‘De gemoederen rondom Vlietland lopen nog altijd hoog op. Eén van de zaken die ons als Burgerinitiatief frustreert is het gebrek aan transparantie bij de gemeente Leidschendam-Voorburg en de andere betrokken partijen.
Het advies van de huisadvocaat van de gemeente over ons memo inzake een voorbereidingsbesluit (een besluit van de gemeenteraad waardoor er voorlopig niets in Vlietland gebeurt, red.) is geheim. De second opinion (gevraagd door de gemeenteraad) op dat advies is geheim. En de gevolgen van nieuwe bebouwing op Vlietland voor de natuur bleven lang geheim.
Via een WOO-verzoek (Wet open overheid, red.) vroegen we het advies van de huisadvocaat op. Dat verzoek werd afgewezen waarop wij een bezwaar hebben ingediend. De hoorzitting over dat bezwaar vond plaats en leverde een aantal interessante inzichten op.
De gemeente voert 3 redenen aan om de gevraagde stukken niet te openbaren. Ook na de hoorzitting vinden wij die redenen nog steeds niet overtuigend en begrijpen we niet waarom de gemeente zo star vasthoudt aan geheimhouding.
1. Een principekwestie. Voor het college van B&W is het niet openbaren van het advies ‘een principekwestie’. Ze willen vrijelijk kunnen communiceren met hun advocaat zonder dat ze die informatie openbaar hoeven maken. Er werd verder gesuggereerd dat de privaatrechtelijke rol van de gemeente hierbij voldoende rechtvaardigt dat het stuk niet openbaar wordt. Met andere woorden: dat de gemeente in haar privaatrechtelijke rol niet aan de WOO zou hoeven voldoen. Daarnaast is ‘uit principe’ informatie niet openbaren, niet iets dat is toegestaan vanuit de WOO.
2. Persoonlijke beleidsopvattingen. Een tweede reden waarom de gemeente het advies van de huisadvocaat niet wil openbaren is dat het gaat om persoonlijke beleidsopvattingen. Dat begrijpen we niet. Het gaat hier immers om het objectief toetsen aan de wet en jurisprudentie van ons advies. Dergelijke objectieve informatie moet volgens de WOO wél openbaar gemaakt worden. Mogelijk in een niet tot personen herleidbare vorm. Of is er in het geval van Vlietland niet om een objectieve toetsing gevraagd? Zijn er sturende vragen gesteld? Maar juist bij een beladen dossier als Vlietland is het belangrijk om ook daar open over te zijn.
3. Schaden toekomstig belang. Ten slotte stelt de gemeente dat het advies raakt aan de samenwerkingsovereenkomst met een derde en daarmee de juridische positie van de gemeente in de toekomst kan schaden. De gemeente legt zowel in hun verweer als tijdens de hoorzitting niet uit waarom dat zo is. Wij zijn van mening dat ze zelf hun onderhandelingspositie kwetsbaar gemaakt hebben door de vrees voor een hoge claim zo vaak en zo luid te uiten. Tijdens de hoorzitting werd er verwezen naar andere ruimtelijke procedures uit het verleden waarbij er gedreigd zou zijn met een claim. Maar of het hier om het dreigen met claims ging – wat iedereen kan doen – of het daadwerkelijk indienen en toewijzen van een claim werd niet duidelijk. Ook is niet aangegeven wat de daadwerkelijke overeenkomsten zouden zijn met het dossier Vlietland.
Het lijkt erop dat het college er doelbewust voor heeft gekozen om het gehele document achter te houden en er niet voor te kiezen om het met weggelakte onderdelen wel vrij te geven. Wij kunnen die geheimzinnigheid niet anders verklaren dan door het vermoeden dat dit is omdat de huisadvocaat mogelijk een andere mening heeft dan de gemeentelijke jurist: is de huisadvocaat minder stellig en ziet hij net als wij ook mogelijkheden een voorbereidingsbesluit te nemen? Het doelbewust achterhouden van meer informatie dan nodig is is in elk geval niet in lijn met de WOO die juist als doel heeft bij te dragen aan een transparante en open overheid.
De hoorzitting vond plaats voor een onafhankelijke bezwaarcommissie. Over 4 tot 6 weken volgt het advies aan het college. Dit advies is niet bindend, maar wordt in de regel wel opgevolgd. Is het advies en besluit om de stukken alsnog niet te openbaren? Dan gaan wij in beroep via de rechter.
Aan het eind van de hoorzitting kwamen er nog twee opvallende zaken ter tafel. Ook de second opinion kwam aan bod: de juridische toetsing door een onafhankelijke advocaat van ons voorstel voor een voorbereidingsbesluit. Ook die second opinion is om onduidelijke redenen geheim. En dat terwijl er volgens een motie van de gemeenteraad geen juridische beperkingen op zitten. Dus ook geen geheimhouding. Volgens het college ligt de behandeling van de second opinion volledig bij de raad en bemoeit het college zich hier niet mee. Dat betekent dat de second opinion gewoon openbaar gemaakt kan worden.
Daarnaast gaf het college aan dat de raad ook een onderzoek naar het planschaderisico heeft aangevraagd bij een externe partij. Hiermee zou er een beter inzicht kunnen komen in de eventuele hoogte van een claim door de exploitant en projectontwikkelaar. Over dit advies horen wij graag meer’.
(Burgerinitiatief Vlietland)
