Politici behoren tot een beroepsgroep die belangen behartigt. Maar welke belangen? Wat politici, als zij in de oppositie zitten, met hand en tand bestrijden, omarmen zij plotseling als zij de touwtjes in handen hebben. Mooie principes en belangen van burgers zijn onbelangrijk als de coalitie en dus de eigen positie in het gevaar komt. Dát zijn de belangen waar het hen om gaat. De cartoon boven ‘Burgermans beleven’ in Vlietnieuws spreekt boekdelen over wat de kiezer van politici kan verwachten; niets.

Politiek betreft dus (onder andere) belangenbehartiging. Maar wiens belangen? Inmiddels weten we dat het in Leidschendam-Voorburg om de belangen van projectontwikkelaars gaat. Die van de inwoners doen niet ter zake. Sterker nog, de chaos, de overlast en de kosten die het gemeentebestuur ten behoeve van de projectontwikkelaars veroorzaakt, moeten zij maar betalen, de afbraak van natuur voor vakantiewoningen voor buitenstaanders moeten zij maar slikken enz. enz. Waar is het in het recht verankerde uitgangspunt dat degene die toerekenbaar schade veroorzaakt, die moet vergoeden? Onze gemeente heeft een ‘voorsprong’ op de landelijke politiek als het gaat om de schending van de rechtsstaat.

En daar komt in onze gemeente nog wat bij. Er is hier geen oppositie tegen, en geen controle op het beleid. Het college en de raad vormen één gesloten clique, die zichzelf beschermt met geheimhouding en die wordt beschermd door een burgemeester die als een kloek voor de kuikentjes ligt. Wee degene die kritiek heeft. Dan omarmt men elkaar en wijst naar de inwoners die moeilijk doen. Oppositie tegen, en controle op het beleid, zijn zelfs niet mógelijk in onze gemeente. Immers, de raad heeft meermaals te kennen gegeven de daartoe noodzakelijke kennis te missen. Maar die raad is wel het hoogste orgaan in de gemeente! Hun taken liggen vast, maar de leden zijn incompetent. En dan is het veiliger om het om zelfbeschermende redenen maar met elkaar eens te zijn. Dan kan iedereen blijven zitten.

Raadsleden dus die hun taken niet aankunnen, maar zich wel verkiesbaar stelden. En waar komt de reputatie van het ontbreken van integriteit en onbetrouwbaarheid nog meer vandaan? En hoe kregen de projectontwikkelaars greep op het gemeentebestuur?

Nou, kennelijk is er voor onze bestuurders meer bij de projectontwikkelaars te halen dan uit hun bezoldiging en vergoedingen. Dat kan, evenals de ziekelijke geheimhoudingsdrang, hun voorkeuren verklaren. Belangenverstrengeling? Steeds weer, als het om dubieuze bouwprojecten gaat (en dat zijn ze bijna allemaal), komt de naam van dezelfde wethouder naar boven. Die wethouder die niet goed wil tellen als het om het aantal nieuw te bouwen woningen gaat. Met een houding van minachting naar die melodramatische burgers worden onwaarheden verspreid, wordt er gedraaid, gerekt en gesuggereerd dat het nu eenmaal niet anders kan. Bedoeld wordt dat het college en de raad niet anders willen, want de projectontwikkelaars willen niet anders. En die hebben duidelijk een ijzeren greep op de bestuurders. Belangenverstrengeling? Veel inwoners gebruiken inmiddels een veel sterkere term voor de verhouding tussen gemeentebestuur en die projectontwikkelaars. Het enkele feit dat er structureel ten nadele van de inwoners wordt beslist, lijkt het bewijs in zichzelf dat de keuzes van het gemeentebestuur het daglicht niet kunnen verdragen. En de geheimhouding heeft van het gemeentehuis een verdachte locatie gemaakt.

Wat is er nu nodig? Wel, hoewel het eigenlijk de taak van de raad is, zouden raad én college, om alle verdenkingen van zich te kunnen werpen, een onafhankelijk onderzoek moeten laten instellen naar de integriteit bij de keuzes van het gemeentebestuur. Onafhankelijk.

In Den Haag speelde de zaak rond wethouder De Mos. Er zou sprake zijn van belangenverstrengeling respectievelijk corruptie. Een diepgaand onderzoek disculpeerde de wethouder. Maar waar het om gaat is dát dat onderzoek gedaan werd. En hier staat er veel meer op het spel dan in Den Haag: hier worden hele stadsdelen beschadigd, de luchtkwaliteit én de natuur aangetast en wordt het verkeer onveilig!

Als er in Leidschendam-Voorburg niets speelt dat het bestuur, of individuele bestuurders in verlegenheid kan brengen, zou men dus vol vertrouwen een diepgaand onderzoek laten doen.

Maar de uitspraak van de bestuursrechter onlangs, dat de gemeente onzorgvuldig was inzake de behandeling van een verzoek tot inzage in stukken betreffende de bouw van 222 recreatiewoningen in Vlietland en het nog lopende onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens naar schendingen van de privacy die plaats hebben gevonden tijdens een geheim onderzoek naar extremisme en verder die ziekelijke geheimhouding bij van alles, suggereren iets anders dan dat de bestuurders vertrouwen hebben in de uitkomst van een onderzoek. Draait en rekt men in de hoop te overleven tot de volgende verkiezingen?

Hoe dan ook: gemeenteraad, toon eens lef en laat dat onafhankelijke onderzoek doen. Neem eens verantwoordelijkheid. Dat onderzoek moet onafhankelijk uitgevoerd worden, bijvoorbeeld zoals in Den Haag, want zelf bent u er niet toe in staat en u hebt ook het vertrouwen van de inwoners niet.

Echter, wanneer na onderzoek blijkt dat er géén sprake is van belangenverstrengeling, staat wel gelijk vast dat, gelet op de afschuwelijke gevolgen van het beleid voor de inwoners, het college én de raad onacceptabel incompetent zijn. Aanblijven kan dus sowieso niet.

(Carlo Wagenmans)