste geval kan bijvoorbeeld de afstand van een uitgezet koers met de steekpasser worden bepaald. Steekpasser hoorden dan ook tot de vaste uitrusting van een zeeschip.

Het gevonden steekpassertje is van messing (een legering van koper en zink) en is 63 mm lang. Het is aan weerszijden versierd met horizontale en diagonale streepjes.. Een S-vormige inkerving op een van de benen zou een merkteken kunnen zijn. In Den Haag is een vergelijkbare passer gevonden die, afgaande op het bijgaand materiaal, dateert uit de 17e of 18e eeuw. (Tekst: Wim van Horssen, foto: Joanneke van den Engel-Hees)

 

Socials

vlietnieuwsfacebookOp Facebook

vlietnieuwtwitter Op Twitter