Het jaar met verrassingen, of zo u wilt (on)duidelijkheden van ons gemeentebestuur voor de inwoners van Leidschendam-Voorburg zou bijna ongezien met een laatste verrassing over de drempel gaan. Maar dit verdiende deze misstap in mijn ogen en die van vele anderen niet.
Wat wil het geval?
We kennen in onze gemeente twee vormen waarbinnen onze volksvertegenwoordiging zich buigt en uitspreekt over beleidsvoornemens en besluiten van ons dagelijks gemeentebestuur, u bekend als ons college van burgemeester en wethouders die worden bijgestaan door het ambtelijk apparaat.
Ten eerste, de commissievergaderingen waarin alle fracties van de politieke partijen zich per onderwerp door een fractielid dat de portefeuille/onderwerp onder de hoede heeft laat vertegenwoordigen. Onder leiding van een lid van het presidium (raadslid) worden alle onderwerpen waarover het college de voornemens aan de raad voorlegt behandeld door alle afgevaardigde fractieleden. Hier wordt gedebatteerd en gezamenlijk overeengekomen hoe men het onderwerp naar een definitieve besluitvormingsronde geleid. De verantwoordelijk wethouder krijgt ruimschoots de gelegenheid het collegevoornemen toe te lichten en vragen ter toelichting te beantwoorden. Ook betrokken inwoners wordt 5 minuten inspreektijd per inspreker gegund. Als het onderwerp het behoeft kunnen de fractieleden met elkaar overeenkomen dat het onderwerp meer onderzoek of verduidelijking nodig heeft. Het college zal dit door middel van een raadsverzoek ontvangen.
De commissievergadering kan ook aanleiding zijn voor fractieleden om wijzigings- of aanpassingsvoorstellen in te dienen. Dit alles in opmaat naar de voltallige raadsvergadering.
Deze raadsvergadering is in feite het eindstation waarin door alle raadsfractieleden gestemd gaat worden over alle te nemen besluiten. Omdat de gemeenteraad het hoogste orgaan is binnen het gemeentebestuur zal het college gehouden zijn om alle uitkomsten van stemmingen te eerbiedigen en uit te voeren. Het beleid wordt dus voornamelijk bepaald door de meerderheid van alle raadsfracties tijdens de raadsvergaderingen.
Je kunt eigenlijk stellen dat alle voorkookwerk plaatsvindt in de commissievergadering door de afgevaardigde fractieleden en dat de echte besluiten worden genomen in de raadsvergadering.
Ten aanzien van de commissievergadering is er nu iets bijzonders gebeurd. De commissievergadering telt per te behandelen onderwerp doorgaans één afgevaardigde per fractie. Dat betekent dat alle fracties een gelijke stem hebben bij afwegingen in voorstellen en/of adviezen naar het college. Hierbij geldt dat er geen voordeel is van de coalitiepartijen die tijdens stemming in de raadsvergadering immers altijd de gebruikelijke meerderheid hebben.
En dan komt het!
De macht ligt dus altijd bij de (meerderheids)stemmen van de coalitiepartijen in de raadsvergadering. Maar dit was blijkbaar voor dit vierjarig verbond van partijen niet genoeg. Hoe minder tegenspraak, of belemmering des te meer ruimte is er om je voorgenomen beleid uit te voeren. Die dekselse oppositie kon namelijk nu beleid dwarsbomen of vertragen door in meerderheid (5 tegen 3) voorstellen te doen en bijvoorbeeld uitstel te verlangen door middel van een nieuwe agendering van het onderwerp met opdracht tot nadere onderzoeken of verduidelijking.
En wat doe je dan als regent beluste coalitie? Natuurlijk, je regelt even dat er gewogen gestemd wordt in de commissievergadering. De stemverhouding in de raadsvergadering wordt als verhoudingscijfer gewoon even gekopieerd over de afgevaardigde fractieleden in de commissievergadering en voilà, elk beleidsvoorstel van het college kan zo door de vergadering gesluisd worden zonder dat de oppositie ook maar een vinger kan uitsteken.
Efficiënt een democratisch proces om zeep geholpen. Met dank aan VVD1 en vanzelfsprekend de onmachtige- en visieloze volgeling VVD2 (GBLV). Opvallend en deels verbazingwekkend is dat Democraten66 ook vinden dat je het laatste beetje invloed van de oppositie beter de nek kunt omdraaien en beleid moet omvormen tot dictaat. En het graf van Hans van Mierlo vertoonde al zoveel speling vanwege het zich steeds omdraaien van een totaal ontredderde grondlegger van het gedachtengoed van D66. Nou ja, van die kant In elk geval geen tegenspraak meer.
Wat deze hele situatie extra hilarisch maakt, is dat het een flagrant schofferen is van de gemeentewet. Elke gemeenteraadslid is immers een individueel gekozen vertegenwoordiger, en dat betekent dat ze ook individueel moeten stemmen. Ofwel ‘one man, one vote’. Met andere woorden gewogen stemming is derhalve in strijd met de gemeentewet. Ter ondersteuning hierbij de volgende links:
https://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/gewogen-stemming-commissies-niet-toegestaan
https://www.dordrecht.nl/pls/idad/risDordrechtDisstukToon?F_STUK_VOLGNR=2719
https://www.griffiers.nl/vergaderorde
https://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/stop-met-gewogen-stemmingen
Wat bij deze machtsgreep opvalt is dat onze gemeenteraad kennelijk uitblinkt in onkunde en onmacht. Welk raadslid heeft de moed gehad en de verantwoordelijkheid getoond om dit besluit juridisch te laten toetsen? Want het lijkt erop dat de wijziging van het reglement van orde zo stilletjes en ongemerkt is doorgevoerd dat zelfs de muizen in de gemeenteraad zich er niet druk om maakten.
Vlak voor de drempel van het nieuwe jaar houd ik mijn hart vast voor deze manier van besturen. Onze democratie is gebaseerd op de wil van het volk, maar met deze coalitie lijkt het meer op een verwarde vergadering van een boekenclub die niet eens weet welk boek ze aan het lezen zijn. Ik vrees dat we in 2025 flink wakker geschud moeten worden, gewoon om ons voor te bereiden op de verkiezingen van 2026.
U snap het al, de warmte stijgt mij aan alle kanten naar het hoofd en ik heb dringend behoefte aan wat koelte…….pfffff.
(Burgermans, inwoner)
