De deelname van burgemeester Martijn Vroom aan een training om deeltijdmilitair (reservist) te worden, eerder dit jaar, is voor de Defensiekrant aanleiding geweest voor een interview. Onder de kop ‘Deeltijdmilitair Martijn Vroom: ‘Ik doe dingen die ik nooit voor mogelijk had gehouden’, doet de burgemeester zijn verhaal. Met toestemming van Defensie kunt u er nu ook kennis van nemen.

‘Burgemeesters met nevenfuncties zijn niets bijzonders. Maar een burgemeester die ervoor kiest reservist te worden is tamelijk uniek. De 49-jarige Martijn Vroom ging de uitdaging aan. Naast zijn drukke baan als burgervader van de gemeente Leidschendam-Voorburg zit hij in opleiding om parttime militair bij 10 Infanteriebataljon Bewaken Beveiligen Korps Nationale Reserve te worden.

Als bevoegd gezag kan burgemeester Vroom bij calamiteiten in zijn gemeente defensiesteun aanvragen. Bijvoorbeeld voor hulpverlening bij watersnood of het handhaven van de openbare orde. Terwijl het als reservist maar zo kan zijn dat hij juist degene is die met zandzakken moet sjouwen vanwege hoog water of als beveiliger wordt ingezet bij bijvoorbeeld een staatsbegrafenis of tijdens Prinsjesdag. ,,Dan beleef je een situatie ineens vanaf de operationele kant. Dat vind ik ontzettend interessant.”

Na een keuring, dezelfde als voor beroepsfuncties, volgde Vroom half januari de Algemene Militaire Opleiding Reservisten Basis (ARB) op het Infanterie Schietkamp Harskamp. Een razendsnel kijkje in de keuken, waarbij de deelnemers in twee weken tijd alle facetten van een militaire opleiding leren kennen en waarbij zij als basisschutter worden opgeleid. ,,Dat heb ik gehaald, ik ben nu soldaat-2”, vertelt Vroom trots. ,,Eind maart word ik beëdigd.”

Daarna worden de collega’s verder opgeleid bij de eenheid waar ze zijn geplaatst. Hierbij komen allerlei zaken aan de orde die belangrijk zijn voor het uitoefenen van hun functie. Denk aan verplaatsingen te voet, schieten met de Colt, wapenonderhoud, lessen in radiocommunicatie, ammunition awareness, exercitie en nog veel meer.

,,Het jaarschema heb ik al gehad. We zijn gemiddeld een dag per week onder de pannen. Ik kijk echt uit naar de lessen Zelfhulp Kameradenhulp (ZHKH) en ik kan niet wachten om geoefend schutter te worden.”

De reservisten in de functie van manschap zijn ongeveer tweehonderd uur per jaar bezig met opleiding en training. Ze worden daarnaast ingezet op vrijwillige basis, waarbij de verwachting is dat iedereen zich minstens een keer per jaar opgeeft voor inzet cq. steunverlening. Vaak kan dat in de directe woonomgeving. Of, in geval van burgemeester Vroom, juist niét in de buurt. ,,Ik wil zoveel mogelijk voorkomen dat ik word ingezet in mijn eigen Veiligheidsregio. Daarom heb ik gekozen voor Amersfoort als mijn ‘thuisbasis’.”

Kan het werk als burgemeester conflicteren met het Korps Nationale Reserve? ,,Een veel gestelde vraag en dat snap ik. Maar dat is allerminst het geval. Inzet als reservist is op basis van beschikbaarheid en vrijwilligheid, maar niet vrijblijvend. En op het moment dat ik werkzaamheden voor Defensie uitvoer, is er altijd vervanging in de gemeente. In eerste instantie neemt de locoburgemeester de honneurs waar en mocht zij verhinderd zijn, dan zijn er nog vier wethouders. Bij een inzet zonder einddatum kan ik aangeven dat ik een bepaalde tijd beschikbaar ben.”

Die passie voor Defensie komt niet uit de lucht vallen. De combinatie van grootouders bij het Zeeuws verzet, een vrouw als legerpredikant, zitting in het Nationaal Comité Veteranendag en zijn bovenmatige inzet voor veteranen wekte zoveel interesse dat een parttime loopbaan als reservist niet uit kon blijven. ,,Na mijn studie overwoog ik al om bij Defensie te solliciteren. En nu, na twintig jaar bestuurlijke ervaring met acht jaar als burgemeester, is de tijd rijp. Ik ben hier nu een jaar burgemeester en bij mijn sollicitatie heb ik aangegeven dat ik dit zou gaan doen. Afgelopen januari was het perfecte moment om met de opleiding te beginnen.”

De gemiddelde leeftijd van reservisten schommelt momenteel rond de 27 jaar. ,,Met mijn 49 jaar moest ik erg lachen toen ik erachter kwam dat een van de andere deelnemers bij mijn dochter op de middelbare school in de klas heeft gezeten”, benadrukt de burgemeester, die voor zover bekend de enige is die als zodanig reservist is geworden. Dat leeftijd maar een getal is, bewees hij de afgelopen weken.

,,Ik kan tot nu toe goed meekomen, al heb ik wel spierpijn gehad. Zelfs op plekken waarvan ik niet wist dat ik daar spieren had. Maar eigenlijk vind ik dat geweldig”, reageert hij enthousiast. Z’n ogen beginnen te twinkelen als hij over zijn ervaringen praat. Of het nu een zware mars is of een spannend scenario; niets is Vroom te gek. ,,Ik doe dingen die ik nooit voor mogelijk had gehouden. Dat ik mee kan komen met die ‘jonkies’ vind ik des te leuker.”

Toch erkent Vroom dat het niet allemaal gesneden koek is. ,,Ik vind het echt niet allemaal makkelijk en soms word ik ook op tekortkomingen gewezen.” Zo leert hij bij Defensie dat het draait om details. ,,Terwijl ik van nature vooral naar het grote plaatje kijk”, vult hij aan. ,,Kleine dingen kunnen het verschil maken, weet ik nu. Eerst vond ik het opbergen van mijn spullen volgens een strikt systeem een beetje flauwekul. Maar als je stress hebt of doodvermoeid bent, bleek het juist handig dat je precies weet waar je spullen liggen.” Ook worden de reservisten in de opleiding constant erop gewezen dat ze éérst moeten afmaken waar ze aan beginnen. ,,De tijd die over is, kun je aan jezelf of andere dingen besteden. Ik denk dat ze daar op het gemeentehuis heel blij mee zijn.”

Met nog maar een paar weken militaire ervaring op de teller concludeert Vroom al heel wat zaken geleerd te hebben die bij zijn reguliere werkzaamheden ook van pas kunnen komen. ,,Het buddysysteem bijvoorbeeld. Dat zou ik graag in de gemeenteraad willen introduceren. Hoe mooi zou het zijn als we los van de politieke inhoud, wat meer op elkaar letten en helpen’.”

(Defensiekrant. Tekst Jessica Bode. Foto Wijnand Vooijs)