In onze gemeente is, zoals in iedere gemeente, de Gemeenteraad het hoogste orgaan. Niet te verwarren met het College van Burgemeester en Wethouders, dat alleen uitvoerend behoort te zijn.

Onze gemeenteraad heeft 35 leden, en bij stemmingen heeft ieder gemeenteraadslid 1 stem. Dat is logisch, want de grote partijen hebben meer kiezers achter zich weten te scharen, hebben daarom evenredig meer zetels en meer stemmen uit te brengen. Maar…

De gang van zaken rondom de gemeenteraad wordt bepaald door de Gemeentewet. Die wet bepaalt onder meer dat een gemeenteraad zijn eigen werkwijze bepaalt. Daardoor krijgt een kleine fractie in onze gemeente ook weinig spreektijd. Dat wordt weer bepaald in geheime (jawel, inmiddels geheime) Agendavergadering. Daar mogen de kleinste fracties niet eens aan deelnemen.

Voor kleinere fracties geldt dat zij met de weinige spreektijd in de openbare raadsvergadering evengoed wel alle onderwerpen moeten bespreken. Daar gaat het fout. Een Nederlandse zin wordt niet anders of korter wanneer deze wordt uitgesproken door een kleinere fractie. Daarom wil ik als burger, ook dan, de volledige tekst kunnen vernemen. De grootte van een fractie behoort tot uiting te komen in het stemrecht en niet in het spreekrecht.

In sommige andere gemeenten hebben fracties en partijen gelijke(re) spreektijd. Niet in onze gemeente. Een wijziging zou hier moeten worden goedgekeurd… met een stemming door juist de partijen die de meerderheid hebben. Niemand hoeft te verwachten dat gaat gebeuren. Politiek eigenbelang staat hier democratie in de weg. Samen, Samen, was de slogan vanuit het openbaar bestuur gedurende vele jaren, maar de praktijk is toch anders.

In de laatste raadsvergadering (9 december) had fractie Aandacht-LV geen spreektijd meer. Ook niet voor het essentiële voorlezen van een in te dienen motie. De SP, zelf geen medestemmer, sprak toch de motie namens Aandacht-LV uit. Dat toont karakter, dat is democratie.

Twee weken terug liepen de zaken veel gekker. In een vergadering had Aandacht-LV geen spreektijd meer. Men kreeg niet wat extra tijd uit coulance, zoals grotere partijen dat elkaar soms gunnen. Daarna kwamen echter ook andere partijen in tijdgebrek. En zelfs het College, dat toch wettelijk tot beantwoording aan de raad verplicht is. Er ontstond een reeks van komische voorstellen om elkaar stukjes tijd toe te werpen.  Raadslid Seriese vermoedde in Monty Python’s Flying Circus beland te zijn. De voorzitter had er geen oplossing voor. Niemand had er een oplossing voor. Het toont aan dat de huidige werkwijze niet voldoet.

Wie verzoekt de Minister van Binnenlandse Zaken of diens Tweede Kamercommissie te regelen dat spreektijden van politieke partijen gelijk worden gemaakt?

Of heeft ons eigen openbaar bestuur zelf de kracht om naar de eigen werkwijze te kijken?

(P. Baak)