Nu het laatste verzoek om informatie over het Vlietland-dossier op basis van de Wet open overheid (WOO) door de gemeente is afgewezen, is het tijd de balans op te maken.
Het is eind oktober 2023 als B&W in een brief aan de gemeenteraad aangeven een einde aan de discussie rond openbaarmaking van stukken uit het Vlietland-dossier te willen. Men heeft ‘de zuivere route’ bewandeld (een verwijzing naar het oordeel van de Commissie voor bezwaarschriften, zie Cover up 3).
Toch blijft er maar een debat lopen waarbij feitelijkheden en framing door elkaar lopen, aldus B&W. Er zijn ‘aantijgingen’ richting B&W; ‘beschuldigingen’ richting ambtenaren; de gemeentelijke organisatie wordt ‘aangevallen’; voor ambtenaren is een ‘onveilige werksituatie’ ontstaan; door de gang van zaken krijgen tegenstanders van beleid de idee dat ze door het opvoeren van de druk uiteindelijk hun zin wel zullen krijgen.
Het is 26 oktober 2023 als de gemeenteraad besluit de geheimhouding op alle stukken inzake Vlietland op te heffen, behalve het rapport inzake planschaderisico mocht de gemeenteraad de bouw van 222 woningen tegen houden.
De stukken worden echter niet vrijgegeven doch zijn onderwerp van afweging op grond van de WOO als iemand naar het document vraagt.
Bij de Commissie voor bezwaarschriften liggen inmiddels vijf verzoeken van Vlietnieuws ter behandeling. Termijnen voor behandeling schuiven voortdurend op. Er is meer tijd nodig; er moet gewacht worden op de gemeenteraad; stukken ontbreken of zijn onvolledig.
Wethouder Bianca Bremer meldt zich medio november 2023 weer. Er zijn drie opties voor de gemeenteraad: instemmen met de bouw; terugvallen op het oude bestemmingsplan (waarin de bouw ook staat maar dan deels in de vorm van flatjes); beide afwijzen. Dat laatste heeft ‘zeer ingrijpende juridische en financiële gevolgen’. B&W willen meewerken aan de bouw want die past in het bestemmingsplan dus kan een omgevingsvergunning, als die gevraagd wordt, niet geweigerd worden, aldus Bremer.
Eind november vraagt de provincie de stukken waarover de gemeenteraad op 26 oktober besloot te mogen ontvangen. B&W reageren gepikeerd. Beschuldigen het provinciaal bestuur van inmenging in de besluitvorming en het uitoefenen van druk.
Op 23 december wordt het advies-Lam openbaar. De gemeenteraad kan een voorbereidingsbesluit nemen als het bestemmingsplan voor de woningbouw niet spoort met een goede ruimtelijke ordening. Daarbij gaat het om gebieds- en soortenbescherming. Het afwijzen van het bestemmingsplan kan als er omstandigheden zijn die dat van de gemeenteraad eisen.
De provincie ontvangt begin januari de gevraagde stukken van de gemeenteraad.
Op 25 januari behandelt de Commissie voor bezwaarschriften de door Vlietnieuws ingebrachte protesten tegen eerdere beslissingen van B&W en gemeenteraad inzake stukken uit het Vlietland-dossier en documenten van de begeleidingscommissie.
Op inhoudelijke betogen zijdens Vlietnieuws wordt door de commissieleden niet gereageerd. Namens B&W treedt La Gro op, namens de gemeenteraad de griffier van de begeleidingscommissie. Zij herhalen slechts de inhoud van eerdere verweerschriften en verwijzen naar de WOO. Beide partijen stellen dat als Vlietnieuws beweert dat er meer documenten en ander materiaal is, Vlietnieuws eerst moet aantonen dat zulks het geval is.
In mei doet de Commissie voor bezwaarschriften uitspraak. Inhoudelijk gaat men op geen enkele vraag of argumentatie in. Er wordt alleen verwezen naar de WOO en de artikelen die regelen dat stukken niet openbaar gemaakt hoeven te worden. Einde oefening. Desgewenst kunt u nog naar de rechter stappen, zo meldt een bijgevoegde notitie.
Opvallend detail: La Gro blijkt niet alleen huisadvocaat van de gemeente, men heeft ook geadviseerd het advies-Lam geheim te houden en men trad namens de gemeenteraad op in WOO-zaken betreffende Vlietland.
Op 31 januari 2024 volgt een nieuw debat in de gemeenteraad. Dit naar aanleiding van 86 vragen die het Burgerinitiatief Vlietland en vier andere organisaties hebben geformuleerd. Bianca Bremer meldt daar dat de plannen ‘substantieel’ worden gewijzigd.
Twee maanden later komt ChristenUnie met een alternatief bouwplan: de 222 woningen moeten naar Stompwijk. Dan kan Vlietland groen blijven en hoeven er geen schadeclaims betaald te worden. Bianca Bremer moet van de gemeenteraad de meningen gaan peilen van provincie (eigenaar Vlietland), RCV (pachter) en DLR (ontwikkelaar).
Eind mei blijkt dat het provinciaal bestuur het alternatief wel wil laten onderzoeken. RCV en DLR reageren ook: negatief. Begin september keert ook Bianca Bremer zich tegen het voorstel van ChristenUnie. Kort daarop besluit de gemeenteraad dat de provincie het voortouw moet nemen bij nader onderzoek naar de uitvoerbaarheid van het alternatief.
Het bestemmingsplan waardoor de bouw mogelijk wordt gemaakt, ligt overigens nog altijd niet bij de gemeenteraad. Dit ondanks het feit dat het op 21 mei 2022 ter inzage werd gelegd. Er werden 38 zienswijzen (bezwaren) tegen ingediend, onder andere ook door de provincie. Een online petitie van Burgerinitiatief Vlietland tegen het bouwplan werd 17.500 keer getekend.
Op 18 oktober krijgt Vlietnieuws de laatste afwijzing van een verzoek tot informatie. Tijd voor een balans.