Bij een opgraving bij een boerderij aan de Noortheylaan in Leidschendam in 2000/2001 zijn door de archeologische werkgroep vijftig stukken van grote schalen gevonden. Ze zijn afkomstig van minstens vijf schalen, met een diameter van 50 cm of meer. Deze schalen, die wel worden aangeduid als ‘melkteilen’, werden door melkveehouders gebruikt om melk af te romen. Daartoe werd de schaal gevuld met versgemolken melk en op een koele plaats gezet, doorgaans in een speciale melkkelder. Na verloop van tijd kwam dan de room bovendrijven. Deze werd van de melk gescheiden door met de duim de schenklip af te schermen en daaronder de dunne melk weg te laten lopen.

Van de Noortheylaan waren te weinig passende scherven om er complete melkteilen van te reconstrueren. Bij opgravingen in de jaren tachtig achter de Voorburgseweg in Leidschendam werden op een plaats waar boerderijen hebben gestaan, ook scherven van melkteilen gevonden, die wel konden worden samengevoegd tot een compleet exemplaar. Uit de krammen die in het aardewerk zitten, blijkt dat de schaal al eens eerder gebroken was, maar dat men het toen de moeite waard vond om hem te repareren. Melkteilen waren dus kennelijk voor een melkveehouder een waardevol bezit. (Tekst en foto: Wim van Horssen)